Skandal büyük natürel. Avrupa Parlamentosu (AP) için yüzkarası sayılabilecek kadar büyük bir skandal hem de. Bir yerde Katar ismi geçiyorsa orada rüşvetten kelam etmemek mümkün değil. Bu küçük lakin güçlü Körfez ülkesinin, Dünya Kupası’na konut sahipliğini kapmak üzere birçok işini rüşvetle hallettiği sır değil.
İki gün evvel, Belçika’nın başşehri Brüksel’de Katar’dan rüşvet aldıklarından şüphelenilen AP üyelerine yönelik geniş çaplı yolsuzlukla gayret soruşturması kapsamında 5 kişi tutuklandı. Ortalarında AP’nin 14 Lider Yardımcısından biri olan Eva Kaili’nin bulunduğu tutuklamalar, işin içinde Katar olunca şaşırtan gelmedi. Son derece kötü patlayan bu skandal, Avrupa’nın o çok övündüğü kurumlarının da rüşvete nasıl açık olduğunu göstermesi açısından çeşidinin tahminen de birinci örneği.
‘Körfez ülkesi’ deyince
Brüksel savcılığı bir aydan beri yürüttüğü soruşturmada “bir Körfez ülkesinin”, tesirli figürlere büyük ölçülerde para ya da kıymetli ikramlar vererek AP’nin ekonomik/siyasi kararlarını etkilemeye çalıştığı sonucuna varmıştı. İsmi verilmeyen “Körfez ülkesi”nin Katar olduğunu anlamak güç değildi, herkes de o olduğunu anladı esasen.
Gözaltına alınanlar ortasındaki en yüksek figür olan Eva Kaili, epey değişik biri. Lider Yardımcısı olarak sorumlulukları ortasında, Ortadoğu’yla bağları sağlamak da olan Kaili’nin tüm misyonları, sorumlulukları askıya alındı. Ülkesi Yunanistan’da eski bir televizyon sunucusu olan Kaili, 2014 yılından bu yana Yunanistan’ın büyük partilerinden PASOK’un AP üyesi. (Skandalın ortaya çıkması üzerine partiden atıldı). Tıpkı vakitte Sosyalistler ve Demokratlar İlerici İttifakı kümesine da mensup.
Ya meczup ya da rüşvet almış olmalı
Kaili’yi değişik yapan şu: Yakın bir tarihte Katar Çalışma Bakanı ile görüştükten sonra, ülkeyi “işçi hakları konusunda öncü” olarak nitelemişti. Üstelik Dünya Kupası hazırlıkları sırasında binlerce emekçinin vefatı konusunda tenkitler çığ üzereyken, Avrupa Birliği’nin binlerce göçmen çalışanın mevtini kınayarak Katar ile FIFA’yı tüm mağdurlara tazminat ödemeye çağırmasının üzerinden daha bir hafta geçmemişken. Yani birinin Katar’ı “işçi haklarında öncü” ilan etmesi için ya delirmiş olması ya da Katar tarafından paraya boğulması gerek. Kaili’nin de delirmediği ortada.
Sarı sendikacıdan ne beklenir?
Tutuklular ortasında dünya çapında yaklaşık 200 milyon üyesi bulunan Memleketler arası Sendikalar Konfederasyonu’nun yeni seçilen genel sekreteri Luca Visentini de var. İşi, çalışanların haklarını savunmak olan biri kelamda. Paranın hakikaten açmayacağı kapı, ele geçirmeyeceği karakter yok güya.
Katar’ın “her işini rüşvetle yaptığı” savı temelsiz değil. Daha 2019’da İngiliz Sunday Times gazetesinde Katar‘ın, 2022 Dünya Kupası’na mesken sahipliği için FIFA yetkililerine 880 milyon dolar rüşvet verdiği yazılmıştı. Bu argümanın konuşulduğu sıralarda Daily Wire haber sitesinde Katar bakın nasıl tanıtılmıştı: “Giderek daha İslamcı hale gelen Türkiye ile birlikte Katar, aşırılık yanlısı Sünni medreselerin ve Müslüman Kardeşler yanlısı akademisyenlerin günümüzdeki en büyük iki destekçisinden biridir. Katar, Hamas’la ve hatta El Esas’la kurduğu yakın ilgilerle tanınıyor.”
ABD’de de para dağıttı
“Küçük lakin orantısız zengin” diye bir cümle kalmış aklımda. Bir İngiliz gazetesinde okudum sanırım. Bu “küçük” ülke ABD’de bile para dağıttı yıllarca. 2011’den bu yana ABD üniversitelerine 1 milyar dolar para verdi Katar, “hibe” ismi altında. En fazla bağış alan Amerikan üniversitesi ise Georgetown Üniversitesi.
Öyle bir ülke ki, rüşvet idarenin bir kesimi adeta. Ülkede bağımsız bir rüşvet yasası bile yok örneğin. Yalnızca devlet memurlarının rüşvet almasını yasaklayan unsurlar ceza kanununun değişik kısımlarına dağıtılmış durumda. Yani, dileyen kılıfını uydurarak rüşvet alabilir de verebilir de.
Dünya son skandalla çalkanıyor fakat Katar’a bir şey olmaz.
Mutlaka gerekli yerlere para vermiştir.
