Aslında çok evvelden de açık bir eşcinsel olarak sağcı Likud partisinde de, Binyamin Netanyahu’nun kabinesinde de vazife yapıyordu. Nedense İsrail Meclisi’nin (Knesset) başkanlığına seçilince bu sefer daha fazla konuşulur oldu hakkında Amir Ohana’nın.
Olağanüstü bir durum değil aslında. Siyasette sağın, toplumda mufazakârlığın hâkim olduğu İsrail’de bir LGBTİ bireyinin nasıl olur da siyasette bu kadar yükselebileceğine şaşırılıyor. The New York Times’da Ohana hakkında yazılan bir makalede “İsrail sağı Amerikan sağına benzemez. İsrail’de sağcılık Araplara karşı katıdır lakin genelde esnektir” denilerek açıklanıyor durum. Parlamentoda Ohana’dan öbür hepsi solcu dört açık LGBTİ bireyi daha olduğu düşünülürse İsrail sağı sahiden -Araplara bakışları dışında- oldukça hoşgörülü.
Erkeklere ilgi duymak…
Ohana’nın muhafazakâr toplumda nasıl öne çıkabildiğinden çok (elbette çıksın tabii) bir LGBTİ bireyi olarak sağcı olması dikkatimi çekiyor benim. LGBTİ bireyi de kendisi üzere “ötelenmiş” bir halka daha anlayışlı yaklaşır diye düşündüğümden durum bana biraz tuhaf geliyor. Bu türlü bir beklentinin olması doğal. Ohana “Erkeklere ilgi duymak, bir Filistin devleti kurulmasına inanmak zorunda olduğunuz manasına gelmez” diyerek reddetse de aslında bu beklentinin ne kadar yaygın olduğunu kabul etmiş oluyor.
İsrail toplumu hem batıdan hem de doğudan gelenlerle oluşmuş bir toplum. Bu iki farklı “dünya görüşü”nün olduğu manasına geliyor. Batı kökenliler daha esnek, ekseriyetle solcu iken doğudan gelenlerin kökleri İslam toplumlarında kaynayıp gitmiş Yahudi topluluklara dayanıyor. Ohana, Fas kökenli bir aileden gelen (soyadı Kuzey Afrika’dandır) biri olarak ikinci kategoriye mensup. O nedenle “Filsitinlilerin İsrail askerlerine yapıklarını gören İsrailli solcuların birçok sağa kaydı son yıllarda ancak ben esasen sağcıydım” diyor.
Engelsiz tırmanış
Cinsel yönelimini 15 yaşındayken açıklayabilmiş anne babasına. Natürel ki makus karşılamış ailesi. “Ama ben buydum. Yapabileceğim bir şey yoktu” diyor haklı olarak. Aslında benzerlerinden daha kolay bir hayatı olduğu söylenebilir. 18 yaşındayken katıldığı orduda askeri polis olarak vazife yapması İç istihbarat örgütü Shin Bet’te çalışması bunu gösteriyor. Manisiz tırmanmış basamakları belirli ki. Her yerde böyledir bu. “Rejim”, işine yarayan herkesten yararlanır. Eşcinsel evllik yasak olduğu için sevgilisi Alon ile 14 yıldır birlikte yaşıyor. Taşıyıcı bir anneden edindikleri iki de çocukları var.
Netanyahu tarafından Ulus-Devlet Yasası’nı hazırlayan komitenin başına atanmıştı Ohana. Canla başla savunduğu bu yasa 2018’de Meclis’te kabul edilmişti. Sol, elbette tabiatı gereği bu yasaya “azınlıkların statüsünü zayıflattığı, Arapçanın statüsünü düşürdüğü, tehlikeli etnik şovenizm belirtileri göstertiği” için karşı çıktı. Sol ahlak demektir.
Ohana kendisi de zulüm gören bir azınlığın üyesi olmasına karşın desteklediği maddeyi son derece demogojik şu sözlerle savunmuştu: “İsrail Yahudi halkının ulus-devletidir. Öbürleri burada tüm uygar haklara sahip olarak yaşamakta özgürdür, lakin devletin Museviler için bir sığınak ve yuva olma niteliğini değiştirme hakkına sahip değildir. Bu yasaya karşı çıkan kişi de Siyonist değildir.”
Yahudilerin güvenlik ya da varoluş telaşlarını anlamazlıktan gelemeyiz, kelamlarında doğruluk hissesi var lakin bu İsrail’de yaşamayı seçmiş başta Araplar olmak üzere “diğer” etnik toplulukları yok saymayı savunmak manasına gelmez.
‘Demokrasi kurmak için gelmedik’
İyi bir demogog olduğu muhakkak Ohana’nın. İsrail demokrasisine yönelik tenkitler için “Irak’tan, Yemen’den dünyanın öteki yerlerden gelen Museviler buraya demokrasi kurmak için gelmediler. Devlet kurmak için geldiler. Gereksinimimiz olan oydu” diyor. İsrail sağının tümünün fikirlerini söz ediyor bu cümleler.
Bir LGBTİ bireyi olarak geldiği yer kıymetlidir. Bu LGBTİ ismine bir kazanım elbette. Lakin Ohana uygun bir seçim değil. İsrail emekçi hareketinin son derece saygın sol niyet kuruluşu Berl Katznelson Eğitim Merkezi Yöneticisi Rami Hod, Ohana için son derece yerinde tanımlamalar yapıyor: “Ohana liberal pahalar ismine konuşuyor lakin aslında en çok dinci sağın siyasetlerini destekliyor. Yerleşim yerlerinin ilhakı, ulus-devlet yasası, Yüksek Mahkeme’nin gücünü kırmak, açık ırkçılarla ittifak yapmak üzere.” Hod’un en vurucu cümlesi ise şu: “Ohana liberal İsrail sağının mevtini temsil ediyor.”
Herhangi bir yerde liberalinin de ılımlısının da çokunun da vefatına üzüldüğüm yok sağın alışılmış. Hod da üzülmüyordur kuşkusuz. Söylemek istediği, Ohana’nın “tolere edilebilir israil sağcılığını bile öldürecek kadar” fanatik olduğu.
Kötü doğal ki.