Sınırlar kendimizi, kim olduğumuzu ve kim olmadığımızı belirler. Hudut, “ben”in nerede bittiğini ve bir diğerinin nerede başladığını görmemizi sağlar. Neye sahip olduğumuzu ve nelerden sorumlu olduğumuzu bilmek bizi özgürleştirir. Mülkiyetimizin nerede başlayıp bittiğini bilmek; istediğimizi yapmakta ve hayatımızın sorumluluğunu üzerimize almak konusunda pek çok seçenek sunar.
Sınırlar nelerden sorumlu olduğumuzu göstermenin yanı sıra, nelerin mülkümüzde olmadığını ve nelerden sorumlu olmadığımızı da tanımamızı sağlar. Örneğin; insanların kendi sorumluluklarının şuurunda olarak diğerlerine yardım etmesi hayli insani bir durumdur. Sevdiklerimizin ya da yardıma muhtaçlık duyan insanların yapamadıkları şeyleri gerçekleştirmeleri ismine kendimizden ödün vererek, birebir vakitte diğerlerine karşı da sorumluluğumuzu yerine getirmiş oluruz. Pekala bunun sonu nerededir?
Diğer yandan; hayatımızın kendi yükümüz olan muhakkak taraflarının sorumluluğunu da almamız gerekir. Bazen bu yükler; diğerleriyle ilgili aldığımız öteki sorumluluklarla büyük kayalar üzere gelebilir ve bizi ezebilirler. Beşerler “kayalar” günlük yükleriymiş üzere davrandıklarında ve yardım almayı reddettiklerinde sıkıntılar ortaya çıkar. Böylelikle beşerler acı çeker, depresyon, anksiyete bozukluğu üzere ruhsal rahatsızlıklarla yüzleşirler. Hudut koymamız gerektiği vakitler bir kadro kaygılar hissedebiliriz. Bilhassa terk edilme korkusu, dışlanma korkusu ve reddedilme endişesiyle karşımızdaki kişinin isteklerini ve gereksinimlerini çabucak yerine getirme davranışında bulunuyor olabiliriz. Hem kabul görebilmek, hem de o şahısla olan bağlantımızı tehlikeye atmamak için yaptığımız bu davranış kendimizden ödün vermemize neden olur. Hayatımız boyunca birtakım insanlara hayır demekte ve kırıldığımız noktaları karşıdaki şahsa tabir etmekte zorlanabiliriz. Herkesle uygun olmak, herkesle uygun geçinmek zorunda değiliz meğer .Yaşadığımız bu tecrübeler, bize bağlantılarımızın bir sona muhtaçlığı olduğunu hatırlatır.
Rahatsız olduğumuz durumları tabir edemediğimiz için yaşadığımız sorunları içinize atmamıza yol açar ve ruhsal sıhhatimiz olumsuz tarafta etkilenir. Yaşanılan bu meşakkatler kimi beşerde ani ve yersiz öfke patlamaları olarak ortaya çıkar. Kendimizi korumak ve sağlıklı bir irtibat sürdürebilmek için fizikî, duygusal ve zihinsel hudutlara gereksinimimiz vardır. Burada en değerli olan şey hudut koymanın bir bencillik olarak algılanmamasıdır. Kişinin kendi uygunluk halini devam ettirebilmesi ve sıhhatini müdafaası için kıymetli bir davranıştır.
Acı çekmemek ve ruhsal sağlımızı korumak için, “ben” kavramının ne olduğunu, sorumlulukların hudutlarının nerede başlayıp nerede bittiğini yanlışsız olarak belirlemek çok değerlidir.
Bazı eğilimlerimiz ve kaygılarımız bizi sonlar belirlemekten alıkoyar;
- Sevgiyi kaybetme yahut terk edilme korkusu: Evet diyen ve sonra evet dediği için rahatsız olan beşerler, diğerlerinin sevgisini kaybetmekten korkarlar. Bu kendini diğerlerine adayan insanlarda ağır olarak görülen bir eğilimdir. Sevgi için verir, bunu alamayınca da kendilerini terk edilmiş hissederler.
- Başkalarının öfkesinden korkmak: Eski incinmiş hisler ve zayıf hudutlar yüzünden kimi beşerler, hiç kimsenin kendilerine kızmasına tahammül edemez.
- Yalnız kalma korkusu: Birtakım beşerler, sevgi kazanacaklarını ve yalnızlıklarının sona ereceğini düşünerek diğerlerine boyun eğerler.
- İçimizdeki “iyi insanı” kaybetme korkusu: Pek çok kişi hayır dediğinde oburlarının hislerini incitmekten korkar ve evet demek zorunda hissederler.
- Suçluluk duygusu: Pek çok kişi için vermek aksiyonunun nedeni suçluluk duygusudur. İçlerindeki bu duyguyu yenebilmek ve kendileri hakkında düzgün şeyler hissedebilmek için yeteri kadar yeterlilik yapmaya çalışırlar.
- Geri ödeme: Kimi şahıslar aldıkları şeylere eklenmiş bir de suçluluk bildirisi bulur. Örneğin; anne babalar şöyle söyler; “Ben hiç senin kadar güzeline sahip olmadım.” Kendilerine verilenlerin tümünü geri ödemek için kendilerini yükümlülük altında hissederler.
- Kendini diğerlerinin kayıplarıyla gereğinden fazla özdeşleştirme:
Önemli olan; kendi hudutlarınız içinde özgürleşerek, endişelerinizden, dertlerinizden bağımsız olarak diğerlerine yardım etmektir. Şayet yardım etme aksiyonu; sizi memnunluk ve sevince götürmüyor tam bilakis yorucu, sizi kendi ihtiyaçlarınızdan/önceliklerinizden uzaklaştıran, gerilime yol açan, rahatsız edici bir hal alıyorsa kendi sonlarınızı belirlemeye muhtaçlık duyuyor olabilirsiniz. Bu durum gündelik hayatınızı olumsuz etkiliyor ve yalnız başa çıkamıyorsanız yardım almayı düşünebilirsiniz.
Kaynak: ttps://www.psikoterapi.pro/makaleler
https://www.psikoaktif.com/