TBMM Amasra Maden Kazası Araştırma Komisyonu’nda Türkiye Taş Kömürü Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz’a sorular soran AKP Trabzon Milletvekili Muhammet Balta, Kiraz’a sorular yöneltti ve aldığı karşılıklar üzerine “mevzuata uyulmamış” dedi.
Cumhuriyet’in haberine nazaran; Türkiye Taş Kömürü (TTK) Genel Müdür Yardımcısı Muharrrem Kiraz, kurulda “itiraf” üzere açıklamalarda bulundu. 41 personelin ömrünü yitirdiği Amasra’daki maden ocağında patlatmayı yapmakla misyonlu barutçunun, “patlatma yaptıktan yarım saat sonra patlama yapılan alana gitmesi gerektiğini” belirten Kiraz, “barutçunun bu defa alana erken gittiğini” söyledi. Kiraz’a reaksiyon AKP’li Balta’dan geldi.
İlk konuşma 17.50’de
Alanda patlatma ile vazifeli barutçuyla ilgili Kiraz, “17.50’de aşağıdaki barutçu kendi yaptığı ölçümde sakınca olmadığını, merkezi gaz izleme sistemi tarafından görülen bir sakınca olup olmadığını soruyor, oradaki misyonlu arkadaşlar da kendisini teyit ediyorlar” deyince, AKP’li Balta bu duruma reaksiyon gösterdi. Balta ile Kiraz ortasında özetle şu diyalog yaşandı:
Balta: 17.50’de patlatma yapılıyor, kaza 18.09’da.
Kiraz: 17.50’de teyit var. Metan gazının yükselmesi 17.55’te başlıyor.
Balta: Bizim yaptığımız patlatma barutçu tarafından 17.50’de, gerçek mu?
Kiraz: 17.55.
Balta: 17.55’te ve görülüyor ki patlamadan sonra ani bir gaz deşarjı var, yanlışsız mu? Pekala, barutçunun patlatmayı yaptıktan kaç dakika sonra alana gitmesi lazım?
Kiraz: Bizim onlara verdiğimiz talimatlarımızda yarım saat sonra gitmesi lazım.
Balta: Burada barutçu çok erken bir halde aynaya gidiyor, gerçek mu? Patlatma yapılan alana gidiyor.
Kiraz: Alınan cenazeler. Özür diliyorum.
Balta: Cenazelere bakılırsa erken gidiliyor.
Kiraz: Yani arına yakın noktada bulunuyor kendisi.
Balta: Erken gidiyor, yarım saat bekleme olmuyor, hakikat mu?
Kiraz: Evet efendim.
Balta: Ben, bir maden mühendisi olarak o denli görüyorum. Şehitlerimizin de alana yakın olan kısımda bulunması şunu gösteriyor: Standartlara, verilen personel sıhhati ve iş güvenliği mevzuatına uyulmamış. Barutçu alana kendisi masraf, kendi ölçümlerini yalnızca sensörlerden değil, yapar, orada emekçi sıhhati ve iş güvenliği açısından bir sorun yoksa başka çalışanları alana davet eder, gerçek mu?
Kiraz: Evet efendim.
Yaşanan bu diyaloğun akabinde Balta, “bu durumun afetin habercisi olduğunu” söyledi. Balta’nın, “Burada barutçu, patlamadan evvel gaz ölçümleri de yüzde 1’in altında olduğuna nazaran – patlatma yapmış lakin patlamadan sonra bu oran yüzde 1.5’ların üzerine çıkıyor. Bu olağan bir çıkış değil. Fevkalâde bir şey diye düşünüyorum ben” sözleri ise dikkat çekti.
AKP’li Yıldız’dan müdahale
Komisyonda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kemal Barış, kazaya ait dikkat çeken bilgiler paylaştı. “Havalandırma sistemi daha faal olsaydı, bu kaza olmaz mıydı” sorusuna Barış, şu karşılığı verdi:
“Olmazdı, net bir yanıt verebilirim buna. Daha evvelki kazalar için de konuşabiliriz. Şayet daha dikkatli olunabilseydi bu kazanın engellenebileceğini düşünüyorum. Bir patlama olmuş ocakta ve metandan olduğu yüzde 99.9, öbür bir şeyden patlama olma talihi yok. Ben kaza olduğunda, saat dokuzda kuyunun dibindeydim.”
Komisyon Lideri Taner Yıldız, Barış’ın kelamlarına “müdahil oldu.” Yıldız, havalandırmanın yetersiz olduğu istikametindeki açıklamaya ait “Havalandırma dataları elinizde olduğu kanaati bende oluştu” karşılığını verdi. Bunun üzerine de Barış, “Veri şayet eklenirse çok daha uygun bir kıymetlendirme yapabilirim” deyince de Yıldız, “doğru anlamak için sorduğunu” ileri sürdü. Yıldız, “Diğer sunumlarda direkt bu türlü kesin tabir olmadığı için diyorum. Yüzde 99 bundan olmuştur’ cümlesini kullanmak için tahminen erken” dedi.