Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde, ‘Nuh’un Gemisi’ kalıntılarının olduğuna inanılan alanda, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından kurulan araştırma takımı çalışmaya başladı. Jeofizik, kimya, jeoarkeoloji araştırmalarında uzman akademisyenlerin de olduğu kümenin alandan aldığı numuneler, incelenmek üzere İTÜ laboratuvarlarına gönderildi.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin haritasını çizmek için Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ilişkin uçakla bölgede uçuş yapan harita mühendisi yüzbaşı İlhan Durupınar‘ın 11 Eylül 1959’da Doğubayazıt ilçesi Telçeker ve Üzengili köyleri ortasındaki yerde keşfettiği, ‘Nuh’un Gemisi’ne ilişkin olduğu sav edilen kalıntılar, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Her geçen yıl artan toprak kayması tehdidinde olan kalıntıda, dev yarıklar oluştu. Toprak kayması nedeniyle yapısında bozulmalar oluşan kalıntıda bilimsel araştırmalar için AİÇÜ ile İTÜ ortasında yapılan iş birliğiyle ‘Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Araştırma Ekibi’ kuruldu. Akademik iş birliği protokolü kapsamında oluşturulan takım, bölgede birinci çalışmasını yaptı. Ortalarında jeofizik, kimya, jeoarkeoloji araştırmalarında uzman akademisyenlerin bulunduğu küme, bölgedeki incelemelerinde toprak ve kaya kesimlerinden oluşan çok sayıda numune topladı. Kalıntılardan alınan numuneler incelenmek üzere İTÜ laboratuvarlarına gönderildi.
Yol haritası belirlenecek
AİÇÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Faruk Kaya, İstanbul Teknik Üniversitesi ile dünya çapında gündem olan Nuh’un Gemisi araştırmalarıyla ilgili çalışma başlattıklarını söyledi. Yapılan çalışmaları anlatan Prof. Dr. Kaya, “Ağrı Dağı, jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri yanında Nuh’un Gemisi’ne de konut sahipliği yaptığı inancı hasebiyle, dünyada çok ses getiren, bilinen ve tanınan bir dağdır. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi olarak burayla ilgili 2003 yılından beri çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu yıl daha ayrıntılı çalışmalar yapabilmek için İTÜ ile çalışmak istedik. İTÜ bu bahiste en donanımlı üniversitelerden bir tanesi. İTÜ ile hem Ağrı Dağı’nda uydu imajlarıyla çalışma yapmak hem de 1959 yılında İlhan Durupınar tarafından keşfedilen Telçeker ve Üzengülü köyleri ortasındaki doğal yapıyı da inceleyelim dedik. İki üniversiteden akademisyenlerden çalışma kümesini oluşturduk. AİÇÜ ve İTÜ rektörlerinin himayelerinde oluşturulan çalışma kümesiyle birlikte alana gittik. Telçeker ve Üzengili köyleri ortasında olan doğal yapı yani Nuh’un Gemisi’nin silüetini andıran formasyon üzerinde incelemelerde bulunduk. Yapının üzerinde geniş bir alanda taş ve toprak örnekleri aldık. Bunları İTÜ’ye gönderdik. Bunları hocalar laboratuvarlarda inceledikten sonra beklenen, 1,5- 2 ay sonra sonuçlar çıkar. Bu sonuçlara bağlı olarak yol haritası belirleyeceğiz. Bilhassa jeofizik, kimya, arkeoloji araştırmalarında donanımlı, ehil uzman hocalarımız var. Bunlarla birlikte bu alanda jeoradar görüntüleme yapmak suretiyle yol haritası belirleyeceğiz. Sonuçlara bağlı olarak ilkbaharla birlikte iki üniversite ortasında yapacağımız yeni görüşmelerle Ağrı Dağı, Telçeker ve Üzengili köylerindeki Nuh’un Gemisi kalıntılarıyla ilgili araştırma çalışmalarını devam ettireceğiz” diye konuştu.
İnanç turizmi potansiyeli
Nuh’un Gemisi’nin global çapta ilgi uyandırdığını söz eden Prof. Dr. Kaya, şunları söyledi:
“Kutsal kitaplarda Nuh’un Gemisi’ne yer verilmiştir. Kaynakların büyük çoğunluğunda da Ağrı Dağı ve etrafına dikkat çekilmesi çok ağır bir inanç turizmi potansiyelini bünyesinde barındırmaktadır. Günümüzde inanç turizmiyle ilgili gelen kümeler bulunmaktadır. Bilhassa Avrupa ülkeleri ve Amerika’dan çok önemli bir ilgi vardır. Esasen bu alanda birinci çalışmaları Avrupalılar başlatmış, 1829’da Johann Jacob Friedrich Wilhelm Parrot, Nuh’un Gemisi’nin kalıntılarını aramak için Ağrı Dağı’na tırmanmıştır. Biz bu çalışmalara üniversitelerimiz bünyesinde el attık. Bundan sonra da umarız sonuçlarıyla birlikte gerek Ağrı gerekse ülkemiz açısından inanç turizmi potansiyeli bakımından büyük bir potansiyelin açığa çıkmasının manasına geliyor. Bununla ilgili çok çeşitli çalışmalar var. Avrupalıların çok ağır ilgi gösterdiğini biliyoruz. 2008 yılında Hong Kong’dan bir küme araştırmacı Ağrı Dağı’na çıktı. Burada bir mağara bulduklarını, içinde Nuh’un Gemisi’ne ilişkin olduğunu argüman ettikleri tahtaları basınla paylaştılar. Tabi buldukları tahtaların Nuh’un Gemisi’ne ilişkin olup olmadığı tartışmalı bir mevzu fakat sonuç açısından başarılı olduklarını düşünüyoruz. Geri döndükleri Hong Kong’da Nuh’un Gemisi Müzesi yaptılar ve en son baktığımda 7 milyon üzerinde ziyaretçi almışlardı. Bunu da ekonomik manada, inanç turizmini orada devreye koydular. Ülkemizin geri kalmış yörelerinden olan Ağrı’nın önemli bir potansiyeli var. Bizim emelimiz da üniversite olarak bunu açığa çıkarıp, burayı inanç turizm merkezi haline getirebilirsek, Ağrı’nın ve ülkemizin iktisadı önemli manada canlanacaktır diye düşünüyoruz.”
