İngiltere’den sonra, Birleşik Krallık’a bağlı İskoçya’yı da bir Asyalı yönetecek. Pakistan asıllı Hamza Yusuf, İskoçya Ulusal Partisi (SNP) liderliğine seçilerek Birleşik Krallık’ın İskoçya Birinci Bakanı (Başbakan) oldu. Kılpayı kazanılmış bir zaferdir.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın da, İskoya Başbakanı Hamza Yusuf’un da eski İngiliz sömürge ülkelerinden gelip bulundukları ülkelerin yöneticileri olmaları başarılı birer entegrasyon örneği aslında. Göçmen topluluk mensuplarının yaşadıkları ülkelerin “formasyonları”na uyulması durumunda gerçekleştirebilecekleri bir düş da tıpkı vakitte.
Yarım asırdan daha az bir vakit evvel sıradan İngiliz ya da İskoçlarca dışlanan, anglosakson kültürü bozan unsurlardı Hint/Pakistan asıllılar. Emek üretim sürecinde en alttayken, vakitle patron durumuna yükseldiler. Londra’da kendilerine ilişkin özel sokakları olan Hindistanlılar, Pakistanlılar tanıdım. Bu sermaye gücünün İngiliz ya da İskoç siyasetinde tesirli olmaması düşünülemezdi alışılmış. Her iki ülkenin siyasetinde yüzlerce Asyalı var artık. Alışılmış İngiliz ya da İskoç siyasal sistemi ile tüm kurumları kendini sağlama almış durumda. Bu nedenle kimler tarafından yönetileceğinin bir değeri de yok fazla. İngiliz/İskoç burjuvazisi kendisine sadık hale getirdiği hiçbir yabancının kendisini yönetmesinden(!) kaygı duymaz.
Öfkeli bir Müslümandan Başbakan çıkarmak
1985 yılında Glasgow’da doğan, büyükbabası 1960’larda Pakistan’dan göç eden Yusuf, siyaset eğitimi gördüğü Glasgow Üniversitesi’nde Müslüman Öğrenciler Derneği’nin başkanlığını yapmış uzun müddet. Kendi web sitesinde “11 Eylül sonrasında Batı’da büyüyen 16 yaşında öfkeli bir Müslüman olarak, sonrasında ortaya çıkan İslamofobiye karşı dünyayı değiştirmek istedim. Siyaset bana bunu yapabilmem için bir platform ve ses verdi” diye yazmış. Entegrasyon başarısı dediğim bu işte. “Öfkeli bir Müslümandan bir başbakan çıkarmak”.
SNP, isminden dolayı sağ bir parti sanılabilir, meğer değil. Toplumsal demokrat bir çizgisi var. Yusuf‘un, parti içinde İngiltere’den ayrılmayı savunan eski başbakanlar Alex Salmond ile Nicola Sturgeon’ın parlamentoda asistanlıklarını yaparak tecrübe kazanması bugünkü muvaffakiyetinde tesirli olmuş aşikâr ki. 2011 yılında Glasgow bölgesi için İskoç Parlamentosu’na seçildiğinde yeminini hem İngilizce hem de Urduca yaptı. Yalnızca bir yıl sonra Dış Münasebetler ve Milletlerarası Kalkınma Bakanı olarak atandı. 2018’de İskoç hükümetinde beyaz olmayan birinci kabine bakanı olarak Adalet Bakanlığı‘na yükseldi, son olarak 2021’de Sıhhat Bakanı oldu. Yani ona “siyaseten doğruluk“ ya da “olumlu ayrımcılık“ uygulanarak alan açılmış değil. Kıymetli misyonlardan muvaffakiyetle geçmiş bir siyasetçi Yusuf.
Çok genç, 37 yaşında. Başbakanlık yarışına gireceğini açıkladığı basın toplantısını büyükbabasının bir dikiş makinesi fabrikasında çalıştığı Clydebank’ta açıklaması da kökenine bir hürmet duruşu natürel ki. SNP’nin ideolojik ana akımı içinde, toplumsal olarak ilerici, anayasa konusunda kademeli görüşleri olan iki çocuk babası Yusuf, Urduca konuşan bir Glasgowlu olarak kamuoyunda ihtimamla hazırlanmış bir imaja sahip.
LGBT dostu bir Başbakan
Sağlık Bakanlığı sırasındaki kararları nedeniyle epey sevmeyeni de var. Fakat bir LGBT dostu olduğunu belirtmeliyim. LBC’de yayınlanan Tonight with Andrew Marr programında hususa ait kendi duruşunu net bir biçimde ortaya koymuş, “Ben eşit evliliğin destekçisiyim. Bir Müslümanım. İnancımla gurur duyan biriyim. Lakin inancımı yasama için bir temel olarak kullanmıyorum” demişti. Bu değerli bir tavır elbette. Olağan ki ülkenin ana gündemi olan İskoçya’nın bağımsızlığı konusunda da yeni bir referandum planı olduğunu söylüyor Yusuf.
Her şeye karşın işi kolay olmayacak. Göçmenlerin siyasi karar sistemlerinde yer almalarını özendirecek bir gelişme olduğu için Hamza Yusuf’un bu pozisyona gelmesi elbette çok pahalı.
Ama şu bir gerçek; ne Sunak’ın ne de Yusuf’un göçmeni oldukları ülkeleri yönetmeleri göçmenlerin hayatında bir değişiklik yaratmayacak.
Entegrasyon, sistemin kişiyi kendine benzetmesi demektir zira. Kendisine benzettiği de kendisi üzere davranacaktır sistemin.
Göçmenler için değişen bir şey olmayacak
