Eski Türk beyliklerinden Eretna Beyliği periyoduna ilişkin 668 yıllık el yazması Kur an ı Kerim Travesti Londra da açık artırmaya çıktı Tomar halinde Anadolu da yazılmış Kur an ı Kerim Christie s Müzayede Konutu tarafından 250 300 bin Euro fiyat aralığında satışa çıkarıldı Kur an yazımının Ankara Travesti başlangıcında Andaolu da 1354 yılında yazılan Kur an ı Kerim birebir vakitte devrin İslam anlayışı hakkında yeni bilgiler de sunuyor Öte yandan yapıtın çalıntı olduğu argüman ediliyor
Karar’dan Saliha Sultan’ın istanbul Travesti haberine nazaran eser hakkında bilgi veren Hollanda Türk ve Arap Dünyası Araştırma Merkezi Lideri tarihçi Dr Mehmet Tütüncü , “Eser daha evvel 2010 da da müzayede konutu tarafından satışa konulmuş ancak çalıntı olduğu argümanının akabinde geri çekilmişti Christie s Müzayede meskeni yapıtı basılı kataloğundan da çıkarmıştı lakin birkaç hafta boyunca internet kataloğunda kalmıştı Peşinden o sayfalarda daha yayından kaldırılmış ve böylelikle eser hakkında bilgiler karartılmıştı dedi Dr Tütüncü yapıtın 12 yıl sonra tekrar satışa çıkmasının nedeninin araştırılması gerektiğini vurgulayarak şunları kaydetti
“Bu Kur an büsbütün bizim topraklarımıza ilişkin bir şaheserdir Daha evvel yurt dışında çeşitli teşebbüslerde bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı bu mevzuda bir çalışma yapmalı daha evvel İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından satın alınan bir kitabeyi çalıntı olduğu ispatlanmadan iadesini sağladığı üzere bu eser için de teşebbüste bulunmalıdır Ya Kur an ı Kerim in satışını durdurmalı ya da durduramadığı takdirde satın alarak Türkiye ye getirmelidir ”
‘Süslemelerde kullanılan figürler eşsiz’
Dr Tütüncü yapıtın özellikleri hakkında şu bilgileri verdi
“Kur an ı Kerim in muharriri Ebu Talib kendisini Min ǧumlat ʿabīd al mawlā al wazīr ʿAbī Ṭālib’ sözüyle tanımlıyor Yani kendisini Sünnilikten başka tabir yanlış olmazsa Ali taraftarı Alevi bir kişi olarak tanım ediyor Yapıtın başlarında Hazreti Muhammed in Hazreti Ali ye öğrettiği dualar olarak bilinen Hzr e yamni duaları sıralıyor daha sonra ise Kur an ı Kerim in tamamı çok ince harflerle altın Gubari sinirle kayda geçiriyor Yalnızca düzyazı olarak değil süslemelerde kullanılan geometrik figürler gözyaşı damlasını andıran biçimler bu Kur an ı Kerim in dizaynını da eşsiz kılıyor ”
Kur an ı Kerim in sonunda bulunan ketebe kaydında Eratna Sultanı Sultan Mehmed in hazinesinde bulunduğu belirten Dr Tütüncü şunları aktardı
“Ketebe kaydında Sultan Mehmed için Arap ve Arap olmayanların sultanı sözü yer alıyor Bu söz de kıymetli zira Anadolu da sultanlık lakin halife tarafından verilirdi bu tarafıyla de epey kıymetli bir kayıt ”
Eserin ketebe kaydında yazım tarihinin de yer aldığını söyleyen Dr Tütüncü Hicri 754 yılının 20 Zulhicce tarihinin kayıt düşüldüğünü bu tarihin ise miladi takvime nazaran 24 Ocak 1354 yılına denk geldiğini söz etti Eretnalıların Uygur kökenli bir Türk beyliği olduğunu hatırlatan Dr Tütüncü Kayseri ve Sivas civarlarında karar süren bu beyliğin Karamanoğulları ile birlikte Anadolu da Osmanlılar öncesi en değerli beyliklerden biri olduğunun altını çizdi
Satış 20 gün sürecek
Christie s Müzayede Evi nin düzenlediği Doğu Kilimleri ve Halıları Dahil İslam ve Hint Sanatı başlıklı müzayedesi kapsamında açık artırmaya çıkan yapıtın satışı 20 gün sonra sona erecek Haberimizin akabinde eser hakkında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılacak araştırma ve Türkiye ye dönüp dönmeyeceği merak konusu
