Altılı masa anayasa değişikliğini içeren mutabakat metnini açıkladı. Artık vatandaşlar, bundan sonra açıklanacak paketin, giderek derinleşen yoksulluk, enflasyon, işsizlik ve gelir dağılımındaki adaletsizlik üzere acil tahlil bekleyen bahislerle ilgili olmasını bekliyor.
Ekonomist Dr. Murat Kubilay, altılı masanın bugün açıkladığı mutabakat metninin iktidar değişiminin akabinde hedeflenen anayasal kurumsallaşmanın sağlanmasını amaçladığını belirterek, “Doğrudan iktisat kurumlarına ve bu kurumlarda çalışacak bürokratlara ait detaylar o denli görünüyor ki önümüzdeki devirde oluşacak mutabakat sonucunda netleşecek” dedi. Mevcut açıklamaların otoriter eğilimlerin ve denetimsizliğin yol açtığı iktisatta inanç eksikliği ve kurumsal hasarı telafi etme gayeli olduğuna dikkat çeken Kubilay, şunları söyledi:
‘Nihai metin ocak ayında netleşir’
“Siyasetçilerin iç siyaset maksatlı popülizmi kullanmalarının ya da tekrar emsal bir hedefle dış ekonomik ilgileri suistimal etmelerinin önüne geçecek temel düzenlemeler lisana getirilmiş. Bununla birlikte iktisat temelinde daha kapsamlı bir politik uzlaşı ve doküman gerekiyor. Bu evrakın acil istikrar oluşturulması, kurumsallığın artırılması, nitelikli insan kaynağının sağlanması, toplumsal adaleti hedeflemesi, kalkınmacı yaklaşıma sahip olması ve yeni teknolojileri içerecek vizyona sahip olması yerinde olacaktır. Bu emelle partilerin hâlâ birbirinden başka çalışmaları var ve Kemal Kılıçdaroğlu’nın 3 Aralık tarihinde açıklayacağı vizyon programı bekleniyor. O denli görünüyor ki, altılı masa ocak ayında tüm taslaklarını hazırlamış ve üzerinde uzlaşarak kesin bir metin haline getirmiş olacak. İşte o vakit bu metnin içeriği ve yeterliliği üzerine daha net kıymetlendirme yapabileceğiz.”
‘Halk iktisatta somut teklifler bekliyor’
Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu da, altılı masanın paylaştığı hususların güçlendirilmiş parlamenter rejime geçiş metni üzere hakikat ve manalı olmakla birlikte yurttaşı direkt ilgilendirmeyen idari hususları içerdiğini belirterek, “İnsanlar enflasyon, yoksulluk, işsizlik, gelir ve servet dağılımı bozukluğunun düzeltilmesi ile ilgili somut teklifler bekliyor” diye konuştu.
Yolsuzluk ve israf sona erecek, başbakan ve bakanlar Ulu Divan’da hesap verecek
Altılı masanın bugün açıkladığı mutabakat metninde yer alan iktisatla ilgili unsurlar şöyle:
• Vatandaşlarımızdan toplanan vergilerin nasıl harcandığının tesirli bir formda denetlenebilmesi için Meclis’in bütçe hakkını, Meclis’in devredilemez bir yetkisi ve kontrol aracı olarak düzenleyeceğiz.
• Meclis bünyesinde Kesin Hesap Kurulu kuracağız. Komitenin lideri ana muhalefet partisinden olmasını Anayasa’da açıkça düzenleyeceğiz.
• Güçlendirilmiş parlamenter sistem, “yolsuzluğun, yoksulluğun ve israfın sona ermesi” demektir.
• Şeffaf ve hesap verebilir bir idare için hükümete hesap sorulabilmesini sağlayacak araçları artırıp tesirli kılacağız.
• Hükümet, başbakan ve bakanlar hakkında gensoru verme yetkisini tesis edeceğiz. Bu yenilikle, Bakanlar Heyeti aleyhine verilen güvensizlik önergelerine yeni Başbakanın isminin eklenmesini zarurî kılacağız. Böylelikle meclis, istikrarın gereği olarak lakin yeni hükümeti kurmakta birleşebilirse mevcut hükümeti düşürebilecektir.
• Başbakan ve bakanların vazifeleriyle ilgili kabahatlerinden ötürü hesap vermeleri maksadıyla meclis soruşturmasını kapsamlı bir formda düzenleyeceğiz.
• Başbakan ve bakanlar hakkında vazifesine ait kabahat işlediği argümanıyla soruşturma önergesi verilebilmesi için gerekli çoğunluğu indirerek kontrolü kolaylaştıracağız.
• Başbakan ve bakanlara haklarındaki savlar ile ilgili meclis soruşturması açılabilecek, Meclis’in sevk kararı vermesi halinde ilgililer Ulu Divan’da yargılanabilecek.
• Sayıştay da yüksek mahkemeler başlığı altında düzenlenerek, demokrasinin aslî ögelerinden olan şeffaflık ve hesap verirlik teminat altına alınmıştır.