Derinleşen ekonomik kriz, hayat pahalılığı yurttaşı derinden etkiliyor. Artan maliyetler nedeniyle güç günler geçiren esnafın problemi mülk sahiplerinin yüksek kira artış talepleriyle katlandı. Kentin en işlek bölgelerinden olan Alsancak Kıbrıs Şehitleri Caddesi’nde esnaf neredeyse kepenk kapatma noktasına geldi. Stopajıyla birlikte 165 bin lira kira ödediğini belirten bir esnaf, “Bu parayı çıkarmakta zorlanıyoruz” derken, bir öteki esnaf ise “Aklımızı yiyeceğiz yakında” diye konuştu.
ANKA’da yer alan habere nazaran İzmir Gastronomi Yeme İçme Cümbüş Yerleri Derneği Lideri Hami Torcu, Alsancak’ta yerlerin 20 bin liradan 140 bin liraya kadar kiralandığına dikkat çekti. Torcu, “Kira artırımları asgarî yüzde 65. Yüzde 100’e kadar giden kira artış talepleri var. Bizim talebimiz şu. Konutlarla ilgili yüzde 25’lik hudut getirildi. Yüzde 25 olmasın da 40-45 olsun. Bir hudut olsun” tabirlerini kullandı.
Torcu, birçok işletmenin müzik yasağı nedeniyle de problem yaşadığını kaydetti: “Pandemi ile ilgili tüm yasaklar bitti. Biri hariç. Gece saat 1’de müziğin bitme yasağı. Aklım almıyor. Düşünemiyorum. Gece 1’e kadar her şey olabilir lakin 1’den sonra olmaz.”
‘Geçen sene 40-45 lira olan yoğurt 180 lira oldu’
Restoran işletmecisi Kemal Özçakar, enflasyon oranlarının kira artışı yapılırken baz alınmaması gerektiğini belirterek yansısını şu sözlerle lisana getirdi:
“Geçen sene 40-45 liraya aldığım 2 kilo 3 kiloluk yoğurtlar artık 180 lira. 4-5 kat artmış durumda. Haydi yoğurtlu mezelere bu 4-5 kat fiyatı sabitle. Mümkün değil. Müşterilerimizin bunu karşılayabilmesi mümkün değil. 15 bin civarında kiramız var. Bu kırmızı çizgimizdi. 60 sandalye var. Her gün doluluk olsa bile sonlu gelirimiz kelam konusu. Stopajıyla 20 bin lirayı bulan sayılar. 20 bin lira civarında masrafımız var. Aklımızı yiyeceğiz yakında.”
‘Altından kalkamıyoruz’
30 yıllık kafeterya, pasta ve tatlı işletmecisi Cengiz Avcı ise sarfiyatların yüksekliğini vurgulayarak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“En son yüzde 60 oldu kira zammım. Bu ay olsa yüzde 70 olacaktı. Bunların altından kalkamıyoruz. Kira, elektrik, öteki faktörler… Masraflarımız çok arttı maalesef. En büyük masrafımız kira. 125 bin lira kiram var. Artı stopaj var. Yaklaşık 165 bin lirayı buluyor. Bunu çıkartmakta çok zorlanıyoruz. 25 kişi çalışıyor yanımda. Bu kira artışı ile çok sıkıntı işimiz. Son yıllarda zorlandığım kadar hiç zorlanmadım. Gelire yansıtamıyoruz. Süt eserleri kıymetlendi. Ben pastacıyım. İnsanların alım gücü düştü. Gelirimiz masrafımızı karşılamıyor. Devletten beklentimiz şu. Mesken kiralarına yüzde 25 hudut yaptılar. Esnaf için de bu türlü bir uygulamaya gitmelerini istiyoruz.”
