TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün Güç ve Olağan kaynaklar Bakanlığı, Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) bütçeleri görüşülüyor. Bütçe görüşmeleri Bakan Fatih Dönmez‘in sunumuyla başladı. Dönmez, özetle şunları söyledi:
“Özverili çalışmalarımız sonucunda ekim sonu prestijiyle elektrik gücü şurası gücümüz 103 bin 276 MW’a ulaştı. Elektrik üretimimizin kaynak bazında dağılımına bakıldığında; 2022 yılının birinci dokuz ayında toplam elektrik üretimimizin yaklaşık yüzde 44’ü yenilenebilir güç kaynaklarından, yüzde 32’si kömürden, yüzde 22’si doğal gazdan sağlanmış olup yerli ve yenilenebilir kaynakların hissesi yüzde 60 olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılının birinci on ayında işletmeye alınan elektrik üretim santral sayısının yüzde 94’ü yenilenebilir güç kaynaklıdır.
Yerli kömürün iktisada kazandırılarak güç arz güvenliğimizin tahkim edilmesi maksadıyla yapılan arama çalışmaları sonucunda, 2021 yılında taşkömürü dahil toplam kömür rezervimiz 21 milyar tonu aşmış olup üretimimiz ise 94,1 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Bu sayede, 2002 yılında 6 bin 838 MW olan yerli kömür kaynaklı elektrik şurası gücümüz, 2022 yılı ekim sonu prestijiyle 11 bin 437 MW’a ulaşmıştır.
“Hedefimiz, Cumhuriyet’in 100. yılında yerli gazımızı milletimizle buluşturmaktır”
Fatih sondaj gemisinin gerçekleştirdiği 540 milyar metreküplük doğal gaz keşfi sonrası ortadan geçen 2 yılda çevreyi gözeterek yürütülen çalışmalar sonucunda, Cumhuriyet tarihinin en büyük projelerinden biri olan Sakarya Gaz Alanı Geliştirme Projesi süratle devam etmektedir. Büyük bir gururla tabir edebilirim ki projeyi yürüten çalışma arkadaşlarımın büyük çabası sayesinde Sakarya Gaz Alanı, keşiften birinci üretime kadar dünyanın en süratli yapılan deniz saha geliştirme projesi olarak tarihe geçecektir. Amacımız, Cumhuriyet’in 100. yılında yerli gazımızı milletimizle buluşturmaktır.
“Kullandığımız doğal gazın yüzde 99’u, petrolün ise yüzde 92’si ithal edilmektedir”
Kullandığımız doğal gazın yüzde 99’u, petrolün ise yüzde 92’si ithal edilmektedir. Vatandaşlarımızın kelam konusu yüksek fiyatlardan taban düzeyde etkilenmesi için geçen yıl elektrik ve doğal gazda 100 milyar TL sübvansiyon yaptık. Mesken abone kümesinde yer alan tüketiciler için KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürülmüştür. Bu kümede hane halkı, ibadethaneler, sivil toplum kuruluşları, muhtarlık hizmet binaları, vakıflar, dernek ve cemevleri yer almaktadır. Kömür yardımı alan hanelerden isteyenlerin bunu doğal gaz olarak da kullanabilmelerini sağlayacak düzenleme bu sene tamamlanmış olup yaklaşık 4 milyon haneye yıllık 3 milyar TL’lik yardım yapılacaktır.
“Her türlü borçları terkin edilecek, hak sahiplerine aylık bağlanacak”
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Taşkömürü İşletmesi Müessesesi’nde 14 Ekim 2022 tarihinde meydana gelen ve 42 kişinin vefatı ile sonuçlanan elim iş kazası milletçe hepimizi derin bir yasa boğmuştur. Kazaya ait olarak Amasra Başsavcılığı tarafından keşifli uzman incelemesi yapılmış olup bu incelemeler sonucunda uzman ön raporu hazırlanmıştır. Kazaya ait olarak başlatılan isimli ve idari soruşturmalar Bakanlığımızca da tüm ayrıntılarıyla takip edilmektedir. Başka taraftan, TBMM Meclis Araştırma Komisyonu’nun mevzuya ait çalışmalarını titizlik ve şeffaflık içinde sürdürdüğü de malumunuzdur. Bu elim kaza ile ilgili olarak gerçeğin ortaya çıkmasını müteakip, ihmali bulunan her kim varsa gereği yapılacaktır.
Halen TBMM Genel Konsey gündeminde yer alan düzenleme ile kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda vefat eden madencilerimizin genel sıhhat sigortası primi dâhil, kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ait her türlü borçları terkin edilecek ve vefat tarihinde sigortalıya ait koşullar aranmaksızın hak sahiplerine aylık bağlanacaktır. Bu halde bağlanan aylıklara ait primlerin eksik olan kısmı devletimizce ödenecektir.
Ayrıca vefat eden madencimizin eş ve çocuklarından birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi, ilgili mevzuatta aranan kaidelere tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının daima personel takımlarında istihdam edilecektir.
“Aramadan üretime kadar madencilik her kademede sıkı kurallarla denetlenmektedir”
2002 yılında yaklaşık 700 milyon dolar olan maden ihracatımız, 2021 yılında Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırarak 5 milyar 930 milyon dolar olmuştur. Bu sene 6 milyar doları da aşacağız. Ayrıyeten aramadan üretime kadar madencilik her basamakta sıkı kurallarla denetlenmektedir. Madencilik kesimini daha muteber ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturarak saha kontrollerinde de standardizasyon sağlanmıştır. Bu kapsamda, 2021 yılı sonu prestijiyle kontrolü yapılan maden saha sayısı 8 bin 129 iken 2022 Eylül sonu prestijiyle ise bu sayı 6 bin 41 olmuştur.
Eti Maden tarafından, 2021 yılında yaklaşık 2,6 milyon ton bor eserleri satışından 1 milyar 30 milyon dolar gelir elde edilerek rekor kırılmıştır. Ülkemiz ferrobor gereksiniminin karşılanması için Balıkesir/Bandırma’da 800 ton/yıl kapasiteli tesisin temelini 17 Eylül 2022’de attık. Projenin 2023 yılı aralık ayında tamamlanması planlanmaktadır. 2022 ve sonrası devir, bor cevherinin daha fazla uç esere dönüştüğü bir yıl olacaktır.”
