Dünya iktisadında Türkiye yi de derinden etkileyebilecek çok kıymetli gelişmeler yaşanıyor Avrupa nın en büyük Escort Seyrantepe bankalarından biri olan Credit Suisse iflasın eşiğinde Batarsa öteki bankaları da peşinden sürüklemesinden ve bir dünya krizini tetiklemesinden korkuluyor
Sadece o değil İngiltere de devlet tahvillerinin faizi kısa bir müddet Seyrantepe Escort Bayan evvel Avrupa için çok yüksek denebilecek düzeylere çıktı Bunun tesiriyle Sterlin dolar karşısında bir günde yüzde beş bedel kaybederek 1 0350 düzeyine geriledi İngiltere Merkez Bankası nın acil müdahalesiyle daha Seyrantepe Escort sonra kriz havası bir nebze yatıştı fakat en büyük ülkelerin bile ne kadar pamuk ipliğine bağlı olduğu ortaya çıktı bir sefer Tahvil krizinin İtalya Portekiz üzere makro ekonomik istikrarları bozuk dağ üzere borcu bulunan ülkelerden birinde yine hortlamayacağının bir garantisi yok Bu da tıpkı Credit Suisse in muhtemel iflası üzere bir dünya krizinin pimini çekebilir
Dünya iktisadında patlayacak bir krizin Türkiye üzerinde çok ağır tesirleri olur Mümkün bir krizin merkez üssü olacağa benzeyen Avrupa Türkiye nin en büyük ihracat pazarı Tıpkı vakitte Türkiye nin en büyük dış yatırımcısı Avrupa bankaları Türk bankacılık kesiminde büyük hisse sahibi
Öyleyse bir dünya krizi mümkünlüğünün ne kadar önemli olduğunu inceleyelim Credit Suisse in zorda olduğu bir sır değil Geçtiğimiz yıllarda büyük ziyanlar yazan İsviçre bankası ayağa kalkabilmek için taze kaynak arayışında Toplumsal medyada Credit Suisse in cenaze namazı çoktan kılınmış olsa da önemli kaynaklar bankanın bilançosunun 2008 yılında batarak global krizi tetikleyen Amerikan bankası Lehman Brothers kadar bozuk olmadığını kaydediyorlar Yani hâlâ kurtarma talihi var
Herkesin aklındaki soru Credit Suisse batarsa dünyanın öteki dev bankalarını da peşinden sürükler mi Avrupa da patlayacak bir krizin dünya krizine dönüşmesi için Amerika yı da etkilemesi gerek 2007 2008 global krizi sonrasında Amerika da bankacılık sistemine yönelik kurallar sıkılaştırıldı Amerikan bankalarının bilançolarında şu anda büyük bir sorun yok
Ama Avrupa bankalarında var Almanya nın en büyük bankası Deutsche Bank ın ismi da iflas argümanlarıyla anılıyor lman bankasının geçtiğimiz yıllarda büyük ıstıraplar yaşadığı sır değil Lakin aldığı sıkı tedbirlerle külfetli bölgeden uzaklaşmayı başardı Deutsche Bank la ilgili toplumsal medyadaki argümanlar abartılı
Bazı İtalyan bankalarından da çatırdama sesleri geliyor Bunlardan biri olan UniCredit Türkiye de ortağı olduğu Yapı Kredi deki paylarının büyük kısmını satıp sermayesine katık yapmıştı İtalyan bankalarında şimdi akut bir sorun yok Lakin İngiltere de yaşanan tahvil krizinin İtalya da baş göstermesi durumunda ne olacağı bilinmez
İtalya da kamu borcunun ulusal gelire oranı yüzde 150 yi geçmiş durumda Bu çok yüksek bir oran Karşılaştırma için Türkiye de kamu borcunun ulusal gelire oranının yüzde 40 civarında olduğunu belirtelim İtalyan devlet tahvillerinin faiziyle Avrupa nın en sağlam ülkesi Almanya nın devlet tahvillerinin faizi ortasındaki fark bu yıl genişleyerek yüzde 2 5 e yükseldi İtalya da çok sağcı İtalya nın Kardeşleri partisinin liderliğindeki yeni hükümetin borçlanmayı daha da artırmak istemesi durumunda tahvil faizleri daha da tırmanabilir Bu da geçtiğimiz günlerde İngiltere de olduğu üzere piyasalarda paniğe yol açabilir Panik tahvil piyasasından kaçışa yol açar Bu da bir dünya krizini tetikleyebilir
Tahvil piyasasındaki derdin gerisindeki asıl neden Amerikan Merkez Bankası FED in bu yıl yaptığı agresif faiz artırımları Amerika nın tuzu Avrupa ya oranla kuru FED in faiz artırımlarına karşın Amerikan iktisadı şimdi önemli bir sakinliğe girmedi Buna karşılık Avrupa nın başında savaş belası var Rusya Ukrayna savaşı Avrupa ülkelerini derinden vurdu Rusya gazı kestiği için Avrupa nın dev sanayi şirketleri üretime orta verdi yahut yavaşlattı Bu da finans sisteminin sıhhatiyle ilgili telaşları artırdı
Başlıktaki soruya dönelim dünya iktisadı krize mi gidiyor Toplumsal medyaya inanacak olursanız evet Lakin bilgilere dayalı konuşacak olursak bunu söylemek için şimdi erken Bununla birlikte görüldüğü üzere bir dünya krizi mümkünlüğü sahiden de var
