Elektriğe arkası arkasına gelen artırımlar nedeniyle güç maliyetleri kilovatsaat başına 23 cent’e çıkan Türk tekstilcileri, başta Çin olmak üzere güç maliyeti 5-11 cent ortasında değişen Özbekistan, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan üzere ülkelerle rekabet edemez hale geldi. Uşak, Kahramanmaraş ve Gaziantep üzere birçok vilayetteki dokuma üreticileri ya kapılarına kilit vurmaya ya da üretimlerine orta vermeye başladılar.
‘Bakanlıkların güç maliyetinden haberi var mı?’
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Dokumacılık Geri Dönüşüm Lider Vekili Arif Öztan Türkiye’nin yüksek güç maliyetleri nedeniyle dokumada diğer ülkelerle rekabet edemez hale geldiğini belirterek, “Bugün bir dokumacılık fabrikası yaptığı toplam cironun yaklaşık dörtte birini elektrik sarfiyatına ayırmak durumunda. Örneğin, aylık 200.000 ton iplik üretim hacmine sahip, orta ölçekli bir üretim tesisinin aylık elektrik fatura bedeli yaklaşık olarak toplam maliyetinin dörtte birine tekabül ediyor” dedi. Türkiye’de elektriğin kilovatsaat fiyatının 23 cent’e çıktığına dikkat çeken Öztan, “Çin’de elektriğin kilovatsaati 8 cent, Özbekistan’da 5 cent, Bangladeş’te 10 cent, Pakistan ve Hindistan’da 11 cent. Bu fiyatlar ile maalesef işimizin sürdürülebilirliği kalmadı. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bu güç fiyatları ile rekabetçiliğimizi kaybettiğimizden haberleri var mı? Varsa tedbir alıyorlar mı?”
‘Devletten takviye bekliyoruz’
“Fakat ferdî düzlemde verdiğimiz bu efora ek olarak devletimizden güç alanında üreticinin sırtında çok büyük bir yük haline gelen güç maliyetleri ile ilgili bir dayanak bekliyoruz. Geçmişte 5084 sayılı Yasa ile bu mevzuda üreticiye bir dayanak verilmişti. Buna ek olarak, yeniden bu yasa kapsamında sağlanan SSK indirim teşviğine misal bir çalışma ile üretici için çok büyük bir maliyet kalemi haline gelen personellik masrafları alanında da devletimizden takviye görmeyi bekliyoruz. Bu beklediğimiz dayanak ve teşviklerin yanı sıra dokuma alanında yapılan geri dönüşümün ehemmiyeti ile ilgili toplumsal farkındalık yaratılması ismine kamu spotları hazırlanmasının ve tüm bölümleri kapsayan bir geri dönüşüm bilgi bankası kurulmasının da çok yararlı olacağına inanıyoruz.”
‘Gaziantep’te işten çıkarmalar başladı’
Sanayi firmalarına finansal danışmanlık yapan Erol Taşdelen de, navlun maliyetlerinin de düşmesinin tesiriyle Türkiye’de güç maliyetlerinin yükselmesinin dokumacılık kesimini savunmasız bıraktığını söyledi. Düşük maliyetli üretimin yanı sıra Çin’in stokları eritmek için kimi eserlerde maliyetinin altına dokuma eserleri de satmaya başlamasının Türk dokumacılık dalının dehşetli düşü haline geldiğini belirten Taşdelen, şunları söyledi:
“Çin menşeli mensucat ve dokuma eserleri için acil damping tedbiri alınmaması halinde kısa müddette yıkıcı tesir kendini gösterecek. Hazır giysi, halı, yolluk, kumaş üzere mamul girişleri dokuma kesimini tehdit etmeye başladı. Zira son vakitlerde Çin menşeli dokumacılık eserlerine piyasada daha sık rastlanır oldu. Gaziantep’teki halı kesiminde işten çıkarmalar başlarken, Çin tesirinin önüne geçilmez ise dokumacılık giysi endüstrisi başta olmak üzere daha çok dokuma fabrikası üretime orta vermek zorunda kalacak. Bu da sakinliğin yanında işsizlik manasına geliyor.”
Hazır giyside yılbaşı artırımları kapıda
TOBB Türkiye Hazır Giysi ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Lideri Şeref Fayat da hazır giyside evvelce kaale bile almadıkları gücün şu anda yüzde 4’e yakın maliyet kalemi oluşturduğunu belirterek, bu türlü giderse yeni artırımların kaçınılmaz olduğunu söyledi. Fayat, “Büyük ihtimalle yılbaşı sonrasında artırım yapılır, seçime kadar da gündeme gelmez” dedi.
