Bu açıklamalarına karşın büyük reaksiyon toplamaya devam eden komedyen Dave Chapelle‘in Minnesota’daki gösterisi iptal edilmişti. Chapelle’in, Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) eğlenceli skeçlerin konuk olan ünlülerle yapıldığı “Saturday Night Live” (SNL) programını sunacağının duyurulmasını birçok kişi şaşkınlıkla karşıladı.
İşte CNN‘in kronolojik olarak derlediği ve seyircilerden büyük reaksiyon toplayan o tartışmalar:
2017
Ağustos: Vulture’ın haberine nazaran Chappelle, New York’taki Radio City Music Hall’da gerçekleştirdiği bir dizi stand-up gösterisinde en az 20 dakika boyunca transları gaye alan latifeler yaptı. Vulture, Chappelle’in transların vücutları hakkında açık latifeler yaptığını ve başka yorumlarının yanı sıra translardan “dönme” olarak bahsettiğini söyledi.
Bunlar Chappelle’in trans bireyler aleyhine yaptığı birinci latifeler olmasa da daha evvel yaptığı latifelerden sonra aldığı yansılara karşın birebir latifeleri yapmaya devam etmesi dikkat çekti.
Vulture, Chappelle’in IŞİD savaşçılarının transseksüel askerlerden dehşete düştüğü esprisi için, “Bu espri ve bu kısımdaki başka espriler, Chappelle’in özel programlarındaki esprilerle birebir problemlerden muzdarip. Yani tiksinti ve genellemeden kaynaklanıyor ve komik de değiller” diye yazmıştı.
2019
26 Ağustos: Netflix, Chappelle’in Radio City şovlarından kimi içerikleri de dahil olmak üzere translar hakkında daha fazla espriler yaptığı “Sticks and Stones” isimli bir stand-up gösterisini yayınladı. Özel şovun sonsözünde, translarla ilgili latifelerine en çok güldüğünü söylediği trans komedyen arkadaşı Daphne Dorman‘dan bahsetti.
2021
5 Ekim: Netflix, Chappelle’in “The Closer” isimli özel programını yayınladı. Chappelle bu programda trans bireyler hakkında uzun bir monolog sergiliyor ve onların aleyhine birçok latife yapıyor. Bir trans komedyeni yanlış cinsiyetlendiriyor, bir sefer daha trans bayanların vücutları hakkında açık latifeler yapıyor ve transları kabul etmeyen radikal feministleri savunuyor.
Ayrıca translardan yeniden “dönme” olarak bahsetmiş, “cinsiyetin bir gerçek olduğunu” belirtmiş ve daha sonra Dorman’ın “Sticks and Stones” yayınlandıktan sonra, Chappelle’i savunduğu için translar tarafından eleştirilmesinden kısa bir mühlet sonra intihar ettiğini söylemişti.
Chappelle’in özel programı yayınlandığı sırada, en az 33 eyalet, bilhassa genç transları amaç alan, transseksüellik aykırısı yasalar çıkarmıştı.
13 Ekim: LGBTİ savunucularının, komedyen arkadaşlarının, Netflix çalışanlarının ve toplumsal adalet örgütlerinin özel programı yayından kaldırma davetlerinin ortasında Netflix Chappelle’in ardında durdu.
The Verge ve Variety tarafından ele geçirilen bir mektupta, Netflix CEO’su Ted Sarandos çalışanlara, Chappelle’in programının yayınlanmaya devam edeceğini söyledi.
Sarandos mektubunda, “Netflix’te nefret ya da şiddeti kışkırtmak için tasarlanmış üretimlere müsaade vermiyoruz. ‘The Closer’ın bu çizgiyi aştığına inanmıyoruz… Kimi beşerler stand-up sanatını kaba buluyor ancak üyelerimiz bundan keyif alıyor ve bu içerik arşivimizin kıymetli bir parçası” dedi.
Netflix üç çalışanını, evvelden haber vermeden Chappelle’şn programını tartışmak üzere sanal bir idare konseyi toplantısına katıldıkları gerekçesiyle açığa aldı. Bu bireyler ortasında, özel programı ve Netflix’i kamuoyu önünde eleştiren kıdemli yazılım mühendisi Terra Field da vardı. Field’ın açığa alınması daha sonra iptal edildi.
19 Ekim: Sarandos, Variety’ye Netflix çalışanlarıyla bağlantısını “berbat ettiğini” söyledi lakin özel programın “nefret söylemi” olarak nitelendirildiğine inanmadığını tekrar teyit etti.
20 Ekim: Ortalarında Netflix çalışanları ve trans savunucularının da bulunduğu yaklaşık 65 gösterici Netflix’in “The Closer”a verdiği takviyesi protesto etmek için bir yürüyüşe katıldı. Göstericiler Netflix’i daha fazla trans ve cinsiyetsiz yöneticiyi işe almaya ve daha fazla trans ve cinsiyetsiz yeteneğe fon sağlamaya çağırdı.
24 Ekim: CNN’e konuşan üç trans stand-up komedyeni, Chappelle’in esprileri karşısında hayal kırıklığına uğradıklarını, fakat üçünün de ünlü sanatçıyı bir vakitler ilham kaynağı olarak gördüklerini söyledi. Hepsi de translarla ilgili şakaların tabiatı gereği saldırgan olmadığı konusunda hemfikir olsa da, Chappelle’in programının trans aksisi eleştirmenler tarafından kullanılan birebir nefret dolu telaffuz ve lisanla aşılandığını söylediler.
Komedyen Nat Puff CNN’e yaptığı açıklamada, “Trans topluluğu hakkında konuştuğunda, onlar hakkında konuşmuyor, onlara karşı konuşuyor. Trans topluluğu hakkında komik bir şey söylemek ile trans topluluğu hakkında saldırgan bir şey söylemek ortasındaki fark da budur” dedi.
Netflix’te yayınlanan trans komedyenlerden biri olan Flame Monroe ise Chappelle’in translar hakkında latife yapmasına müsaade verilmesi gerektiğine inandığını, fakat başlangıçta birtakım yorumlarının kendisini şaşırttığını söyledi.
25 Ekim: Chappelle, Nashville’deki bir şovda, aşıların tesirli olduğunu reddettiği ve ırkçı hakaretler kullandığı için eleştirilen podcast sunucusu Joe Rogan ile birlikte görünerek eleştirmenlere hitap etti.
Chappelle, resmi Instagram hesabında setten yayınladığı görüntülerde, Netflix’te “The Closer” nedeniyle greve katılan trans çalışanlara seslenerek, “Görünüşe nazaran artık ofise gidemeyen tek kişi benim. Bu izleyici kitlesindeki herkesin bilmesini isterim ki, her ne kadar medya bunu ben o topluluğa karşıymışım üzere yansıtıyor olsa da, durum bu türlü değil. Bunların hiçbiri için LBGTİ topluluğunu suçlamayın. Bunun onlarla hiçbir ilgisi yok. Bu kurumsal çıkarlarla ve benim neyi söyleyip neyi söyleyemeyeceğimle ilgili. Kayıtlara geçsin diye söylüyorum, ve bunu bilmenizi istiyorum, o topluluktan tanıdığım herkes sevgi dolu ve destekleyici olmaktan diğer bir şey yapmadı. Bu yüzden tüm bu saçmalıkların neyle ilgili olduğunu bilmiyorum” tabirlerini kullandı.
2022
12 Temmuz: “The Closer”, iki Emmy mükafatına aday gösterildi.
21 Temmuz: Minneapolis’teki bir yer, Chappelle’i ağırlayacağı için aldığı tenkitlerin akabinde “personelden, sanatkarlardan ve toplumdan” özür dileyerek, Chappelle’in kapalı gişe gösterisini, gösteriye saatler kala iptal etti.
5 Kasım: “Saturday Night Live” Chappelle’in orta periyot sonrası sunucusu olacağını duyurdu. Bu duyurunun akabinde yansılar çığ üzere büyüdü.
10 Kasım: New York Post’un birkaç “SNL” müellifinin cumartesi günkü kısmı boykot ettiğini bildirmesinin akabinde, Chappelle’in temsilcileri, CNN’e yaptığı açıklamada yazarlarla yahut oyuncularla ilgili rastgele bir sorun olmadığını söyledi. “SNL”in şu anki takımında cinsiyetsiz oyuncu Molly Kearney ve cinsiyetsiz müellif Celeste Yim yer alıyor.
