Yapımı milattan evvel 410’lu yıllara dayanan İstanbul Kız Kulesi’nde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geçen yıl memleketler arası onarım prensipleri ve oluşturulan bilim heyeti rehberliğinde başlatılan çalışmalar devam ediyor.
Tarihi yapıdaki onarım, II. Mahmud devrinde ahşap kubbesinin yine yapılarak yerine konulmasının akabinde tamamlanmış olacak.
Kız Kulesi onarımı müracaat konseyinde Prof. Dr. Feridun Çılı, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve Mimar Han Tümertekin yer alıyor. Ayrıyeten çalışmalarda İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin uzmanlıklarından da yararlanılıyor.
KIZ KULESİ’NDE NE VAKİT ONARIM YAPILDI?
Tarihte Kız Kulesi birinci olarak 1453 yılında İstanbul’un fethinin akabinde Fatih Sultan Mehmet tarafından tahkim edildi. 1509’da meydana gelen ve ‘küçük kıyamet’ olarak anılan zelzelede de Kız Kulesi hasar gördü ve tamiri Yavuz Sultan Selim devrinde gerçekleştirildi. 1690’da da yaşanan zelzele sonrası kulede tamir ve tamir yapıldı.
Kulede 1721’de fener inşa edildi. Fenerde yağ kandilinin rüzgarın tesiriyle birlikte tutuşmasından sonra çıkan yangında ahşap yapı yandı. 1725’te kentin baş mimarı Damat İbrahim Paşa kapsamlı bir tamirat gerçekleştirdi.
1774-1776 ila 1779-1803 yıllarında da çeşitli bakım ve onarımlardan geçen kule, Osmanlı periyodunda en büyük tamiratını II. Mahmud 1832-1833 yıllarında gerçekleştirdi. 1920-1932 yıllarında ise kulede otomatik ışık sistemine geçildi.
İkinci Dünya Savaşı periyodunda kulede yenileme çalışmaları yapıldı. Kulenin çürüyen ahşap kısımları tamir edildi. Birtakım kısımlar betonarmeye çevrildi. 1943’te kulenin etrafına büyük kayalar eklenerek kulenin kayması önlendi. 1965’te ise binadaki sarnıç tadilatlar sonrası betonarme dökümlere kapatıldı.
Kulede 1999-2000 yıllarında da 1944 tamiratıyla yapılan tüm ekler söküldü. Bu söküm sonrasında yapının yıllarca kapalı kalmış mimari özelliklerinin bir kısmı açığa çıkarıldı. Marmara sarsıntısı sonrasında da kule çelik jenerasyonla güçlendirildi.
Son olarak Bakanlık tarafından yürütülen çalışmalarda üretiminde özgün gereç olarak ahşap kullanılan kulede, farklı statik hesaplara nazaran kullanılan çimento, beton ve inşaat demiri üzere uygun olmayan materyaller arındırılıyor.
18. YÜZYILIN SONLARINDAKİ İMGESİNE KAVUŞACAK
Farklı yüzyıllarda farklı manzarası olan kule, onarım çalışmalarının akabinde hakkında bilgi ve dokümanın en çok bulunduğu tarih olan 18. yüzyılın sonlarındaki haline kavuşacak.
Kulede ayrıyeten yanılgılı statik yüklemelerden kaynaklanan boşluklar enjeksiyon sistemle doldurularak yapı tekrar zelzeleye sağlam hale getirilecek.
Açılışın akabinde müze kartının geçerli olacağı Kız Kulesi’nde İstanbul’un hoşlukları panoramadan gözlemlenebilecek.
Tüm onarım çalışmaları, raporlar ve kulenin tarihçesi dokümanlarla birlikte www.kizkulesi.com adresinden incelenebilir.