Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Lideri Arzu Çerkezoğlu, 8 bin 506 lira olarak belirlenen minimum fiyat hakkında açıklama yaptı. “Yüksek enflasyon şartlarında emekçi sınıfının büyük bir geçim gayreti verdiği, gelir adaletsizliğinin tarihte görülmemiş ölçüde arttığı bir süreçte 2023 yılı minimum fiyatı patronlar ve hükümet tarafından tek taraflı olarak belirlenmiştir” denilen açıklamada şöyle denildi:
“Siyasi iktidar ve patronlar elbirliği ile personel sınıfını yoksulluğa mahkum edecek bir minimum fiyat belirlemiştir. Öncelikle şunun altını çizmek isteriz ki taban fiyatın belirlenmesi sürecinde, taban fiyatın Türkiye’de ortalama fiyat haline geldiği gerçeği göz gerisi edilmiş, insani ve tüzel kriterler de dikkate alınmamıştır.”
“Asgari fiyatın tespit sürecinde yaşananlar Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nun fiilen lağvedildiğini göstermiştir” denilen açıklamada, “Cumhurbaşkanı’nın ilgili mevzuata ve Anayasa’ya nazaran minimum fiyatı saptama yetkisi yoktur” tabirleri yer aldı. Açıklamaya şöyle devam edildi:
“Asgari fiyat, tespit kurulu tarafından değil Cumhurbaşkanı ve patron sendikası tarafından belirlenerek, son periyotta sıkça gördüğümüz hukuksuzluklara bir yenisi daha eklenmiştir. Çalışma hayatında hiçbir mevzuda Üçlü İstişare Şurası ve Ekonomik Toplumsal Kurul üzere toplumsal diyalog düzenekleri işletilmediği üzere milyonları ilgilendiren taban fiyat de misal formda patronlar ve iktidar tarafından belirlenmiştir. Minimum fiyat belirlenirken yoksulluk hududu dikkate alınmamıştır. Açlık sonunun biraz üzerinde, yoksulluk sonunun çok uzağında belirlenen 2023 yılı minimum fiyatı, Türkiye’de fiyatıyla geçinen milyonları yoksulluğa mahkum etmek manasına gelmektedir. Belirlenen taban fiyatla bir hanede iki kişi çalıştığında dahi yoksulluk hududunun epey altında gelir elde edilmektedir. Belirlenen sayı 2023’ün birinci aylarında açlık sonunun da altına gerileyecektir.”
‘Asgari fiyat ortalama fiyata dönüştü’
Yeni taban fiyatın milyonlarca aileyi açlık ve yoksullukla karşı karşıya bırakacağının vurgulandığı açıklama şöyle devam etti:
“Asgari fiyat saptanırken minimum fiyatın ortalama fiyat haline geldiği dikkate alınmamıştır. Hem Merkez Bankası’nın hem de DİSK-AR’ın araştırmaları minimum fiyatla çalışan oranının yüzde 50 seviyesinde olduğunu, bu oranın özel bölümde yüzde 60’ın üzerine çıktığını göstermektedir. Taban fiyat belirlenirken bir defa daha memleketler arası standartlara uyulmayarak personelin ailesi hesaba katılmamıştır. Tek bir personel üzerinden hesaplanan minimum fiyat milyonlarca aileyi açlık ve yoksulluk ile karşı karşıya bırakacaktır. TÜİK geçen yıl olduğu üzere bu yıl da bir emekçinin minimum geçim kaidelerini sağlaması için gereken meblağı sakladı ve açıklamadı. 2023 yılı için belirlenen minimum fiyatın ömür maliyeti hesaplamasının altında kalacağı telaşı ile TÜİK’in bir kamu kuruluşu olarak yapması gereken temel misyonları savsaklaması ve sorumluluktan kaçması kabul edilemez. Bir kamu kurumunun vazifesi siyasi iktidara, iktidardaki parti ve partilerin siyasi kampanyalarına değil kamuya hizmet etmektir.”
Çalışanlar ortasında fiyat dengesizliğine de dikkat çeken Çerkezoğlu, emeklilerin durumunu da şu sözlerle lisana getirdi:
‘Emek gelirlerine 6 aylık enflasyon artırımı verilmesi dengesizlik’
“Asgari fiyat 2023 için yüzde 54,5 oranında artırılmıştır. Fakat öbür emek gelirlerine (emekli aylıkları, memur maaşları ve öteki emekçi ücretlerine) 6 aylık enflasyon oranında artırım yapılması gündemdedir. 6 aylık enflasyon yüzde 18-19 civarında gerçekleşecektir. Bu dengesizlik kabul edilemez. Tüm emek gelirleri taban fiyat oranında artmalıdır. En düşük emekli aylığı minimum fiyat seviyesine yükseltilmelidir. Üstelik kaşıkla verilen fiyat artışları, adaletsiz vergi sistemi ve yüksek enflasyon yoluyla kepçe ile alınmaktadır. Patronların ve hükümetin elbirliğiyle milyonları yoksulluğa mahkum ettikleri, zenginin daha güçlü, fakirin daha fakir olduğu bu sistem değişmelidir. Ülke kaynaklarının nasıl kullanılacağına, neyi üreteceğimize, nasıl üreteceğimize ve nasıl bölüşeceğimize dair kelam ve karar sahibi olacağımız bir nizamı, yani emeğin Türkiye’sini inşa etmek mümkündür ve insanca yaşamaya yetecek bir taban fiyat de bu uğraşın bir modülüdür. Yüksek enflasyon periyotlarında minimum fiyat yılda 4 kez belirlenmelidir. Türkiye’nin bir minimum ücretliler toplumu olmaktan kurtarılması için sendikalaşma, grev ve toplu kontrat hakkının önündeki pürüzler kaldırılmalıdır.”
