Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçeleri, TBMM Genel Şurası’nda kabul edildi.
Saadet Partisi Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman, bakanlıkların bütçeleri üzerine aleyhte kelam alarak, AKP’nin canhıraş savunduğu bütçeyle vatandaşa hizmet etmenin mümkün olmadığını ileri sürdü.
Bütçenin üretim, istihdam, kalkınma ve yatırım bütçesi olmadığını savunan Karaduman, faize ayrılan bütçenin 2002’den 2020’ye 11 kat arttığını sav etti.
Karaduman, CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya‘nın, Ulusal Eğitim Bakanlığının (MEB) bütçe görüşmelerinde yaptığı konuşmayı büyük bir keder ve şaşkınlıkla takip ettiğini lisana getirerek, “İnancımıza, ahlakımıza, insaf ve vicdana sığmayan menfur bir hücum üzerinden toptancı bir yaklaşımla bütün cemaatleri, dernek ve vakıfları itham etmeye kalkışmak, ne adaletle ne izanla ne de vicdanla açıklanabilir” dedi.
Anadolu Gençlik Derneği’ni itham etmeye çalışmanın da kimsenin hakkı ve haddi olmadığını belirten Karaduman, Kaya’yı yanlıştan dönmeye ve kürsüde özür dilemeye çağırdı.
Yıldırım Kaya ise hiçbir inancı, kanıyı asla aşağılamadığını ve aşağılamayacağını tabir ederek, şunları söyledi:
“Milli Eğitim Bakanlığıyla protokol yapan dernek ve vakıfların tamamına dönük eleştirel değil, bakana döndüm, dedim ki: ‘Bu protokolleri iptal et, zira Ulusal Eğitim Bakanlığının 1 milyon 250 bin öğretmeni var, on binlerce çalışanı var; Ulusal Eğitim Bakanlığı kendi işini kendisi rahatlıkla yapabilir’. Vakıfların, derneklerin siyasal niyeti beni ilgilendirmiyor ancak beni ilgilendiren, Ulusal Eğitim Bakanlığı bütçesinin hiçbir derneğe, hiçbir vakfa peşkeş çekilmemesi gerekir. Çok açık ve net şunu da söyleyeyim: Bilhassa Anadolu Gençlik Derneğinin öteki derneklerle tıpkı özellikte olmadığının altını çiziyorum. Kelamım Anadolu Gençlik Derneğine değildir. Kelamım Ulusal Eğitim Bakanlığının imzaladığı protokolleredir.”
Konuşmaların tamamlanmasının akabinde soru karşılık kısmına geçildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ege Adaları’nın silahlandırılması konusunda bilgi vereceğini belirterek, Yunanistan’ın adaları 1960’larda silahlandırmaya başladığını anımsattı.
Türkiye’nin 1975’te nota verip protesto ettiğini lisana getiren Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“İlk kere bizim iktidarımızda BM’ye gönderdiğimiz mektuplarda bu adaların, silahsızlandırılmış adaların, Yunanistan tarafından ihlalini gündeme getirerek, birinci kez bunların egemenliği ile ilişkilendirdik. Bunu biz yaptık. 1960’tan bugünlere kadar yapılmadı. ‘BM’ye 3 tane mektup gönderdik’ diyoruz. Artık biz bunu egemenlik ile bağdaştırıyoruz ve diyoruz ki; ‘Eğer Yunanistan bu ihlali sonlandırmazsa, biz de gereğini yapacağız’. Siz de bize dayanak verin. 3 tane mektubu biz gönderdik. Yunanistan’ın karşılıkları demagoji, bizimki hukuksal argümanlar. İşgal konusuna gelecek olursak; 1996, biraz evvel ‘Kardak’ dedik, Utku Beyefendi de söyledi. Arkadaşlar, 1996 Kardak krizinden sonra adaların türel ve fiili bir durumu oluşmamıştır. 96’daki Kardak krizinden, itiraz eden hükümet dahil ondan sonraki kurulan hükümetlerin burada bir sorumluluğu yoktur. Bu ne demektir biliyor musunuz? Bu çok açıktır. 1996’ya kadar ne olduysa oldu demektir. Ben sabahtan beri bunu anlatmaya çalışıyorum. Birazcık milletlerarası hukuk biliyorsanız, birazcık vatanın, milletin hak ve çıkarlarını savunmak istiyorsanız, burada Yunanistan’ın eline koz verecek açıklamalara zorlamayın diyorum. Ben burada çıkarım, CHP’yi sonuna kadar evraklarla o denli bir rezil ederim ki lakin bu benim ulusal çıkarlarıma yaramaz. Ben bunu anlatmaya çalışıyorum size.”
CHP milletvekillerinin reaksiyon gösterdiği Çavuşoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Diyorum ki istesem CHP’yi eleştiririm ancak benim ulusal çıkarlarıma aksi diyorum. Şunu söylemeye çalışıyorum, burada AK Parti’yi suçlamaya çalışıyorsunuz. Burada günahı olmayan bir parti, iktidar varsa AK Parti iktidarları ve Cumhur İttifakı’dır ve 96’dan sonraki hükümetlerdir. Bu kadar açık konuşuyorum, bunun ayrıntılarını Ünal Çeviköz’e sorun. Genel liderinizin danışmanıdır, bizim de mensubumuzdur. O size bunu anlatsın. Gelip de burada ikide bir ‘AK Parti’yi köşeye sıkıştıracağız’ diye ulusal sorunlarımızla ilgili yanlış bilgiler vermeyin lütfen.”
‘PKK ile Kürtler ortasında bir ayrım yapıyoruz’
Çavuşoğlu, HDP Küme Başkanvekili Hakkı Saruhan Oluç‘a yönelik ise şöyle konuştu:
“(Bize biat eden Kürtler ya da biat etmeyen Kürtler) diye bir ayrım yapmıyoruz. Burada PKK ile Kürtler ortasında bir ayrım yapıyoruz. İnanın, sizin söylemleriniz, sizin üsluplarınız ‘PKK = Kürtler’ manasına getirecek boyuta da varıyor. Ve o denli bir propaganda yapıyorsunuz ki, yani ‘Türkler Kürtlere saldırıyor, Kürtleri mahvediyor’. Bize soruyorlar, ‘İstanbul’daki saldırıyı Kürtler mi yaptı’. ‘Hayır’ diyoruz. ‘PKKYPG yaptı’ diyoruz. Tekrar Gaziantep’te 15 yaşındaki çocuğumuzu ve öğretmenimizi katleden saldırıyı ‘Kürtler mi yaptı Suriye’den’. ‘Hayır, Suriye’de Kürtler var fakat PKYYPG’den ayrıdır’ diyoruz. Gelin bunu ayıralım PKKYPG’den. Bir konuşmacımız da dedi ki, ‘Kürtleri kucaklayalım’. Gelin Kürtleri neredeyse daima birlikte kucaklayalım, lakin teröristlerden nitekim ayıralım.”
Uygur Türkleri’nin haklarını Türkiye’nin her vakit savunduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, Çin, Türkiye’deki Uygur Türklerini istediği vakit da bu taleplerini yerine getirmediklerini belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kendisiyle ilgili tenkitlere dair, “Ben müesses nizamın, ceberrut devletin, önemli, asık hızlı anlayışını temsil eden birisi değilim. Ben, efendi olmaya değil, hizmetkar olmaya gelen bir anlayışın temsilcisi olarak, güler yüzlü olmaya da devam edeceğim” dedi.
Nebati, CHP Küme Başkanvekili Engin Özkoç‘un, EYT konusunda “Sen beşerlerle dalga geçme, millete verdiğin kelamı yerine getir” tabirleri üzerine, “Bakın, bir şeyi karıştırıyorsunuz yine; bu ülkede emeği temsil eden Cumhuriyet Halk Partisi değil, emeği temsil eden birisi varsa o da AK Parti’dir, kusura bakmayın. AK Parti 20 yıldır emeğe hizmet etti, emeğin her türlü gereksinimini karşıladı, enflasyon karşısında ezdirmedi, her türlü dar gelirliye her türlü süreci en uygun biçimde gerçekleştiren ve bunu güler yüzle yapan bir anlayış” diye konuştu.
Cari açığın dönemsel ve yapısal nitelikte olup olmadığının kıymetli olduğunu lisana getiren Nebati, şöyle devam etti:
“Bu sene açık, dönemsel sebeplerden oluşmuştur ki bunu hepimiz biliyoruz. Yapısal bir sorun olup olmadığı, güç ve altın hariç her tarafta bakılır, birinci kez bir şey yapmıyoruz. Biz de bu durumu göstermek için iki datayı sunduk. Öteki yandan, güç fiyatları geçen yılla birebir olsaydı cari açık vermiyor olacaktık. Bu bilgeleri verirken, şunu da hatırlatayım: Her sene güç harcamamız olduğunu biliyoruz lakin hiçbir sene 3 bin 500 dolara doğal gaz almadık, bu sene hariç. Bunu hepimiz biliyoruz, dünyanın fevkalâde şartlarını biliyoruz. Fevkalâde şartlardan geçen bir dünyada elbette ki bir karşılaştırma yapmamız gerekiyor. Geçen yılın fiyatlarıyla olmuş olsaydı şu anda biz cari fazla veren bir ülke pozisyonuna gelecektik. Bütün dünyadaki her türlü karşılaştırmada, bilhassa de güç ithal eden ülkelerde güç hariç bir karşılaştırmaya da tabi tutulur.”
Türkiye iktisat modeliyle üretim ve istihdamda artış sağlandığını, ihracatta 253 milyar dolar ile rekor kırıldığını aktaran Nebati, global ihracat pazarından alınan hissenin yüzde 1’in üzerine çıktığını söyledi.
Nebati, cari açığın yapısal değil, dönemsel olduğunu belirterek, “Enflasyon global tesirlerle artmış olup kasım ayında doruğunu geride bıraktık. Bundan sonra enflasyonun her geçen gün aşağıya hakikat kaydığını göreceğiz” açıklamasında bulundu.
Konuşmaların tamamlanmasının akabinde Hazine ve Maliye Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kuruluşların 2023 bütçeleri kabul edildi.
Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, birleşimi saat 11.00’de toplanmak üzere kapattı.
