Son günlerde üç rakip medya ögesinden Halk TV’ye yönelik ‘telif hırsızlığı’ diye suçlamalar yöneltilince bu yazıyı yazmak koşul oldu. İsim vererek konuşalım: Ulusal Kanal, internethaber.com’un işvereni Hadi Özışık ve Halk TV’ye karşı operasyonların istekli mihmandarı medyaradar isimli internet sitesi.
Önce mevzuya uzak olanlar için kısaca anlatalım. Nedir bu toplumsal medyada telif sıkıntısı?
Halk TV ekran yüzleriyle birlikte kamera gerisindeki ve klavye başındaki medya işçilerinin uğraşlarıyla gazetecilik yapan bir kurum. Bu nitelikli alın terinin karşılığı bir nebze toplumsal medyadan elde edilen gelirlerden karşılanıyor.
Kadromuzun emeğinin eseri görüntülere toplumsal medyada çok sayıda fırsatçı ortak çıkabiliyor. Geliri tüm kamuoyu ile paylaşmak kulağa beğenilen gelse de hakkınızı aramamak ayakta kalmayı imkansız hale getiriyor. Özetle telifinizi müdafaanız gerekiyor.
Youtube ve Facebook telif hakları konusunda size birtakım imkanlar tanıyor. Yayınladığınız görüntülerin telif haklarını aktifleştirmeniz halinde bir diğeri tarafından kullanılırsa bunu tarafınıza bildiriyor. Ürettiğiniz görüntünün öbür hesapta kullanılması halinde, eser sahibi olmayan hesabın geliri size aktarılıyor. Israrlı telif ihlali halinde kanalı kapatıyor. Buraya kadar her şey olağan. Lakin tıpkı görüntü iki medya kanalının da kullanım hakkı olan bir eserse durum karışıyor.
Örnekle açıklayalım: Diyelim ki Halk TV’de moderatörün ardındaki ekranda Anadolu Ajansı’nın ya da toplumsal medyada kamuya açık kullanılmış görüntünün 1 dakikalık manzarası akıyor, konuklar uzun uzun konuşuyor ve biz bunu Facebook’a yüklüyoruz. Dört saatlik Halk TV programındaki o 1 dakikalık imaj öteki bir sayfanın görüntüsüyle tek ortak imaj. Programında ya da eserinde ajans görüntüsüne birinci yer veren ve haklarını muhafazaya alan Halk TV’den öbür yüklenicilere telif bildirimi gidiyor ve reklam geliri Halk TV’ye yansıyor. Tam karşıtı durumda ise telif bildirimi bu kere Halk TV’ye geliyor.
İş el çabukluğuyla öne çıkma olayı üzere geliyor lakin değil. Adil bir telafi sistemi var. Toplumsal medya devi kuruluşlar tahlil enstrümanı geliştirmiş. Hakkınız olanı geri almak için birinci yükleyen kanala itiraz gönderiyorsunuz. İmgeyi birinci yükleyen kanal itirazı kabul edince sorun kalmıyor. Kabul edilmezse mevzuyu Facebook çözüyor. İtiraz düzeneğini daima istismar eden hesap kapatmaya varan yaptırıma maruz kalabiliyor.
Başka tahlili yok. Sistem bu türlü işlemezse binlerce internet akbabası emek vermeden görüntüye üşüşüyor. İşini güzel yapan bizim üzere medya kanalları, itiraz düzeneği için özel olarak motive oluyor ve gelirini koruyor, itirazları inceleyip kimsenin emeğine de ortak olmuyor.
Hem itirazları kabul etmek hem de itiraz etmek için ağır mesai harcanıyor. Bazen karşılıklı anlayış telefonları ediliyor. Kimi vakit karşılıklı inanç içinde birbirimizi ‘beyaz liste’ye alarak mevzuyu temelli çözüyoruz. Bunu yapmayanlarla karşılıklı itiraz mesaisi devam ediyor. Disiplinli çalışan için sistem yürüyor. iktidar yanlısı kurumlar ile muhalifler ortasında bile bugüne kadar bu bahiste cepheleşme olmadığını, sıkıntıların çözüldüğünü söylemek gerekiyor. Tekniği bilen ortak noktada buluşuyor.
Bir değil iki değil, tam 936 Haydi bey!
Örneğin İnternethaber’in işvereni Haydi Özışık bahse “İtiraz et. Tamam edelim de…Bir değil, iki değil, üç değil, 10 değil….” diyerek kelamda pratik bir yaklaşım icat ediyor. Haydi Bey’e bir sayı vereyim. Evet bir değil, 10 değil.. Hatta 50 bile değil, tam 936… halktv.com.tr Facebook hesabına yalnızca son bir ayda 936 telif talebi geldi ve tamamı çözüldü. Bunu herkes yapmak zorunda. Facebook’un tek tahlili, yasal enstrümanı bu; işte alın teri de bu.
Kanallarının bizim otomatik telifler yüzümüzden gelire kapandığını sav eden Ulusal Kanal’daki arkadaşlar bu süreç için gereğince vakit harcasaydı başlarına bu iş gelmeyecekti. Meğer yetkilileri beni cuma günü aramışlar ve ‘beyaz liste’ye alma taleplerini iletmişlerdi. Mağdur olmamaları için yerine getirilmesini sağlamıştım, teşekkür etmişlerdi. Fakat bu telefon için bile geç kalmışlardı ve kanalları gelire kapanmıştı. Akşamında ‘hırsızlık‘ sözünü başlıkta kullandıkları o haberleri çıktı.
Kötü niyet açık. Yaşadığımız, iktidar odaklı bir yeni kampanya değilse, işini yapamayan çalışanların sebep oldukları hasar için şirket idarelerine mazeret bulma gayreti üzere görünüyor. Listelerine baksınlar diğer itirazları da atlamış üzere görünüyorlar. Kapatılmalarının yalnızca Halk TV kaynaklı olduğunu sanmıyorum.
Biz başımıza günde yaklaşık 30 sefer gelen sorunu çözerken, kendileri kolay bir süreci nasıl yerine getiremiyor? Şaşırtan. Facebook’un verdiği telif muhafaza enstrümanını kapatacakmışız. Komik olmayın. Kendi eserleri kıymetsiz görüldüğü için mevzuyu umursamıyor olabilirler. Biz o değiliz.
O ağır hakaretin akabinde Ulusal TV ve Halk TV’ye yönelik operasyonların müzmin mihmandarı Medyaradar’a tazminat davası yola çıkacak.
Hadi klavye başına çalışın
Çalışma arkadaşlarımı bana şikayet eden Haydi Özışık’a gelince. Şahsıma karşı nazik bir lisan kullansanız bile, ‘hırsızlık‘ sözünü bu kurum için kullandığınız için dava açılacaklar kervanına katıldınız. Bu ortada son bir jest: Aşağıdaki linke tıklayıp görüntüyü izleyin ve ‘hırsızlık‘ sözünü kullanırken bir daha düşününün. (Linkteki görüntü muhtemelen bir mühlet sonra Özışık’ın takımı tarafından etkisizleştirilecek)
https://www.youtube.com/watch?v=Ii6P64ArLr8
Orijinal Halk TV görüntüsünü utanmadan kanalınıza yüklemişsiniz. Koşun YouTube kanalınız kapanacak. Acil kaldırın!
Halk TV’nin prestijini zedelemeye kalkışırken böylesine rahat olmayın.
Bu ortada derhal klavye başına. İtiraz bildirimlerini denetim edin. Yol arkadaşlarım bu saatte bize karşı gönderilmiş telif bildirimlerini inceliyor, itiraz ediyor. Çok emek istiyor bu iş. Vakit kaybetmeyin.
Acemiler için teknik bilgi: Facebook’ta telif muhafaza sistemi nasıl işliyor?
İşte size sorun bilhassa Facebook’ta olduğu için operasyonu yürüten arkadaşların hazırladığı bilgi notunu paylaşalım. Herkes bilgi sahibi olsun, aşağıdaki bilgiler telifsizdir:
Facebook gerekli şartları sağlayan tüm sayfalara telif idaresini yapabilmesi için Rights Manager yetkisi veriyor.
Yüklediğiniz görüntüyü başka görüntüler ile karşılaştırabilmesi ve kopyalanan, çakışan kısımların olup olmadığını tespit edebilmesi için görüntünün Referans Kütüphanesi kısmına eklenmesi gerekiyor. Facebook, görüntünüzü kullanan bir sayfa tespit ederse bu durum karşısında nasıl bir aksiyon almanız gerektiğini size bırakıyor.
‘Eşleşme Kuralı’ belirleyerek eşleşme halinde ‘Reklam Gelirleri Al’, ‘Engelle’, ‘İzle’ ya da ‘Manuel Olarak İncele’ seçeneklerini sunar. Bu kısımda tercih, sizin bu mevzuda nasıl bir siyaset izlediğinizle alakalı olarak değişiklik gösterebilir.
Halk TV olarak direkt ajanslardan çekilen görüntüler dahil olmamakla birlikte Facebook’a yüklediğimiz tüm görüntülerin telif haklarını etkinleştiriyoruz. Lakin yayın esnasında ajans görüntüleri da kullandığımız için tekrar kelam konusu ajans manzaralarını kullanan sayfalarla çakışabiliyoruz. Bu türlü bir durumda itiraz edilmesi halinde gerekli incelemeleri yapıp hak argümanından vazgeçiyoruz.
Aşağıda, Facebook’ta yaşanan sürece dair bildirim örneklerini görebilirsiniz.
.
