Uluslararası Güç Ajansı (IEA), Avrupa’nın 30 milyar metreküp doğalgaz açığıyla karşı karşıya kalabileceğini belirterek, gelecek yıl gaz kıtlığını önlemek için ivedilikle harekete geçilmesi gerektiği ihtarında bulundu. Ajanstan yapılan açıklamada, 2023-24 yılları için hazırlanan ve Avrupa’nın gaz istikrarına yönelik tahlilin sonuçlarına yer verildi.
Hükümetlerin global güç krizine rağmen gaz tüketimini azaltmak için acil harekete geçmesinin değerine değinilen tahlilde, Avrupa Birliği’ndeki (AB) gaz depolama alanlarının şu anda yüzde 95 dolu olduğu ve bunun beş yıllık ortalama dolum düzeyinin yüzde 5 üzerinde olduğu söz edildi.
Ancak tahlilde mevcut depolama düzeylerinin sağladığı muhafazanın yanı sıra son vakitlerde düşen gaz fiyatları ve olağandışı ılıman sıcaklıkların gelecek hakkında çok optimist sonuçlara yol açmaması gerektiği ikazında bulunuldu. IEA ayrıyeten bu yıl AB gaz depolama alanlarını doldurma sürecinin 2023’te tekrarlanamayacak kilit faktörlerden kaynaklandığı konusunda da uyardı.
Bunlar ortasında bu yıl keskin bir halde kesilmesine karşın, yılın birinci yarısının büyük kısmında “normal” düzeylere yakın olan Rus boru sınırı gaz teslimatlarının bulunduğu kaydedilen açıklamada, “2022’de Rusya’dan AB’ye toplam boru çizgisi arzının 60 milyar metreküp civarında olması mümkün, lakin Rusya’nın 2023’te 60 milyar metreküp boru çizgisi gazı daha teslim etmesi pek mümkün değil. Rusya’nın Avrupa’ya teslimatı büsbütün durabilir” sözleri kullanıldı.
2023 yazı kritik
Analizde Çin’in bu yılın on aylık periyodunda daha düşük sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatı yapmasının Avrupa’nın Rusya’dan gaz teslimatlarındaki düşüşü telafi etmesi için bir fırsat yarattığı aktarılarak, “AB’ye Rus boru çizgisi gaz arzının büsbütün kesilmesi ve Çin’in LNG ithalatının 2021 düzeylerine geri gelmesi durumunda, yeni IEA tahlili Avrupa’nın gaz depolama için tekrar doldurmada kilit bir periyot olan 2023 yazında 30 milyar metreküplük güçlü bir arz talep açığı ile karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor” değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen IEA Lideri Fatih Birol, son zamanlardaki ılıman hava ve düşük gaz fiyatlarıyla birlikte Avrupa’nın gaz arzı konusundaki tartışmalar noktasında bir rehavete girme tehlikesi bulunduğunu kaydederek, “Küresel ve Avrupa gaz piyasalarındaki son trendler ve muhtemel gelişmeler, Avrupa’nın önümüzdeki iki kış boyunca daha da büyük bir zorlukla karşı karşıya olduğunu gösteriyor” tabirlerini kullandı.
Mart ayında yayınlanan AB’nin Rus gazına bağımlılığını azaltmak için 10 unsurluk planının akabinde, IEA, Avrupa’nın gaz istikrarını önümüzdeki kış için teminat altına almaya yönelik bir plan sunmaya hazırlanıyor. Plan, 2023-24 ısınma döneminin başında depolama alanlarının yüzde 95 kapasiteye kadar doldurulmasını sağlamaya ve kış aylarında gaz tüketimini yapısal olarak azaltmaya yönelik somut siyaset hareketlerini içerecek.
