Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahip olduğu denetimsizlik imkanı, yönetmeliklerde de ortaya çıktı.
Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatı İhale ve Satın Alma Yönetmeliği’nin, Resmi Gazete’de Yayınlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun’un, “Milli emniyet ve ulusal güvenlikle ilgili olan ve zımnilik derecesi taşıyan yönetmelikler yayımlanmaz” düzenlemesi uyarınca Resmi Gazete’de yayınlanmadığı ortaya çıktı. Cumhurbaşkanlığı envanterindeki araçların kasko ve mecburî mali sorumluluk sigortası ihalelerinin, Kamu İhale Kanunu kararlarına nazaran değil, kelam konusu saklı yönetmelik uyarınca yapıldığı bildirildi. Bu durum, akıllara Saray’ın zati var olan denetimsizliklerini getirdi.
Saray’ı kontrolden kaçıran en değerli etken, kanunlara tabi olmaması olarak gösteriliyor. Saray, Devlet İhale Kanunu’na, Harcırah Kanunu’na, Taşıt Kanunu’na, Kamu Konutları Kanunu’na, Kamu İhale Kanunu’na, Kamu İhale Kontratları Kanunu’na tabi değil.
Cumhurbaşkanlığı, kâğıt üzerinde birden fazla kontrole maruz kalabiliyor. Bunlardan birincisi, TBMM kanalıyla iletilen yazılı soru önergeleri. Erdoğan’ı direkt amaç alamayan milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Yardımcısı’na yazılı soru önergesi iletebiliyor. Lakin mevcut Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, direkt Saray’ı ilgilendiren sorulara bile cevap vermek yerine çoklukla bu soruların kendisini ilgilendirmediğini bildirerek önergeleri karşılıksız bırakıyor.
Fuat Oktay, kanunlara nazaran yılda bir sefer TBMM’ye gelerek bütçe görüşmeleri kapsamında milletvekillerinin sorularını yanıtlaması gerekiyor. Bu kapsamda yılsonları TBMM’ye gelen Oktay, kendisine yöneltilen kelamlı soruları büyük oranda karşılıksız bırakan Oktay, bu sorulara daha sonra yazılı olarak da karşılık vermiyor.
TBMM’nin yetkilerini büyük oranda devralan Cumhurbaşkanlığı, yasamanın alanına giren hususlarda kararnameler yayımlayabiliyor. Bu kararnameler ise yalnızca Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşınabiliyor lakin AYM, çoğunlukla kararnamelerin Anayasa’ya uygunluğunu denetleme yerine onaylama misyonu görüyor.
Halk ortasında ‘örtülü ödenek’ olarak da isimlendirilen Zımnî Hizmet Masrafları de denetlenmesi neredeyse imkansız olan bir öteki bahis başlığı olarak öne çıkıyor. Cumhurbaşkanı tarafından harcanan ve hesabı sorulamayan örtülü ödenekten yıllardır milyarlarca TL’lik harcamalar yapılıyor.
Türkiye Varlık Fonu, AKP iktidarının tartışmalı uygulamaları ortasında yer alıyor. Kamunun gelir getirici en kıymetli kuruluşlarını elinde bulunduran Fon’un başında Cumhurbaşkanı bulunuyor. Sayıştay kontrollerine kapalı. Devlet Denetleme Şurası ve bağımsız kontrol kuruluşları fonu denetleme hakkında sahip. Fakat bu kontroller de planlanandan daha geç yapılıyor ve kanunda tanınan mühletler aşıldıktan sonra kontrol raporları TBMM’ye sunuluyor.
