ABD orta seçimlerinin en çarpıcı -beklenen- sonuçlarından biri Nancy Pelosi’nin 2007’den beri sürdürdüğü Temsilciler Meclisi Başkanlığı’nı sona erdirmesi oldu. 2010 yılına kadar bu misyonda kalmış, 2018’de Demokratlar kazanınca yine Lider olmuştu Pelosi. Artık tekrar kaybetti.
Elbette doğal bir vazife değişimi olmasına karşın, Pelosi sözkonusu olduğunda bu kadar basitçe geçiştirilecek bir durum değil bu. Zira Pelosi, bu vazifeye geldiğinden bu yana Cumhuriyetçi Parti’nin “başına bela olmuş” kıymetli bir figür olarak nitelendiriliyordu. Ülkenin siyasal yerinde “solda” kabul edildiğini de belirtelim.
ABD’nin “dünyaya çeki tertip vermesi” sözkonusu olduğunda Pelosi de buna katkılarını esirgemeyecek kadar “emperyal kafalı” biri halbuki. ABD’nin tüm tansiyon siyasetlerinde “uğursuz, kışkırtıcı” rolleri oldu daima. En son Tayvan kaynaklı krizlerde Çin aykırısı provokasyonlarına da şahit olunmuştu. Eşcinsel haklarını savunması, ABD’nin Irak’ı işgaline karşı çıkması, Körfez’e ait ABD siyasetlerini reddetmesi bu niteliğini ortadan kaldırmaya yetmiyor. ABD ölçülerinde onu “solda” gösteren tavırları ortasında bunları da sayarlar.
‘San Fransisco Liberali’
Karşıtlarının ona taktıkları “San Fransisco Liberali”, kürtaj hakkını savunduğu, eşcinselleri desteklediği için hakaret maksadıyla takılmış bir sıfattır. Meğer, ne liberal, ne solcu, ne muhafazakar olduğunu anlamak kolay değildir derler Pelosi için. Bu türlü oluşunu “gerekenden fazlasını söylememesine” bağlarlar. Az konuştuğu için neyi savunduğu, neyi güzel bilip bilmediği aşikâr olmuyormuş bu yüzden. “Ağır molla desinler”in canlı örneği yani. Partizanlığı için ise çok güzeldir derler. Derinliği olmayan herkes üzere güzel yani.
Her basın açıklamasını satır satır denetim edip düzeltmesiyle de meşhur. En olağan olanı yapmasının övgü konusu olması pek bir tuhaf. Güzel da bir masal uydurmuşlar; bayanların kendi hayatları üzerinde çok fazla denetime sahip olmadığı bir periyotta doğmuş. O nedenle denetim sahibi olmak istemiş. Hoş hikaye.
Partisi, neredeyse on yıl sonra “Pelosi’nin zehirli bir figür” olduğunu düşünmüş. Bilhassa 2016-2018 yıllarında. Misyondan alma teşebbüsleri bile olmuştu partisinin. Partiye yük olduğunu da düşünmüşler. Halbuki, demokratların da devamını istediği sistem için bir tehlike arz etmemiştir hiç. 1968’de sokaklar isyanla doluyken, partisinin kongresinin yapıldığı sırada gelip geçen protestocularla yan yana görünmekten kaçınıp saatlerde salonda oturmuştur, yürüyenler üzere düşünmediği için. Müesses nizamın sadık elemanı oldu her vakit.
Ne ilerici ne de aktivist ilerici
“Seçilmiş” bir ilericiliği olmadı denir. Baltimor’da Demoratik Parti mensubu bir ailede doğması bu partiyi seçmesinde etken olmuştur. Kongre üyeliği de yapan babası ile erkek kardeşi Baltimore belediye lideriydi. Aktivist manada da bir ilerici olmadı hiç bir vakit. San Fransisco’da Kütüphane Komisyonu’na atandığında “kadın” olduğu için kelamını dinlemeyenlerden Temsilciler Meclisi Lideri olduğunda kötü intikam aldı. Herkes onu dinlemek zorunda kalmıştı. Bir bayan olduğundan değil, “tokmağı” elinde tutan rastgele bir “egemen” olduğu için olağan. Kadınlık ismine elde ettiği bir zaferi yoktur.
En yakınındakilerden birinin onun için kullandığı sıfat “operasyonel”dir. Kısıtlamalarla karşılaştığında, yapabileceği neyse ona odaklanmasından dolayı yakıştırılmış bir sıfattır bu. Lakin siyasetin tüm kurallarına boyun eğdiği de bir gerçektir. Aştığı bir hudut olmadı hiçbir vakit.
Trump’a o kazandırdı
Farkında olmadığı başarısızlıklarından biri, Demokratik Parti’nin 2018 stratejisini geliştirirken Donald Trump faktörünü küçümsemesidir. Stratejik kusuru Trump’a başkanlık getirmiştir.
ABD’nin emperyalist siyasetlerinin destekçisi oldu. Ülke içindeki “solculuğu” buna mahzur değildi. ABD-Çin ilgilerinin gergin olduğu bir vakitte Tayvan’a ziyareti açık bir kışkırtmaydı. Kongre’deki en üst seviye yetkili olarak işi enflasyon krizini hafifletmek, kürtajı yasallaştırmak, çalışanların haklarını korumak, iklim değişikliğiyle gayret etmek olmalıydı. Ancak bunun yerine savaşa yol açabilecek bir provokatör olmayı seçmişti.
Partisinin daha da sola gitmemesi için uğraşları da unutulur üzere değildir. Pelosi, Bernie Sanders ile Elizabeth Warren üzere çok sol adayların benimsediği siyasetlerin Demokratların 2020’de Beyaz Saray’ı tekrar almasını engelleyebileceği ikazında bulunmuştu örneğin. Demokratik Parti’nin, Alexandria Ocasio-Cortes, Ilhan Omar, Rashida Tlaib, Ayanna Pressley üzere “aşırı solcuları”yla dalga geçtiği de bilinir.
Yerine geçen Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Lideri daha uygun olmayacak doğal. Ancak Meclis gerçek bir sağcı görecek hiç değilse. Pelosi üzere sol gösterip sağ vuran biri değil en azından. Bir daha kazanabileceği ana kadar Pelosi periyodu bitti.
Tek özelliği bu tarihi Meclis’in birinci bayan lideri olmasıydı.
Hepsi bu.