İzmir’deki Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 2 yıl evvelki 6.6’lık yıkıcı sarsıntının, Tuzla fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının’ etkin hale geçerek Buca fayı üzere binlerce yıldır sessiz fayları aktifleştirdiğini söyledi. Buca’daki 4.9’luk sarsıntı sonrası bölgede bir sarsıntı fırtınası yaşandığına dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Yani bu çiçek yapısının içerisindeki birçok fay, zelzele fırtınasına neden oluyor. Bu fayların 5.5 ve üstü yıkıcı zelzele üretme kapasitesi yok. Panik yapacak bir durum yok” dedi.
Buca’da 4 Kasım günü saat 03.29’da Richter ölçeğine nazaran 4,9 büyüklüğünde zelzele oldu. Yerin 14.47 kilometre derinliğindeki sarsıntı İzmir’in yanı sıra Manisa, Aydın, Balıkesir ve Çanakkale’den de hissedildi.
DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi, Seferihisar açıklarında, 30 Ekim 2020’de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki sarsıntının Tuzla fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının’ etkin hale geçerek Buca fayı üzere binlerce yıldır sessiz fayları aktifleştirdiğini söyledi.
‘Türkiye canlı faylar haritasında çizili faylar değil’
Prof. Dr. Sözbilir, “6.6’lık zelzeleden sonra bilhassa Kuşadası Körfezi’nde 5 büyüklüğüne varan çok sayıda sarsıntı oldu. Bu hareket artık de daha da kuzeye, Buca’ya kaymış durumda. Buca’daki faylar, Türkiye canlı faylar haritasında çizili faylar değil. Zira bu canlı fay haritasında yer alan faylar, 5.5 ve üzeri sarsıntıları içeriyor. Ana şoktan sonra, Buca ile Kısıkköy ortasında sarsıntıların ağırlaştığını görüyoruz. Türkiye canlı faylar haritasında yer alan Tuzla fayına değinirsek, Buca hududunda bitiyor. Lakin bizim yaptığımız çalışmaya nazaran fayın dallanarak Buca’da da devam ettiğini görüyoruz. Ayrıyeten burada fayı incelersek, yüzeyden yani yerden aşağıya gerçek bu fay öbür faylarla birleşerek çiçeğe benzeyen bir yapı oluşturuyor. Bu bir jeolojik yapı. Bütün artçı sarsıntılar bu yapının içerisinde gerçekleşiyor” dedi.
‘Deprem fırtısına neden olabilir’
Bölgedeki sarsıntı fırtınasına dikkat çeken Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Yani bu yapının içerisindeki birçok fay, sarsıntı fırtınasına neden oluyor. Bu faylar, 5’e varan sarsıntılar üretebilir. Bu fayların 5.5 ve üstü yıkıcı zelzele üretme kapasitesi yok. Fakat burada bir sarsıntı fırtınasına neden olabilir bu da öbür faylara aktarılarak devam edebilir. Panik yapmaya gerek yok. Elbette bu cins zelzeleler olacak. Geçen sarsıntıda olduğu üzere küçük şiddetli ve kısa periyodik gerçekleşecektir. Panik yapacak bir durum yok” diye konuştu.
‘Tuzla fayı 7 büyüklüğünde sarsıntı üretebilir’
Fayların birbirini tetiklediğini hatırlatan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Buca fayının Tuzla fayı ile ilişkisi bulunuyor. Bütün bu yapı, dediğim üzere bir çiçek yapısını andıran formda gelişmiş durumda. Tuzla fayının 7 büyüklüğünde bir zelzele üretebildiğini biliyoruz. Bu zelzelesinde yakın bir vakitte olması beklenmiyor. Fakat biz toplum olarak zelzeleye hazırlıklı olmalıyız. Bunun için toplumun bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bunun için yapılması gereken çalışmalar var. Onlardan birini 12 Kasım’da ülke olarak AFAD tarafından düzenlenecek olan tatbikatta gerçekleştireceğiz. Zelzele öncesi, sırası ve sonrasında ne yapmamız gerektiğini anlamış olacağız” tabirlerini kullandı.
