Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya karşı başlattığı savaşın bir yansıması olarak tüm dünyayı tesiri altına alan güç krizinde, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat uygulama kararı yeni bir çatlağın da kapılarını açtı.
İngiliz haber ajansı Reuters’da yer alan habere nazaran, Karadeniz üzerinden Akdeniz’e geçmek isteyen 20 Rus petrol tankeri İstanbul boğazında “trafiğe takılmıştı.”
Savaşın başından bu yana Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik yaptırımlarını uygulamaktan yana olmadığını her fırsatta lisana getiren Türkiye’nin, G7 ülkelerinin kararı akabinde tankerlerin Boğaz’dan geçişine müsaade vermemesi ise soru işareti yarattı. Ankara’nın Moskova’ya yönelik bu türlü bir zorluk çıkarması akıllara Suriye konusu üzerindeki Tel Rıfat ve Kobani uyuşmazlıklarını getirdi.
Reuters’ın Türk yetkililere dayandırdığı haberinde sigorta mektubu olmayan ve Boğazlardan geçmek isteyen Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemilerin bekletildiği belirtildi. Bu nedenle İstanbul Boğazı’nın kuzeyinde Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemilerin biriktiği görülüyor.
Koruma ve tazminat sigortası sağlayıcılarına atıfta bulunan Türk yetkili Reuters’a verdiği demeçte, “Ekstra teminat almak tanker operatörleri için çıkış yolu üzere görünüyor” dedi.
Gemileri risklere karşı sigortalayan London P&I Club web sitesinde yer alan bilgiye nazaran küresel tanker filosunun yüzde 95’ini kapsayan International Group of P&I Club’a atıfta bulunarak Türkiye’nin talep ettiği mektupların şu an temin edilemeyeceğini söyledi.
Karadeniz’den gelen yalnızca Rus petrol gemilerinin değil, Kazakistan gemilerinin de sözkonusu uygulamaya tabi olduğu söz ediliyor. Gemileri takip eden bilgiler de Boğaz yakınında birçok geminin beklediğini gösteriyor. Bununla birlikte uygulamadan en çok ziyanı Boğazlar’dan en çok petrol ihracatı yapan Rusya akaryakıt bölümü görüyor.
Günde milyonlarca varil petrol Rus limanlarından güneye, Türkiye’nin İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinden Akdeniz’e taşınıyor.
Türkiye’nin Rusya’ya mahzuru akıllara Kobani ve Tel Rıfat’ı getirdi
Cuma günü yürürlüğe giren tavan fiyat uygulamasının akabinde Türk sularındaki petrol taşıyan gemilerden “sigorta mektubu” garantisini sağlaması isteniyor. Türkiye’nin sigorta uygulaması AB’nin 5 Aralık itibariyle yürürlüğe giren yaptırımlarına bir karşılık olarak nitelendiriliyor. Savaşın başından bu yana Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik yaptırımlarını uygulamaktan yana olmadığını her fırsatta lisana getiren Türkiye’nin G7 ülkelerinin kararı akabinde tankerlerin Boğaz’dan geçişine müsaade vermemesi ise soru işareti yarattı. Reuters’ın haberinde, Türk hükümetinin taleplerinin, teyit mektubunda yer alan genel bilgilerin çok ötesine geçtiğine de değinildi. Bu bilgi akla Suriye’ye operasyon konusunda Türkiye ile Rusya ortasında devam eden pazarlıkları getirdi.
Geçtiğimiz günlerde Rusya’nın, Türkiye hududuna yaklaşık 15 kilometre uzaklıktaki Tel Rıfat bölgesine destek birlik gönderdiği argüman edilmişti. AFP’nin aktardığına nazaran, Moskova Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan‘ın muhtemel kara harekatında “hedef alınacak” bölgeler ortasında saydığı Tel Rıfat’ta asker sayısını artırmıştı.
Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) ise Rusya’nın Tel Rıfat yakınlarındaki hükümet denetimindeki bir hava üssüne de asker destek ettiğini öne sürmüştü.
SOHR Yöneticisi Rami Abdülrahman AFP’ye verdiği demeçte, destek kuvvetlerin “Türkiye’nin muhtemel operasyonunu durdurma yahut erteleme teşebbüsünün bir parçası” olabileceğini söylemişti.
Ne olmuştu?
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole ithalat yasağı ve varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulama kararları pazartesi prestijiyle uygulamaya konulmuştu.
AB ülkelerinin, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulama kararı da pazartesi yürürlüğe girdi. Böylelikle, Rus petrolünün üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir düzeyde satılması durumunda, G7 ve AB ülkelerindeki şirketler bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık üzere çeşitli hizmetleri sunamayacak.
Bu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün tavan fiyatın altında süreç görmesi gerekecek. Rus petrolüne 60 dolar tavan fiyata ek olarak yeni bir fiyat sınırlama düzeneği kurulması da kelam konusu. Bu düzenek, Rus petrolüne tavan fiyatın dünya piyasasındaki fiyatların yüzde 5 altında tutulmasını sağlayacak.
halktv.com.tr // Dış Haberler
Fotoğraf: Arşiv