Türkiye’nin ham çelik üretimi, ocak-eylül devrinde geçen yılın birebir devrine kıyasla yüzde 9,3 azalarak 27,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), eylül ayına ve 9 aylık periyoda ait üretim, tüketim ve dış ticaret datalarını açıkladı.
Buna nazaran, Türkiye’nin ham çelik üretimi eylülde, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 19 azalarak 2,7 milyon tona geriledi. Ham çelik üretimi, ocak-eylül periyodunda de yüzde 9,3 düşüşle 27,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.
Nihai mamul çelik tüketimi, eylülde yıllık bazda yüzde 3,2 azalışla 2,1 milyon ton, ocak-eylül periyodunda yüzde 5,2 gerileyerek 24,1 milyon ton oldu. Eylülde çelik eserleri ihracatı, ölçü istikametinden yıllık bazda yüzde 31,2 azalışla 1,4 milyon ton, paha istikametinden yüzde 42,1 düşüşle 1,1 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
İhracat yüzde 15 azaldı
Ocak-eylül devrinde, geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla ihracat ölçü olarak yüzde 15 azalışla 12,5 milyon ton, kıymet olarak yüzde 0,2 artışla 11,7 milyar dolar oldu. Eylül ayında çelik eserleri ithalatı, geçen yılının tıpkı ayına nazaran ölçü istikametinden yüzde 0,8 artışla 1,1 milyon ton, paha tarafından yüzde 6,5 azalışla 1,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bu yılın 9 ayında ithalat, geçen yılın tıpkı devrine nazaran, ölçü tarafından yüzde 5 azalışla 11,3 milyon ton, kıymet tarafından ise yüzde 17,6 yükselişle 12,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Çelik eserleri tüketimi içindeki ithalat hissesi yüzde 32 olurken yassı eser tüketimi içindeki ithalatın hissesi yüzde 50’ye ulaştı. Toplam ithalat içindeki Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın hissesi ise yüzde 65,4 olarak belirlendi. Geçen yılın ocak-eylül periyodunda yüzde 110,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın tıpkı periyodunda yüzde 94,5 düzeyine geriledi.
‘Sektörde çok istikametli adımlar atılmalı’
Açıklamada yapılan değerlendirmede, elektrik gücü ve doğalgaz fiyatlarının son bir yıl içinde yaklaşık 4 misli artış göstermesi ve büyük kullanıcı sanayi bölümlerine daha yüksek doğal gaz fiyatı uygulanmasının tesirlerine işaret edildi. Çelik bölümünün, toplam maliyetleri içinde yüzde 8 civarında olan elektrik gücü ve doğal gazın hissesinin yüzde 30 düzeyine ulaşmasının, bölümün iç ve dış piyasalardaki rekabet gücünün değerli ölçüde gerilemesine sebep olduğu belirtilen değerlendirmede, bu durumun, çelik kesiminde vardiya sayılarının düşmesi ve kimi fabrikaların üretimlerini durdurmalarına neden olduğu kaydedildi. Değerlendirmede şu sözlere yer verildi:
“Eylülde 3,3 milyon ton olan aylık üretim, 2022’de 2,7 milyon ton düzeyine kadar düştü. 30 Ağustos’ta gerçekleştirilen güç fiyatlarındaki yüksek oranlı artışların, memleketler arası piyasadaki rekabet gücümüzü düşüren tesiri, ihracat sayılarımıza da yansımış, çelik ihracatımız eylül ayında yüzde 31 gerilemiştir. Kapasite kullanım oranının yüzde 75’ten, yüzde 60’lara gerilemesine yol açan bu gelişmeler, 2022’nin son çeyreğine girilirken üretimde aşağı istikametli hareketlerin devam etmesi ihtimalini güçlendirmiştir. Bu kapsamda, çelik kesiminde gözlenen olumsuz gidişata son verilmesine yönelik çok taraflı adımların atılması ve sanayi bölümlerine farklı doğal gaz tarifesi uygulamasına son verilmesi değer taşımaktadır.”
