Seçim yaklaştıkça iktisat ısınıyor. Dün yeni minimum fiyatın yanı sıra iktidarın kamu bankalarına sermaye koymaya hazırlandığını ve Kredi Garanti Fonu dayanaklı 14 başka kredi paketi hazırlandığını öğrendik. Konut kredisi faizinde önemli indirim sağlayacak bir kampanyanın eli kulağında olduğunu biliyoruz. Bunlara emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili atılacak adımı da ekleyelim… İktidar iktisatta bütün düğmelere tıpkı anda basmaya hazırlanıyor.
Plan muhakkak: Seçime çeyrek kala harcamalara ve iç talebe doping yapılacak. Harcamalarda yaşanacak artış, AKP tabanının değerli kısmını oluşturan esnafın işlerini bir nebze canlandıracak. Bu ortada Kredi Garanti Fonu aracılığıyla enflasyonun çok altında faizli krediye ulaşacaklar. Borcunu ödeyemeyen borcunu, emekçi maaşını ödeyemeyen maaşları ödeyecek…
Krediyle mesken alanlar enflasyonun çok altında faizi bulduğuna sevinecek, konut sahipleri konut fiyatlarında yaşanacak artışa…
Tıpta bir tabir var: “Ölüm öncesi paradoksal uygunluk hali.” Bilimsel tarifi şöyle: “Hastaların hayatının son periyotlarında gözlenen beklenmedik güzelleşme (paradoksal güzellik hali) literatürde mevtten dönme yaşantıları, hayat sonu tecrübeleri, paradoksal lusidite, terminal lusidite, vefat uygunluğu, vefat döşeği görselleri olarak isimlendirilmiştir.” (Kaynak: Mehmet Emin Demirkol, Caner Yeşiloglu.) Seçim öncesinde Türkiye iktisadında de bir vefat öncesi güzellik hali göreceğiz.
Açılacak paketler, AKP’den ayrılan kararsız seçmenin bir kısmının geri dönmesini, sandığa gitmemeyi düşünenlerin bir kısmının gitmesini sağlayabilir. Ancak bu, iktisadın ölümcül hasta olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Dünyanın en yüksek enflasyonlarından biri Türkiye’de. Baz tesiriyle yaşanacak birkaç aylık gerileme, ertelenen elektrik, doğalgaz artırımlarının seçimden sonra yapılmasıyla yerini tekrar yükselişe bırakacak. Seçim öncesinde açılacak kredi paketleriyle sağlanacak harcama artışı ve nakdî genişleme enflasyonu daha da körükleyecek.
Enflasyon, gerçek pahasının aslında çok altında olan dolarda yükselişi kaçınılmaz kılacak. Bu da geçen yıl yaşadığımız kur-enflasyon sarmalının tekrar ortaya çıkmasına neden olacak.
Tek sorun enflasyon olsa keşke. Türkiye iktisadı dört sütun üzerinde duruyor: Kamu maliyesi, finansal kesim, gerçek kesim ve hane halkı. AKP ülkeyi devraldığında birinci ikisinde sorun vardı (Kamu ve finansal kesim). Artık dört sütunun dördünde de sorun var. Gerçek dal 2002’ye nazaran çok borçlu. Bilançolar yıpranmış durumda. 2002’de ferdi kredi ve kredi kartı nedir bilmeyen hane halkı borca batık.
2002’deki kamu maliyesi ve bankacılık krizi, AKP daha iktidara gelmeden IMF programı ile çözülmüştü. Artık tüm dört ayağın dördünde de sorun var ve tahlili sağlayacak bir çıpa ortada yok.
Açılacak kredi paketleri kaçınılmaz sonu seçime kadar erteleyebilir. Ancak görünen köy kılavuz istemiyor, seçimden sonra Türkiye’yi tarihinin en sıkıntı periyotlarından biri bekliyor.