Geçen haftanın birinci yarısı nispeten sakin geçmesine rağmen çarşamba günü ABD Merkez Bankası’nın Fed faiz kararının akabinde piyasalarda hareketlilik arttı
Enflasyonist baskıların artacağı beklentileriyle İngiltere İsveç İsviçre ve Norveç başta olmak üzere birçok ülke merkez bankası Fed’in agresif faiz artırımı adımını takip etti
Gelecek devirde de faiz artırımlarının devam edeceği sinyalini veren merkez bankalarının kararlarının akabinde resesyon kaygıları derinleşirken bu durum piyasalarda risk iştahının düşük seyretmesine neden oldu
Bu gelişmelerle hisse ve tahvil piyasalarından çıkışlar hızlandı global çapta dolar talebinin gücünü muhafazasıyla dolar endeksindeki yükseliş sürdü ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi Nisan 2010’dan bu yana birinci defa yüzde 3 83’ü test ederken dolar endeksi 113 2 ile Mayıs 2002’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü
Emtia piyasalarında ise artan resesyon telaşlarının fiyatlanması ve dolardaki yükselişin tesiriyle satış baskıları arttı Altının ons fiyatı haftalık bazda yüzde 1 9 kıymet kaybederek 1 644 dolarla Nisan 2020’den bu yana en berbat kapanışını gerçekleştirdi Brent petrolün varil fiyatı da geçen hafta yüzde 5 4 escort beylikdüzü azalarak 84 6 dolarla 8 ayın en düşük düzeyinden kapandı
Fed agresif faiz artırımlarına devam etti
Fed Açık Piyasa Komitesi FOMC federal fonlama oranını beklentiler doğrultusunda 75 baz puan artırarak 2008’den bu yana en yüksek düzey olan yüzde 3 00 3 25 bandına çıkardı
Üyelerin gelecek periyoda ait projeksiyonları daha yüksek işsizlik ve yavaş ekonomik büyümeye işaret ederken enflasyonun lakin 2025’te Fed’in yüzde 2’lik maksadına geri döneceğini ortaya koydu
Yetkililerin federal fonlama oranına ait medyan beklentileri ise yıl sonu için yüzde 4 4 ve 2023 için yüzde 4 6 seviyesinde gerçekleşti Bu da bankanın kasım ve aralık aylarında gerçekleştireceği toplantılarda en az 125 baz puan ile agresif faiz artırımlarına devam edeceğini gösterdi Güncellenen projeksiyonlarla faiz indirimi başlangıcı için 2024’e işaret edilmesiyle bu istikamette birinci atağın gelecek yıl yapılabileceği beklentileri de şimdilik rafa kalkmış oldu
Kararın akabinde değerlendirmelerde bulunan Fed Lideri Jerome Powell bankanın enflasyonu yüzde 2 gayesine düşürme taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı olduğunu ve bunu gerçekleştirene kadar gayret edeceklerini söyledi
Powell enflasyonu düşürmenin acılı olacağını vurgulayarak Fiyat istikrarını sağlamamız gerekiyor yoksa sonra daha fazla acı çekeriz Keşke bunu yapmanın acısız bir yolu olsaydı lakin yok Bizim muhtaçlığımız olan enflasyonda manalı bir formda aşağı istikametli baskı oluşması Bunu görmek istiyoruz tabirlerini kullandı
Gelecek periyot faiz artırımlarının açıklanacak bilgilere bağlı olacağını aktaran Powell toplantıdan toplantıya karar vermeye devam edeceklerini kaydetti
Gelişmelerin akabinde para piyasası fiyatlamalarında Fed’in gelecek ay da 75 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali yüzde 73’e yükseldi
Hafta genelinde açıklanan bilgilerin de karışık sinyaller vermesi dikkati çekerken New York borsası 3 5 ayın en makus kapanışını gerçekleştirdi Dow Jones endeksi yüzde 4 65’lik Nasdaq endeksi yüzde 5 07’lik ve S P 500 endeksi yüzde 4 65’lik kayıpla 13 Haziran haftasından bu yana en düşük düzeyden kapandı
Yatırımcılar gelecek hafta ABD’de tüketici inanç endeksi sağlam mal siparişleri 2 çeyrek sonuncu büyüme çekirdek şahsî tüketim harcamaları ve askıda konut satışları bilgilerini takip edecek
Avrupa’da faiz artırım yarışı
Avrupa tarafında geçen hafta genelinde merkez bankalarının faiz kararları yakından takip edilirken süregelen güç escort beylikdüzü krizine ziraî üretimde bariz düşüşe neden olabilecek gübre tedariki sorunları de eklendi
Rusya Ukrayna savaşı kapsamında artan jeopolitik riskler de gündemin odağındaki yerini korudu
İngiltere Merkez Bankası BoE siyaset faizini 50 baz puan artırarak yüzde 2 25 ile son 14 yılın en yüksek düzeyine çıkardı Art geriye 7 kere faiz artırımına giden Banka’nın kararının akabinde sterlin dolar paritesi 1 0840’la 37 yılın en düşük düzeyini gördü İsviçre Merkez Bankası da siyaset faizini 75 baz puan artırarak 8 yıldır süren negatif faiz devrine son verirken tıpkı gün faiz kararını açıklayan Norveç Merkez Bankası siyaset faizini yüzde 1 75’ten yüzde 2 25’e yükseltti
Öte yandan İsveç Merkez Bankası Riksbank 31 yılın en yüksek düzeyini gören enflasyon karşısında siyaset faizini beklentilerin üzerinde 100 baz puan artırarak yüzde 1 75’e çıkardı
Kararların tesiriyle 10 yıllık tahvil faizi İngiltere’de 14 yılın tepesini görürken İsviçre’de 3 ayın en yüksek düzeyine çıktı Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi de Aralık 2011’den sonra birinci sefer yüzde 2 1’in üzerini test etti
Bu gelişmeler sonrası para piyasalarında Avrupa Merkez Bankası’nın ECB ekim ayı toplantısında siyaset faizini 75 baz puan artıracağı ve yıl sonunda yüzde 3’ün üzerine çıkaracağı beklentileri fiyatlanmaya başladı
Avrupa’da yüksek faiz devrinin gelecekte devam edeceğine ait beklentiler halihazırda güç kriziyle gayret edilen ve enflasyonist baskıların sürdüğü bölgede resesyon kaygılarını artırdı Kelam konusu tasalarla Stoxx 600 endeksi Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü
Haftalık bazda Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 3 59 düşüşle Kasım 2020’den bu yana en makûs kapanışını gerçekleştirirken Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 4 84 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi de yüzde 3 01 bedel kaybıyla 28 haftanın en düşük düzeyinden kapandı Avro dolar paritesi de 0 9668 ile Eylül 2002’den bu yana en düşük düzeye geriledi
Avrupa tarafında gelecek haftanın bilgi gündeminde Almanya’da Ifo iş dünyası itimat endeksi ve işsizlik Avro Bölgesi’nde ekonomik itimat endeksi ve gerçek kesim inanç endeksi İngiltere’de büyüme ve cari istikrar öne çıkarken yatırımcılar pazartesi ve çarşamba günü escort avcılar ECB Lideri Christine Lagarde’ın açıklamalarını takip edecek
BoJ, negatif faiz uygulayan tek merkez bankası pozisyonuna geldi
Asya tarafında geçen hafta Fed’in şahin duruşunun tersine BoJ faizlerde ve ultra gevşek para siyasetinde değişikliğe gitmedi
Böylece dünya genelinde negatif faiz uygulayan tek merkez bankası pozisyonuna gelen Banka yeni tip koronavirüs salgınına yönelik devreye alınan özel fon tedariki programının da kademeli olarak kaldırılacağını duyurdu
Piyasalarda BoJ’un ultra gevşek para siyaseti ve faizlerde değişikliğe gitmesi beklenmiyordu Buna rağmen bankanın çok zayıflayan yen karşısında Kovid 19 önlemlerini kaldırması ve para ünitesini destekleyici önlemler alabileceği belirtiliyordu
Kararın akabinde BoJ Lideri Haruhiko Kuroda faiz oranlarını yükseltmeyi şimdilik değerlendirmediklerini güçlü nakdî gevşemeye kararlı bir biçimde devam edeceklerini vurgulayarak ileriye dönük ajandalarını gelecek 2 3 yılda değiştirmeyi düşünmediklerini bildirdi
BoJ’un ultra gevşek siyasete devam sinyali ile 145 9’a kadar çıkan dolar Japon yeni paritesi müdahale sonrası 140 4’e kadar geriledi
Ülkede temmuz ayında yüzde 2 4 artan çekirdek Tüketici Fiyat Endeksi TÜFE de ağustosta yüzde 2 8 ile Ekim 2014’ten bu yana en süratli yükselişini kaydetti Tıpkı periyotta manşet TÜFE ise yüzde 3 artışla 1991’den bu yana en yüksek düzeye çıktı
Çin tarafında ise salgın önlemleri ile kapanan kimi kentler hafta başında yine açılırken Çin Merkez Bankası iktisada takviye kapsamında piyasaya yaklaşık 12 milyar yuan likidite enjekte etti Banka ayrıyeten 14 günlük aksi repo faiz oranını yüzde 2 25’ten yüzde 2 15’e düşürdü yüzde 3 65 seviyesinde bulunan referans temel kredi faizi oranını ise değiştirmedi
Bu gelişmelerle geçen hafta genelinde Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1 50 Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1 22 Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3 9 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4 4 paha kaybetti
Asya’da gelecek hafta Japonya’da tüketici inanç endeksi işsizlik perakende satışlar ve sanayi üretimi Çin’de ise imalat sanayi ve hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi PMI bilgileri izlenecek
Dolar haftayı tarihi tepeyle kapattı
Yurt içi piyasalarda yatırımcılar geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TCMB kararını takip ederken Banka yüzde 13 seviyesinde bulunan siyaset faizini yüzde 12’ye çekti Böylelikle üst üste 2’nci ayında da siyaset faizini 100 baz puan indiren Banka’nın karar metninde global büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir devirde finansal şartların destekleyici olmasının değerine işaret edildi
Bankacılık payları üzerindeki satış baskısının devam ettiği hafta boyunca BIST 50 endeksinde yer alan hisseler için açığa satış süreçlerinde üst adım kuralı uygulamasına devam edildi
Küresel çapta risk iştahının azalmasının tesiriyle geçen hafta Borsa İstanbul’da dalgalı seyir de sürerken BIST 100 endeksi haftalık bazda yüzde 2 83 gerileyerek 3 281 61 puandan kapandı
Dolar TL ise 18 4210 ile doruğunu gördüğü haftayı yüzde 0 9 artışla 18 4139’dan tamamladı
Yurt içinde gelecek haftanın data gündeminde gerçek kesim inanç endeksi kapasite kullanım oranı ve ekonomik itimat endeksi dataları öne çıkıyor Gelecek hafta cuma günü ise memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu S P’nin Türkiye’nin not görünümüne ait değerlendirmesini açıklaması bekleniyor