İşçi Sıhhati ve Personel Sıhhati Meclisi (İSİG) açıklamasında bugün AKP iktidarının 20. yılı olduğunu hatırlatarak, “İşyerlerinde personellere karşı bir savaş yaşanıyor… Hangi savaşta bu kadar arkadaşımızı kaybediyoruz? Tehlikeli işlerde çalışanlar -ki birinci akla gelen maden işçileri- ailesiyle vedalaşmadan işe çıkamıyor. Pekala, başta Cumhurbaşkanı olmak üzere iktidar, bürokrasi, işverenler ve onların aklı ne diyor? Kaza, baht, fıtrat, inançsız davranış, eğitimsizlik vs. Bizler ise bu anlayışa Hayır diyoruz: Bu cinayetlerin nedeni neoliberal nizamın ucuz ve garantisiz istihdam siyasetleri ve sermaye birikim stratejisidir. Emekçi sınıfı bu kurallarda çalıştırılırsa mevt kaçınılmazdır!” dedi.
Yıllara nazaran çalışırken ölenler
AKP iktidarı müddetince, 2002 yılının son iki ayında 146 personel, 2003 yılında 811 personel, 2004 yılında 843 personel, 2005 yılında 1096 personel, 2006 yılında 1601 personel, 2007 yılında 1044 personel, 2008 yılında 866 emekçi, 2009 yılında 1171 emekçi, 2010 yılında 1454 personel, 2011 yılında 1710 emekçi, 2012 yılında 878 personel, 2013 yılında 1235 personel, 2014 yılında 1886 personel, 2015 yılında 1730 personel, 2016 yılında 1970 emekçi, 2017 yılında 2006 personel, 2018 yılında 1923 emekçi, 2019 yılında 1736 emekçi, 2020 yılında 2427 personel, 2021 yılında 2170 personel ve 2022 yılının birinci on ayında 1521 emekçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
2022 yılının birinci on ayında en az 1521 emekçi, Ekim ayında ise en az 158 emekçi hayatını kaybetti.
Maden faciasını hatırlattı ve eksper raporunu paylaştı
Evrensel’de yer alan habere nazaran; 14 Ekim’de Bartın Amasra’da bulunan Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra TİM’de meydana gelen grizu patlamasında 41 madenci hayatını kaybettiğini hatırlatan İSİG, açıklamasında şu değerlendirmelere yer verdi:
31 Ekim’de açıklanan eksper raporuna nazaran “-320 Kalın Damar Tavan Yolu’ndaki patlatma çalışması kaynaklı olarak meydana gelmiş, grizu ve kömür tozu patlamasını içeren bir patlamadır” tespiti Maden Mühendisleri Odası’nın yaptığı birinci açıklamaları teyit ediyor. Havalandırmanın yetersizliği, metan düzeyinin uzun müddettir yüksekliği, metan drenajının yapılmadığı, bakanlıklar tarafından talep ve teklif sunulmadığı ve yaptırım uygulanmadığı, teknik işçinin eksikliği ve iş güvenliği tedbirlerinin yetersizliği vurgulanarak “patlamanın önlenebilir olduğu” belirtiliyor.
Bu tespitlere eklemeler:
1- Havza madenciliğinden ödün verilerek, -400 kot alındaki kömür Hattat Holding’e verilmiş ve TTK dar bir alanda sıkıştırılarak, gerekli mali ve teknik yatırımlar yapılmayarak katliamın oluşmasına davetiye çıkarılmıştır. 2016 yılında TTK Faaliyet Raporu’nda personel yetersizliği belirtilerek Bakanlıklardan yeni personel takımı açılması talep edilmiştir.
2- Kamu kurumlarındaki üst seviye yönetici atamaları bilimsel ve teknik liyakata nazaran değil, mensup olduğu cemaate ve AKP üyeliğine nazaran yapıldığı herkesçe bilinen bir gerçek. Bu durum da iş cinayetlerinin daha da artmasına yol açmaktadır. Havzalardaki iş cinayetleri “kader, fıtrat” denilerek normalleştirilmektedir. Madenciliğin yazgısında mevt yoktur.
3- -300/-350 kotlarında meydana gelen grizu patlaması, kömür tozu patlamasına dönüşerek zincirleme bir katliama dönüştü. Kömürdeki metan varlığı bilinen ve grizulu ocak diye tabir edilen bir işletme olan Amasra’da Sayıştay ve TTK kendi iç raporlarına karşın tedbir almayan, bütçe ayırmayan Türkiye Taşkömürü Kurumu, Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Güç ve Natürel Kaynalar Bakanlığı ile Çalışma ve Toplumsal Güvelik Bakanlığı katliamın birinci dereceden sorumlusudur.
‘Yaygın şiddet’
Sağlık ve eğitim işçilerine yönelik işyerlerinde yaygın bir şiddet yaşanıyor. Bu noktada yapılan hareketlerde çalışma şartlarının uygunlaştırılması ve gerekli tedbirlerin alınması talepleri öne çıkıyor. Fakat yaygın şiddet yalnızca bu iki işkolunda sonlu değil, hizmet bölümünün farklı alanlarında (eğlence, belediye, nakliyecilik, ofis, özel güvenlik, basın vd.) ortaklaşan bir sorun. Ekim ayında basına da yansıyan iki iş cinayeti meydana geldi.
2 Ekim’de, 45 yaşındaki iki çocuk babası müzisyen Onur Şener, Ankara Çankaya’da sahne aldığı Cassetta Cafe & Pub’da, istek müziklerini bilmediği gerekçesiyle 3 kişi tarafından dövülerek öldürüldü. Tekrar diğer cümbüş yerlerinde çalışan işçiler de bu olay sonrası başlarına gelen şiddet olaylarını paylaştılar. Bir not ekleyelim: Yukarıda Amasra’daki liyakatsiz kamu atamalarına değinmiştik. Burada da failler Ali Gündüz’ün Çalışma Bakanlığı’nda İş Müfettişi, Semih Soyalp’in Türk Havacılık Uzay Sanayi’nde Elektrik Mühendisi ve İlker Karakaş’ın da Çalışma Bakanlığı İstanbul Kümesi İş Müfettişi olarak misyonlu olduğunu hatırlatalım.
13 Ekim’de, bir haftalık bebek babası olan 34 yaşındaki özel halk otobüsü sürücüsü Emrah Yıldız, Gaziantep Şahinbey’de otobüsün dolu olduğu gerekçesiyle duraktan almadığı 17 yaşındaki yolcuyla çıkan tartışmada bıçaklanarak öldürüldü.
Yılın birinci 10 ayında en az 34 motokurye öldü
Pandemi ile birlikte giderek genişleyen, teminatsız çalışmanın hakim olduğu ve personel profilinin çoğunlukla 20’li yaşların başında olduğu kesimde personel sıhhati açısından en net sonuç ortada: Ekim ayında beş motokurye hayatını kaybetti. Yılın birinci on ayında ölen motokurye sayısı en az otuz dört.
