IHR’ye ilişkin internet sitesinde yayımlanan raporda, hayatını kaybeden göstericilerden 34’ünün bayan, 64’ünün ise 18 yaşından küçük olduğu belirtildi. Ülkedeki 31 eyaletten 25’ine dair dataların yer aldığı rapora nazaran, en fazla can kaybı Sünnilerin yoğunlukta olduğu Sistan-Beluçistan eyaletinde yaşandı.
Raporda, Sistan-Beluçistan’da 130, Kürdistan’da 53, Batı Azerbaycan’da 55, Tahran’da 52, Mazenderan’da 38, Gilan’da 26, Kirmanşah’ta 25, Elborz’da 23, İsfahan’da 14, Fars’da 11, Huzistan’da 11, Rezevi Horasan’da 7, Doğu Azerbaycan’da 4, Loristan, Zencan, Merkezi, Kazvin ve Hemedan’da üçer, Kohgiluye-Buyer Ahmed, Erdebil, İylam, Buşehr ve Hürmüzgan’da ikişer, Simnan ve Gülistan’da ise birer göstericinin ömrünü yitirdiği kaydedildi.
2 kişi idam edildi
Haklarında idam kararı verilen Muhsin Şikari‘nin cezası gözaltına alınmasından 75 gün sonra 8 Aralık’ta, Mecidrıza Rahneverd‘in cezası ise gözaltına alınmasından 23 gün sonra 12 Aralık’ta infaz edildi. Raporda, en az 100 kişinin idam yahut mahpus cezası alma ya da infaz edilme riskiyle karşı karşıya olduğu belirtilerek hali hazırda idam cezası alanların da olduğu hatırlatıldı.
İHR, İran yargı makamlarını kelam konusu idamlarla ilgili şeffaf davranmamakla eleştirerek, bu suçlamayla yargılanan bireylerin, avukat seçme ve aileleriyle görüşme haklarından yoksun bırakılarak kararlarla ilgili belirsizlik oluşturmanın planlandığını öne sürdü.
İran’daki gösteriler
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra gördüğü şiddet nedeniyle kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini‘nin 16 Eylül’de ömrünü yitirmesi, ülke idaresine karşı protestolara yol açmıştı.
IHR, 18 Aralık’ta yayımladığı raporda, Amini’nin mevti sonrasında başlayan sokak şovlarında emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 469 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
İran İhtilal Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Kumandanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, 29 Kasım’daki konuşmasında, ülkede yaklaşık 2,5 aydır devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de ortalarında olduğu 300’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. İran Güvenlik Kurulu ise 3 Aralık’ta, toplam meyyit sayısının 200’ü aştığını açıklamıştı.
İranlı yetkililer öldürülen bireylerin güvenlik güçleri tarafından değil, “provokatörler” tarafından öldürüldüğünü savunuyor.
İran medyasına yansıyan haberlere nazaran, şovlar sırasında 60’tan fazla güvenlik vazifelisi hayatını yitirdi.
