Bankacılık bölümünde TL mevduat oranına nazaran getirilen menkul değer tutma mecburiliği konusunda ikazlarda bulunan ve bölüm için düşünceli süreçler getirebileceğini vurgulayan Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Ortan, bankasında yüzde 50 TL mevduat oranı gayesi olmayacağına dikkat çekti. Ortan, yüzde 50 TL mevduat gayesinin ülke için faydalı bir şey olduğunu düşünmediğini belirterek müşteri tercihlerine saygılı olmak gerektiğini lisana getirdi.
Hakan Ortan geçen ay sonu Merkez Bankası’nın yabancı para mevduat oranına nazaran menkul değer tutma mecburiliği ölçüsünü ve yılbaşından itibaren TL mevduat oranı yüzde 50’nin altında kalanlara daha fazla alım mecburiliği getirmesinin akabinde kaygılarını lisana getirmişti. Uzun vadeli ve düşük faizli tahvil tutma zorunluluğunun bankaları riske açık hale getirdiğini vurgulayan Ortan, özgür piyasa iktisadı şartlarına dönülmesini istemişti.
‘Sonuçları neyse katlanıyoruz’
Nasıl bir ekonomi’de yayınlanan habere nazaran, geçen hafta İzmir’de girişimcilik şubesi açılışında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ortan makroihtiyati önlemde bir değişiklik olmadığını hatırlatarak telaşlarını lisana getirirken çok net bir bildiri verdiğini hatırlattı. Ortan, TL mevduat oranında yüzde 50’yi tutturma üzere bir amacının olmadığına işaret ederek, “Böyle bir gayemiz olmayacak, bu türlü bir amaç arkadaşlara da vermedim. Zira bunun iktisat için, ülke için faydalı bir şey olduğunu düşünmüyorum. Bunun rastgele bir yararı olduğuna inansam aslında gönülden gelerek dayanak olurum. Bu durum zorlamayla bir yere vardırılacak olan bir mevzu değil. Hem altını çizdiğim şey var, müşteri tercihlerine saygılı olmak gerekir dedim. İşte o hürmet çerçevesinde biz işimizi teknik olarak yapıyoruz onun sonuçları neyse de onun sonuçlarına katlanıyoruz” dedi. Ortan, bu sonucu değiştirmek için İş Bankası’nın yanlış bir adım atmayacağını, yanlış bir adım atıldığını ya da yanlış adım atılmasına neden olacak bir durum olduğunu gördüğünde de o serzenişi, uyarıyı yapacağına dikkat çekerek “Çünkü o yanlış adımdan çekindiğim için o uyarıyı yapıyorum. Bildiri çok netti ardında duruyorum ancak biz banka olarak rastgele bir aksiyon almıyoruz” diye konuştu.
‘Kurumlar adapte olmaya çalışıyor’
Finansa erişimde kim ne derse desin bir önemli problem olduğunu, finansa erişim meselesinin devam ettiğini tabir eden Ortan, şöyle konuştu:
“Bir şeyi çok tekrarlamanızın bir manası yok, zira mevzunun pahasını düşürüyorsunuz ve artık hususun kıymeti de kaybolmaya başlıyor. Bu sıkıntılar hayatımızda var ve bu problemlerle yaşamayı öğreniyoruz. Zira bizim en büyük özelliğimiz ahenk sağlayabilmektir. Türk insanı, bu coğrafyada yaşayan beşerler bu tıp belirsizliklere süratli adapte oldukları için varlar. Hele kurumlar bu kadar yıldır buna çabuk ahenk sağladıkları için varlar. O nedenle ortada bir belirsizlik hakim, yaratılıyor, dediğim şeyler yerinde duruyor fakat artık kurumlar ve herkes ona adapte olmaya çalışıyor ve ona nazaran bir strateji belirliyor. Onda da herkes son derece başarılı olduğunu görüyorum. Ustalıkla bu muhtaçlığı yönetebiliyor.”
‘Serbest piyasadan uzaklaşınca çok regülasyon kaçınılmaz’
Aran, “Bir sefer özgür piyasanın dinamiklerinden uzaklaşmaya başladığınız vakit çok regülasyon kaçınılmaz hale geliyor. Belirsizlik ve regülasyon birbirini doğuran bir şey. Piyasanın kendi dengelenme düzenekleri var. Yıllardır alışık olduğu ve iktisattaki yanlışlıkları düzelten doğal dengeleme sistemleri var. O dengeleme düzenekleri doğal ortamında işler. Onu bozduğunuz vakit o sistemler devreye girmediği için sizin her seferinde regülasyonla müdahaleyle o dengeyi sağlamanız lazım. Bir şeyin doğal olanıyla insan eliyle yapılanı ortasındaki efor tartışılmaz. Artık o efor için güç harcıyoruz. Bu da çok da bir şey kazandırmıyor. Gücümüzü daha verimli kullanabiliriz” dedi.
