Miyase İlknur’un Cumhuriyet Gazetesi’nde bugün yeralan yazısı şöyle;
Bu bir “Kardeşin duymaz eloğlu duyar” haberidir. Hükümetin alacağı kararları evvelden “bilenler” yeniden vurgun yaparken yerli, bilhassa de küçük yatırımcı büyük kayba uğradı. Kur muhafazalı mevduattan (KKM) Türk Lirası’nı mevduata yönlendirmeyi hedefleyen bildirim, piyasalar kapandıktan sonra açıklanmasına karşın bu bilgiyi evvelden haber alan Amerikan yatırım fonları geçen cuma günü seans başlar başlamaz satışa geçti.
Piyasada birkaç haftadan beri “bankalar ucuz, yabancı yatırımcılar banka paylarında yüklü alım yapıyor” haberleri pompalanıp fiyatların yükselmesine neden olundu. Aracı kurumların çabucak hepsinin model portföylerinde birkaç bankanın yer alması yerli yatırımcıyı da bankacılık dalı paylarına yöneltti. Endeksin soluksuz bir biçimde 7.800’lere yanlışsız tırmanması nedeniyle piyasada bir düzeltme beklenmedik bir şey değildi. Fakat esasen ucuz kalmış bankacılık dalında kimse yüzde 5’lere varan bir düşüş de beklenmiyordu.
İSTİFA YALANI
Sabah seansında evvel Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in istifa ettiği, akabinde Türk-Rus ilgilerinde gerginlik ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sıhhat durumuna ait söylentiler endekste küçük çaplı düzeltmelere neden olsa da asıl akabinde başlayan bankacılık dalında milyonlarca lot payın satışıyla çöküş başladı.
KKM düzenlemesine ait bildiride bankalara kimi yükümlülükler getirilmesi nedeniyle banka paylarının bedel kaybedeceği bilindiğinden bankacılık dalına ilişkin milyonlarca lot payı bulunan Merrill Lynch “Bank of America” ile HSCB satışta başı çekti. Bu iki bankayı yerli aracı kurumlardan Yatırım Finansman ve AK Yatırım izledi. Bankacılık bölümü paylarında büyük düşüş yaşanırken Garanti Bankası paylarında devre kesici uygulandı. Satışları İş Yatırım, Halk Yatırım ve Unlu Menkuller şirketi büyük alım yaparak karşılaması nedeniyle bankacılık dalının düşüş oranı 4.6’da kaldı. Yasadışı olan İnsider Trading (içeriden bilgi alanların ticareti) yoluyla haksız kar sağlama olarak bedellendirilen KKM haberinin sızdırılması yerli ve küçük yatırımcıları ziyana uğrattı.
SORUŞTURMA AÇILMADI
KKM’nin birinci uygulamaya konacağı gece de bu bilgiyi evvelden haber alanlar hem milyonlarca lira döviz satmış hem de toplu pay satışıyla borsada haksız çıkar elde etmiş oldu. Habersiz olan yatırımcıların ise dövizleri ve payları ellerinde patladı. Ne birinci KKM bildiriminde ne de hafta sonu yayımlanan bildirimi kim ya da kimlerin sızdırdığına ait soruşturma açılmadı.
Merkez Bankası, KKM’den Türk lirası mevduatları yönlendirme yapmak emeliyle düzenlemeye gitmişti. KKM hasaplarını TL mevduatına dönüştürme amacı getirildi. Kriterleri tuturamayan bankalar ek menkul tesisine mecbur olacak. Merkez Bankası tıpkı vakitte döviz ve değerli maden mevduatına uygulanan mecburî karşılık oranlarını artırdı.