Emekliler Türkiye Meclisi’ni (ETM), kuran emekliler, yaşadıkları problemleri ve taleplerini, örgütlenme çalışmalarını ANKA Haber Ajansı’na anlattı.
Emekli öğretmen Ali Ersin Gür, ETM’nin maksadına ve derneğin yapısına ait şunları anlattı:
“Emekliler Türkiye Meclisi, global bazda temsili demokrasinin yarattığı sorunlar ve bu sorunların sonucu olarak dünya genelinde yaşanan bir krizin ülkemize yansımalarını göz önünde bulundurarak buna bir tahlil arayışına girmiştir. Tahlil olarak da temsili demokrasi yerine direkt demokrasinin ve direkt demokratik iştirakle bir tahlil olabileceğini düşünerek bu yerde bir örgütlenme modeli düşündük. Türkiye’de var olan emekliler alanında faaliyet gösteren sendikalar, dernekler, platformlar -ki bizim dostlarımızdır- hiyerarşik yapıya nazaran örgütlenmişlerdir. Hasebiyle alternatif bir örgütlenme modeli olarak eşit özneler ortası örgütlenme modelini geliştirmeye çalıştık.
Bu hareketin bir başkanı yoktur. Ne kadar üyemiz varsa hareketi temsile yetkilidir, hareketin tıpkı vakitte sözcüleridir. O halde bir örgütlenme modeli. Türkiye’de hali hazırda 13,7 milyon emekli kitlesi var. Bunların tamamını kucaklayacak bir hareket düşünüyoruz. İnsanların lisanına, dinine, ırkına, mezhebine, toplumsal statüsüne bakmadan emeklilerin tek çatı altında ortak akıl ve uğraşla hakların alınabilineceğini düşünüyoruz. 23 Mart 2022 tarihinde bir küme arkadaşla çalışmayı başlatıp Türkiye’nin birçok vilayetinde birçok ilçesinde örgütlenmiş durumdayız. Her geçen gün hareket gelişerek, büyüyerek yoluna devam etmektedir.”
‘Taş kaynatmaya başladık’
Emekli memur Dürdane Bekdemir ise emekli bayanların kaygısını şu sözlerle anlattı:
“Ben 20 yıllık emekliyim; şu anda Türkiye’de bayan olmak büyük bir sorun, bunun ardında bir de emekli bayan olmak, emekli olmak bambaşka bir sorun. Katmerlenerek gidiyor sıkıntılarımız. Türkiye’nin ekonomik şartları ortada. İnsanların nasıl yaşadığı ve alım gücünün ne kadar düştüğü bütün bunlar ortada. Bizim toplumumuzda bir meskenin mutfağını o meskenin geçimini ayakta tutan bayan, alışverişini yapar fakat varsa pişirir. Alabiliyorsa pişirir, yoksa taş kaynatır. Bugün Türkiye’deki emekli bayanlar için birçok sorun var lakin biz taş kaynatmaya başladık. Ben bu ülkeye yıllarımı verdim. Yıllarımın emeğini, karşılığını aldığım üç kuruş parayla nitekim geçinemiyorum.
Markete gitmeye korkuyorum. Benden çok daha makus durumda olan emekli arkadaşlarım var. Enflasyon oranlarını artık tartışmayalım. Resmi kanallardan yapılan TÜİK’in açıklamalarında yüzde 80-85, ancak gerçek enflasyon sokakta yüzde 180 yüzde 300 ortasında. Bunu biz yaşıyoruz. Bunu bayanlar yaşıyor. Zira bir meskende bayanlar çocuklarını büyütmekle yükümlü, eşine yemek hazırlayıp o masayı kurup karınlarını doyurmakla yükümlü olan bayanlar. Bu sorumluluk onların omuzlarına zati verilmiş. Her ne hikmetse emekli maaşına artırım geleceği vakitlerde 2 ay öncesinde enflasyon aşağılara çekiliyor. Bu maaşlara yansıyacak artırımlarda aşağı çekiliyor. Aldığımız maaşlar ile geçinemiyoruz, bunu duysunlar.
‘Torunuma bir küçük armağan alamıyorum’
Ben aldığım emekli maaşımla torunuma bir küçük armağan alamıyorum. Okuldan almaya gidiyorum torunumu her gün öbür bir mazeret uyduruyorum, yol değiştirerek gidiyorum. Benim üzere milyonlar var. Hepsini yaşayarak görüyoruz, bunların hiçbiri afaki değil. Ayrıyeten, bayana şiddet konusunda günümüzde her gün televizyonlarda en az 3 ya da 4 bayanın öldürüldüğünü görüyoruz. Sokakta taş atmışsın üzere sayı olarak sayıyorlar, bu kadar bayan öldürüldü… Bunların da nedeni iktisat. Anadolu’da bir tabir vardır ‘yokluk mertliği bozar’. O konuta o para girmeyince, o konuta o ekmek girmeyince o bayan, o anne, o eş ile arbedeler çıkıyor. Pasta büyük olursa paylaşmak kolay lakin küçücük bir pastayı paylaşamıyorsun.
‘Enflasyonun altında ezilen bayanların günahı ne?’
Geçinemiyoruz. Emekli maaşlarına yapılan enflasyon farkı artırımını kabul etmiyorum. Ulusal gelirden kişi başına düşen doları istiyorum, öteki bir şey istemiyorum. Bana ekstradan enflasyon farkını vermesin, enflasyon artırımları sizin olsun. Yaşamak istiyoruz. Ben emekli olduğumdan bu yana sinemaya, tiyatroya gidemiyorum. Alışverişe gideceğim vakit da birinci acil olanları alıyorum. 200 lira bir kilo peynir… Biz bunları hak etmedik. Biz bu ülkeye emek verdik, yıllarımızı, gençliğimizi verdik. Ben bunu hak etmedim. Avrupa’da yaşayan emekli bayan üzere sinemaya, tiyatroya gitmek istiyorum. Ben yurt dışına seyahate gitmek istiyorum. Hatta köyüme gidemiyorum. Masrafları düşünürsek bir aylık maaşım yola gidecek. Ne ile geçineceğiz? Geçinemeyen, eşlerinden dayak yiyen bayanların, enflasyonun altında ezilen bayanların günahı ne, eksiği ne? Ben beşerim, insanca yaşamak istiyorum.”
‘Battaniyeler ile oturmak ağrımıza gidiyor’
Emekli personel Ramazan Tekin emeklilerin yaşadıkları meselelere ait şunları anlattı:
“Bu ülkede emekliler, işsizler ve mülksüzlerden sonra en fakir kesim ve en kalabalık kesim. Aslında siyasi iktidarı değiştirecek bir sayısal çoğunluğa sahip. Arkadaşlarımız belirtiler 13,7 milyon emekli var. Yılbaşından sonra buna 1 buçuk milyon daha eklenecek ve 14 milyonu geçen bir sayıya ulaşacak emekliler. Sahiden de bu ülkede en fakir aslında emekliler. Minimum fiyatın altında bir maaş alan ve bu maaşlarla meskenini geçindirmeye çalışan emekliler büyük bir ömür arbedesi vermeye çalışıyor. Aslında çok fazla istediğimiz bir şey de yok; yalnızca insanca yaşamak istiyoruz. İnsanca yaşayacak bir fiyata kavuşmak istiyoruz. Sıhhatte alınan katkı hisselerinin ortadan kaldırılmasını, sıhhate erişiminin kolaylaşmasını istiyoruz. Memleketimize gidemiyoruz. Ben bunu yaşayarak öğrendim. Biz bunları hak etmedik. Biz bu devlete hizmet ettik. Özel dalda çalıştık, katma kıymet ürettik. Bunun için emeklilerin insanca yaşamak hakkı.
Bizim gasp edilen haklarımız da var. Emekliler sendika kuramıyor, emekliler sendika kuramaz diye Anayasa’da bir karar yok. Emekliler sendika kurabilir diye de bir karar yok. Ancak sendika kurmaya çalışan arkadaşlarımıza pürüz oluyorlar. Kurulan sendikaları kapatmak için müracaat yapıyorlar ve kapatıyorlar da… Bizler de Emeliler Türkiye Meclisi olarak Türkiye’de yeni bir model ile emeklileri kucaklayan, hiçbir insanı dışarı da bırakmayarak ya da bir ideolojinin art bahçesi olmadan yine Emekliler Türkiye Meclisi çatısı altında örgütlenip, emeklilerin bir masa etrafında mukavele imzalanıncaya kadar gayret edeceğiz.
Önümüzde bir kara kış var, kombinin düğmesine basamıyoruz, elektriğin düğmesine basamıyoruz. Televizyonun ışığında meskende oturup televizyon izlemek zorunda kalıyoruz. Battaniyeler ile oturmak bu yaştan sonra bizim ağrımıza gidiyor. Biz yıllarca çalıştık, ürettik… Bizim istediklerimiz; sıhhatte erişimin kolaylaştırılması, intibak yasasının çıkartılması, emeklilerin sendika kurmanın önündeki mahzurların kaldırılması, insanca yaşanacak bir fiyata kavuşturulması, promosyon farklılıklarının eşitlenmesi… Bizim istediğimiz çok bir şey değil, yalnızca insanca yaşamak istiyoruz, diğer bir talebimiz yok.”
‘Bizleri görsünler artık’
Emekli aktivist Saadet Hicret Şahin ise emeklilerin beslenme meselesine ait şu açıklamayı yaptı:
“Marketlere gidiyorsunuz, pazarlara gidiyorsunuz lakin insanlarda alım gücü yok. Yüzlerce insan sokakta ve mutsuz. Bunların bir de ruhsal takviyeye muhtaçlığı var. Bırakın artık maddi takviyesi. Marketlere falan bakıyorsunuz, artık beşerler zerzevat ve meyveyi tane ile alıyor. Emeklilerin yaşlı oldukları için uygun beslenmeleri, besin almaları gerekiyor ancak alım gücü yok. Onun için bir an evvel düzeltilmesi gerekiyor; biz de o yüzden ne yapabiliriz diye yola çıktık. Bizleri görsünler artık. Gerçekte güç durumda emekliler. Ben yalnız yaşıyorum, inanır mısınız ayın sonunu güç getiriyorum.”
‘Emeklilerin örgütlü olması istenmiyor’
Emekli aktivist Celal Atlı ise şunları dedi:
Geldiğimiz noktada her şeyden evvel emeklilerin örgütlenmesi gerekiyor. Bir örgüte gereksinimimiz var. Biz de bu örgütlülüğü yerine getirebilmek için de Emekliler Türkiye Meclisi ile tüm Türkiye’deki emeklilere davet yapıyoruz. Siz yoksanız bir eksiğiz diyoruz. Arkadaşlarım da belirttiler, Türkiye’de emeklilerin hem yaşamsal alanında yani belediyelerden, devletin imkanlarından, hastanelerinden ya da ulaşım araçlarından yararlanmaları makul kıstaslara bağlandı. Pandemi sürecinde emeklileri öldürdüler zati sokağa çıkartmayarak. Öbür insanlardan ayırdılar, çoluk çocuk okula giderken onlara esasen oradan virüs taşımıyor üzere şeyler oldu. Başka taraftan ilaçlarımızdan kesilen paralar bunların ivedilikle kaldırılması lazım, herkese ulaşım hakkı tanınması lazım, belediyelerin toplumsal tesislerinden emeklilerin yararlanması lazım, yazlık tatil haklarının emeklilerin yararlanması lazım. Bu hakların hepsini kopartmak için Emekliler Türkiye Meclisi’ne, daha doğrusu sendikaya muhtaçlığımız var.”