Aslında hiç uzatmak hevesim olmamıştı, ta ki sevdiğim birinin, vakit bulup kestiremediğim saçlarımı gördüğünde “çok yakışmış abi” dediği ana kadar. Kesmedim, birkaç kişi de emsal laflar edince, kalsın bari diyerek. Toplumsal medyadan bir dostun “asıl stiliniz buymuş” demesi üzerine uygunca gaza gelip önemli ciddi bana yakıştığını da düşündüm uzun saçın.
Hepsine inandım
Sonuçta nasılsa herkes beğeniyor diye arttan uzamış lakin dorukta güzelce eksilmiş uzun saçla dolaştım bir epey. Natürel, lafını esirgemeyen dostları olunca insanın o, “yakışmış abi”lerin, o “tarzınız buymuş”ların yerini “bu ne hal oğlum”lar almaya başladı. İri vücutlu oluşumdan, başımın büyüklüğünden kelam edip, uzamış saçın beni daha berbat gösterdiğini söylediler. Bu sefer onlara inandım, kesmeye karar verdim. Ne olduysa vakit bulup berbere gidemedim bir türlü.
Şimdi Londra’ya iki, tatil kenti Brighton’a en fazla yarım saat uzaklıktaki Lewes’deyim. Tam on iki yıl sonra yine gelebildim. İngiltere’de yaşadığım yıllarda neredeyse her noelde geldiğim bir yerdir burası. Son derece tarihi küçük bir kent. Büyük aydınlanmacı Thomas Pain’in de buralarda dolaşmışlığı vardır. Kentte ismini taşıyan sahaf dükkanını da çok severim haliyle.
Yan yatmış bir otel
Her geldiğimde kaldığım White Hart Otel’deyim. Otel yaklaşık 300 yıllık bir yapı. Yeni bir ek bina daha yaptılar fakat ben daima vakitle yavaşça yan yatmış tarihi ana binadaki odalarda kalmayı tercih ediyorum. Otelin bir özelliği de birinci Sovyet-Amerikan görüşmelerine mesken sahipliği yapması. Merdivenleri gıcırdayan, camları rüzgar sızdıran bir yer aslında. Nedendir bilemem, daima bir odun ateşi kokusu alırım bu otelde. Daima vardır bu koku. Severim işin garibi.
İki gün kalıp sonra Londra’ya döneceğim, yıllar evvel bana “seni çok özleyeceğim” diyen, “neden?” diye sorduğumda da, cevabı “çünkü bana artık muhtaçlığın kalmayacak” olan muzip berberime gideceğim. Kalmayacağını sandığı saçlarımı ona göstermenin de keyfi var elbette. Bir an evvel saçlarımı kestirmem lazım. Zira arkadaşların lafları üzücü dokundu.
Öğleye hakikat geldiğim Lewes’da dolaşmamak olmaz. Otele küçük bavulumu bırakır bırakmaz çıktım sokağa. Birinci uğrak yerim Pain’in ismini taşıyan sahaftı doğal. Hoş iki kitap aldım oradan. Bir kafeye dalıp çok fakat çok özlediğim ünlü İngiliz cream&tea’sini de tattım. Akabinde Kral Sekizinci Henry’nin sanırım dördüncü eşi olan Anne of Cleeves’in her gittiğimde hayran kaldığım müze meskenine gittim. Hakikaten Anne’in yaşadığı devirde hissederim kendimi her gidişimde.
Karşıma çıkan o levha
Küçük bir ırmağın kenarına kadar giden kasabanın sonuna gidip, bir cins atıp döneceğim. Yarın ne çeşit etkinlikler var etrafta otelde öğrenirim nasılsa. Geri dönüş yolunda küçük bir orta sokağın başında çarpmaz mı gözüme koskoca Turkish Barber levhası? Tamam, her gelişimde sayıları çok olmasa da Türk lokantalarına, kebapçılarına rastlarım lakin bir Türk berberle birinci kere karşılaşıyorum Lewes üzere bir yerde. Burası çok küçük bir kent. O nedenle bizimkilerin pek de ilgilerini çekecek bir yer değil olağanda.
Girdim haliyle, içeride İngiliz müşteriler var lakin çalışanların birbirleriyle muhabbeti Türkçe. İngilize benzediğimden değil, İtalyan ya da Pakistanlı da olabileceğimden herhalde çalışanların İngilizce başlattıkları sohbeti Türkçeyle sürdürdük. Gaziantepli Mehmet ile yakınları işletiyor burayı. Şu nedenle enteresan; Türkçe konuşan yurttaşlarımızın birçok yemek dalında malum. Türklerin ağır yaşadığı yerlerde Türk/Kürt berberler var elbette lakin bizim “community” dışına berberlik hizmeti veren az. Mehmet ile yakınlarının ismiyle sanıyla Türk berber dükkanı işletmeleri o nedenle ilgimi çekti.
Şefkat dolu bir meslekti
Gerçekten severim berber dükkanlarını. Şayet eski yol çalışmaya devam etselerdi, herhalde dünyanın en şefkatli mesleğini yapıyor olurdu berberler. Reşat Ekrem Koç’u anlatır bizim eski berberler. Müşterinin başını dizine yatırır, saç sakal traşını o denli yaparlarmış. Başınızı dizine koyduğunuz kaç meslek erbabı var bu türlü günümüzde? Yalnızca bizde değil Avrupa’da da böyleymiş. İşletmenin çalışanlarından Ali’nin başımı bir dizlerine yatırmadığı kaldı doğrusu. Ali ihtimama bezene, o asla atlanamaz “aslen nerelisin” sorusu da dahil olmak üzere soruları eşliğinde artık ne kadar kaldıysa kesti saçlarımı bir hoş. Lewes’de değil, küçük bir Anadolu kentinde, dışarısı buz üzereyken üstelik, sıcak havluların yüzüme bastırıldığı bir berber dükkanındaydım adeta. Bir yeterli geldi sormayın.
Emek de dolaşımda
Sadece sermayenin değil, emeğin de uluslararasılaştığına şahit oluyoruz. Bir farkla; emek asıl yurdunda barınamıyor artık. Köyünde, kazasında yaptığı işi sonları aşıp küçücük bir İngiliz kentinde sürdüren birer işçi Ahmet ile Ali. Geldikleri Gaziantep’te öğrendikleri zanaatlarıyla, kimsenin buyruğuna girmeden bağımsız çalışabiliyorlar. Emekleri sağlıyor bunu onlara.
Sermayenin sirkülasyonundan bir yarar görmüş değilim lakin Ahmet’in gelip beni Lewes’de bulan emeği sayesinde “berbat görünmeme” yol açan uzun saçlarımdan kurtulmuş oldum. Kıymet verdiğimden değilse de İngiltere’de saçlarıma “yerli/milli” bir dokunuş tattırdım işte.
Çok sayıda Türkiyeli tabip da var İngiltere’de, hemşire de. Son yıllarda çok arttı sayıları. Yakında Lewes’e de gelebilirler, berber Ahmet’in geldiği üzere.
Afrika atasözüdür; “Eğer bir ormanda zebra, aslan, tavşan, kaplan birebir tarafa kaçıyorsa o ormanda yangın çıkmıştır” denir.
Berberiyle tabibinin tıpkı anda terk ettiği bir yangın yeri oldu ülkemiz.
Lewes’de anladığım buydu.
