İktidar kavramların içini boşaltmak konusunda çok başarılı Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati nin epistemolojik Ağrı escort kopuş dediği Türkiye iktisat modeli ni alalım ele Heterodoks olduğunu epistemolojisinin çok değişik olduğunu övüne övüne gerine gerine anlatıp duruyorlar Güzel de bu model sanki bir işe yaradı mı
Sahi Aksaray escort Türkiye iktisat modeli neydi Bu modele nazaran Türkiye ihracat öncülüğünde büyüyecek böylelikle cari açık kapanacak cari açık kapanınca içeride döviz bollaşacak döviz bollaşınca evvel dolar sonra enflasyon düşecekti Model açıklandığında Amasya escort Mahfi Eğilmez üzere ekonomistler Cari açığı düşürürsek enflasyon düşer telaffuzunun doğruluğunu gösteren hiçbir ispat olmadığını söylemişlerdi lakin dinleyen kim
Epistemolojik kopuşun sene i devriyesine yaklaşıyoruz Cari açık kapandı mı İçeride döviz bollaştı mı Enflasyon ve dolar düştü mü Tam aksine Geçen yılı 14 milyar dolarlık cari açıkla kapatmıştık bu yıl sonunda açığın 60 milyar doların üzerine çıkması bekleniyor Yani kapanacak denen cari açık dört katına çıktı
Modele nazaran Türkiye bundan bu türlü ihracat öncülüğünde büyüyecekti Kimi yetkililer Çin gibi demiş sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan ismini Türkiye iktisat modeli olarak koymuştu Sonuç Son olarak Eylül ayı dış ticaret bilgilerini öğrendik Ticaret Bakanı Mehmet Muş un açıkladığına nazaran Eylül de ihracat yüzde 9 2 ithalat ise yüzde 41 5 arttı Yani ithalat artışı ihracat artışını dörde katladı Türkiye nin epistemolojik olarak koptuğu yılbaşından beri ithalat ve ihracatın artış oranları daima bu türlü
Bahane hazır Zira petrol doğalgaz fiyatları patladı Âlâ de o ithalattaki patlamanın sebeplerinden biri İhracat artışı neden kağnı süratiyle gidiyor
Türkiye İstatistik Kurumu nun TÜİK açıkladığı üretici fiyat enflasyonu yüzde 150 yi geçti Ama Türk Lirası dolar karşısında tıpkı oranda kıymet kaybetmedi Bunun sonucunda ihracatçıların dünya pazarlarındaki rekabet gücü önemli oranda azaldı İhracat artışının ithalat artışının çok gerisinde kalmasının ana sebeplerinden biri bu
Ama ihracatçılar hiç şikayet etmiyor diyenler olabilir Zira başlarına bir iş gelmesinden korkuyorlar Onun yerine emekçi çıkarmayı ya da üretime orta vermeyi tercih ediyorlar Anadolu daki organize sanayi bölgelerinden bu tarafta çok sayıda haber gelmeye başladı Örneğin Uşak ın en büyük seramik fabrikası Uşak Seramik elektrik ve doğalgaz artırımlarından sonra üretimini yarıya düşürüp 300 emekçiyi çıkardı Tekrar tıpkı kesimde faaliyet gösteren Seranova da 150 emekçiyi çıkarmak zorunda kaldı Birtakım dokuma fabrikaları emekçilere fiyatsız müsaade verirken kimileri da üretimi yarıya düşürerek personel çıkarmaya başladılar Birtakım kentlerin ihracatlarında önemli düşüşler var Örneğin Türkiye nin en kıymetli dokumacılık üretim merkezlerinden Denizli nin ihracatı Eylül de yüzde 10 azaldı
Evet ihracattaki berbat gidişte dünya ekonomisindeki yavaşlama da hisse sahibi ancak içeride yüzde 150 yi geçen üretici enflasyonu en az onun kadar hatta ondan daha kıymetli bir etken
Üretici enflasyonu patladığı için Türk Lirası nın gerçek bedeli arttı Merkez Bankası nın Türkiye ile ticaret ortakları ortasındaki üretici fiyatları farkından arındırarak hesapladığı gerçek efektif kur Türk Lirası nın geçen yıla nazaran önemli oranda paha kazandığını gösteriyor Üretici fiyatları bazlı gerçek efektif kur geçen yılın Ekim ayında 76 düzeyindeydi bu yılın Eylül ayında 86 düzeyine yükseldi Halbuki Türkiye iktisat modeli ne nazaran bunun da zıddı olacaktı Dediklerine nazaran ihracat öncülüğünde büyüyebilmek için Türk Lirası nın kıymetinin bir mühlet düşük kalması gerekiyordu Bu da olmadı Merkez Bankası nın rezervlerinden yapılan satışlarla Türk Lirası nın içerideki enflasyon kadar bedel kaybetmesi engellendi Böylelikle TL nominal olarak kıymet kaybederken gerçek olarak paha kazandı
Türkiye iktisat modeli nin dünyaya tanıtıldığı memleketler arası konferansta alışılmış ki bunların hiçbiri konuşulmadı THY nin Business Class koltuğunda Türkiye ye uçup beş yıldızlı otellerde ücretsiz tatil yapan profesörler de herhalde ayıp olmasın diye bunları sormadılar
Bu iş tekrar bizim üzere mandacı iktisat müelliflerine ekonomistlere kaldı
