Honduras Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin Tayvan yerine Çin Halk Cumhuriyeti’ni (ÇHC), Çin’in temsilcisi olarak tanıdığı bildirildi. Açıklamada, “Honduras Cumhuriyeti hükümeti, dünyada tek bir Çin olduğunu ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin Çin’in tamamını temsil eden tek legal hükümet olduğunu tanır” tabirine yer verildi.
Tayvan’ın Çin topraklarının ayrılmaz modülü olduğunun vurgulandığı açıklamada, Honduras hükümetinin Tayvan ile diplomatik ilgilerini kestiği ve rastgele resmi alaka kurmamayı taahhüt ettiği belirtildi.
Honduras’ın bağlantıları kesmesi sonucu Tayvan’ı diplomatik olarak tanımayı sürdüren Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülke sayısı 12’e düştü. En son Orta Amerika ülkesi Nikaragua, 10 Aralık 2021’de Tayvan ile diplomatik ilgilerini keserek, Beijing’i Çin’in temsilcisi olarak tanıdığını duyurmuştu.
Halen Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize, Güney Amerika ülkesi Paraguay, Karayip ülkeleri Haiti, Saint Vincent ve Grenadinler, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Pasifik ülkeleri Tuvalu, Nauru, Palau ve Marshall Adaları ile Afrika ülkesi Esvatini, Tayvan’ı Çin’in temsilcisi olarak tanıyor.
BM üyesi olmayan Vatikan da Tayvan ile diplomatik münasebetini sürdürüyor.
Honduras’ın 27 Ocak’ta misyona başlayan Devlet Lideri Castro, diplomatik tanıma bağını Taipei’den Beijing’e çevirme niyetini lisana getirmiş, Dışişleri Bakanı Eduardo Reina’yı 23 Mart’ta müzakereleri yürütmek ve diplomatik protokol imzalamak için Beijing’e göndermişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyeti’nde yapılan oylamada Beijing hükümetinin Çin’in tek legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Beijing idaresi, “Tek Çin” unsurunu benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın fiili bağımsızlığının türel bir statü kazanmasına, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, BM’de ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
ÇHC, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik münasebetlerini kesmesini kaide koşuyor.
