Uyanır uyanmaz, yemekten sonra yahut işe giderken sigara içen pek çok insan için sigara, günlük rutinlerinin bir kesimi haline gelmiştir. Sigara bağımlılığının gerisindeki temel hatalı tütündeki nikotindir. Beyniniz nikotine süratle adapte olur ve yalnızca bir sigara içtikten sonra bile sizi tekrar nikotin almaya yönlendirir. Vakitle beyniniz ne vakit sigara içeceğinizi kestirim etmeyi öğrenir.
Hüzünlü ve yorgun hissettiğinizde “Sigaraya gereksinimim var” kanıları bunun bir sonucudur. Fakat sigara bağımlılığı yalnızca beyin kimyasıyla ilgili değildir. Birtakım tetikleyici durumlar sigara içmek istemenize neden olur. Herkesin tetikleyicileri farklıdır.
Sizinki sigara dumanı kokusu, mağazada bir karton sigara görmek, makul yiyecekleri yemek yahut sabah kahvenizi içmek olabilir. Bazen ise yalnızca hissettiğiniz hisler (üzgün yahut mutlu) bir tetikleyici olabilir.
Bununla birlikte, uzun yıllar sigara içilmiş olsa bile, sigaranın bu ziyanlı tesirlerini bilakis çevirmek mümkündür ve sigarayı bıraktığınız birinci saatlerden itibaren bile bedeninizde olumlu tesirler görülmeye başlanmaktadır.
Sigarayı bırakmanın en kıymetli noktalarından biri, sigarayı özlemenize neden olan tetikleyicileri tespit etmek ve bunlardan kaçınmaya çalışmaktır.
Sigarayı bıraktıktan sonra ciğerlerin uygunlaşması vakit almaktadır. Sigarayı bıraktıktan sonra ziyanlı tesirlerini ortadan kaldıracak sihirli bir hap yoktur ama süratli bir düzgünleşme için uygulayabileceğiniz kimi teknikler bulunmaktadır.
Sigaranın ziyanlarını yok eden yiyecekler
Vücuttan nikotinin daha süratli atılmasına yardımcı olabilecek birtakım sistemler bulunmaktadır. Bunlardan birincisi kâfi ölçüde su içmektir.
Nikotin bedende karaciğerde parçalanır ve daha sonra öteki kimyasallar ve toksinlerle birlikte idrarla atılmaktadır. İdrar üretimi ve karaciğer işlevleri, bedendeki hidrasyon düzeyinin korunmasına bağlıdır. Sigaranın ziyanlarını azaltacak bir öteki prosedür ise idman yapmaktır. Nikotin ter yoluyla bedenden atılabilir ve idman yapmak ter üretimini artırmaktadır. Ayrıyeten idman, karaciğerde nikotinin parçalanmasını hızlandırabilmektedir.
Bununla birlikte, antioksidan düzeylerini artırmak da nikotinin daha fazla atılmasına yardımcı olmaktadır. Aşağıda sıralanan yiyecekler doğal olarak antioksidan içermekte ve sigaranın ziyanlarını azaltmaktadır.
- Yaban mersini
- Havuç
- Bitter çikolata (Kakao oranı %85 yahut daha yüksek)
- Enginar
- Kale
- Ispanak
- Portakal
- Nar
- Kivi
Sigarayı bıraktıktan sonra ciğerler eski haline döner mi?
Sigarayı bırakmaya karar vermek, vereceğiniz en değerli ve en uygun kararlardan birisidir. Her ne kadar sigara içmek ciğerlere önemli ziyanlar verse de son sigaranızı içtikten sonra ciğerler kendi kendini temizlemeye başlamaktadır. Akciğer, vakitle kendi kendini onarma yeteneğine sahip olan harikulâde bir organdır.
Sigarayı bıraktıktan sonra ciğerleriniz yavaş yavaş güzelleşmeye ve yenilenmeye başlamaktadır. Güzelleşme suratı, ne kadar müddet sigara içtiğinize, sigara içmeye kaç yaşında başladığınıza, genel sıhhat durumunuza ve ciğerlerinizde ne kadar hasar olduğuna nazaran değişkenlik göstermektedir.
Bununla birlikte, kimi durumlarda ciğerlerin büsbütün eski haline dönmesi mümkün olmamaktadır. Sigara içmek ciğerlerinizde iki farklı cinste kalıcı hasara neden olmaktadır:
Amfizem: Amfizemde akciğerlerdeki alveol ismi verilen küçük hava keseleri yok olmaktadır ve bu da akciğerlerin yüzey alanını azaltmaktadır. Bu nedenle akciğerler bedenin muhtaçlık duyduğu oksijeni sağlayamamaktadır.
Kronik bronşit: Kronik bronşitte alveollere giden daha küçük hava yolları iltihaplanır ve bu da oksijenin alveollere ulaşmasını engellemektedir.
Bu durum kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olarak da bilinmektedir.
Ciğerler kaç ayda kendini temizler?
Michigan Üniversitesi, sigarayı bıraktıktan yaklaşık iki hafta sonra akciğer işlevin %30’a kadar arttığını bildirmektedir. Sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra, akciğer kanserine yakalanma riskiniz hiç sigara içmemiş biri ile tıpkı düzeyde olmaktadır ve öteki kanserlere yakalanma riskiniz de kıymetli ölçüde azalmaktadır.
