Öncelikle belirtelim; Avrupa’da hiçbir devlet İngiltere’deki kadar dini bir yapıya sahip değil. Ülkenin resmi kilisesi olan Anglikan Kilisesi’nin başı Kral, bilindiği üzere. Yani İngiltere devlet olarak laik değil lakin toplum olarak seküler. Laiklik ile sekülerizm ortasında fark var, malum.
Hıristiyanlar azınlıkta
Seküler, yani dine inansalar da, kiliseyle işi olmayan İngiliz toplumunda artık kendilerini dinsiz olarak tanımlayanların sayısında artış olduğu katılaştı. Yakın vakitte yapılan bir araştırmanın sonuçlarına nazaran İngiltere ile Galler’de nüfusun yüzde ellisinden fazlası artık Hristiyan olmadığını söylüyor. Böylece bu iki ülke Hıristiyanların azınlıkta olduğu ülkeler ortasında sayılabilir artık.
Araştırma, adada kendilerini Hıristiyan olarak tanımlayanların sayısının 2011 yılında yüzde 59,3 iken geçen yıl yüzde 46’ya düştüğünü gösteriyor. Bu Hıristiyanların sayısının 5.5 milyon daha azalması demek. Dinsiz olduğunu söyleyenlerin sayısı da yüzde 37. Yani inananlar kadar inanmayanlar da var ülkede.
Anglikanizm zorda
Bu sayılar esasen iştirakin az olmasından yakınan, epey yaşlı bir cemaate sahip olan Anglikan Kilisesi’nin ıslahatlar yapması için baskı altına alınması sonucunu doğuracak, o denli görünüyor. The Guardian gazetesinde yer alan bir haberde hümanistler ile laiklerin “bu sayıları, piskoposların maddeleri onayladığı, dini karakteri olmayan okullarda bile Hıristiyan ibadetinin mecburî olduğu bir toplumda dinin rolüne ait ıslahat gereksiniminin ispatı olarak“ ele aldıkları vurgulanıyor, örneğin.
Yani Kilise’nin işi epey sıkıntı. Sıkıntı olduğu York Başpiskoposu Stephen Cottrell’in araştırma sonuçlarına ait olarak “bu Mesih’i tanıtmak için üzerimize düşeni yapmada bize bir meydan okumadır” deyişinden aşikâr. Eski bir Anglikan rahibi olan Gavin Ashenden ise bu çabayı beyhude görüyor üzere. Kilise’nin kültürel açıdan aktüel kalma gayretinin takipçilerini süratle kaybettiğini söylüyor ki, Mesih’i anlatmak hakikaten kolay olmayacak Kilise için.
Artık bir Roma Katoliği olduğunu söyleyen Ashenden, Anglikanların, genel olarak Protestanların, İncil’in otoritesine olan inançlarını kaybetmelerinden bu yana “büyük bir itimat krizi” yaşadıklarını söylüyor. Bu nedenle de dinin yerini politik doğruculuğun aldığını sav ediyor. Şu kelamları enteresan: “Politik doğruculuk tam da Protestanların azami inançlarını kaybettikleri noktada ortaya çıktı, bu yüzden adalete, eşitliğe, kapsayıcılığa sarıldılar. Bu onlar için, bir kuşak evvel cennet ile cehenneme koyacakları tüm ütopik hasretleri için bir emniyet kemeri oldu.”
Düşüş daha keskin olacak
Hümanistler Birleşik Krallık’ın CEO’su Andrew Copson The Guardian’a verdiği demeçte, “Bu nüfus sayımı sonuçlarının en çarpıcı yanlarından biri, nüfusun devletin kendisiyle ne kadar çelişkili olduğudur” demiş ki, haklı. Klasik İngiliz kimliğinin 1960’lardan bu yana süratle etkisizleşmesinin din konusunda 2031’de daha keskin bir düşüşe yol açacağını savunanlar da var. Yani ülkede Hıristiyanlık gelecekte baskın bir kimlik olmaktan çıkacak.
Müslümanların sayısı artıyor
Sürekli göç alan iki ülke olan İngiltere ile Galler’de Hıristiyanlık dışındaki dinlere inananların sayısında ise artış var, yeniden birebir araştırmaya nazaran. Örneğin 2021’de, 2011’e kıyasla 1,2 milyondan fazla kişi kendisini Müslüman olarak tanımlıyor. Yani İngiltere’de dine inanmayanların çoğalması üniversal bir olgu değil. Müslüman nüfusunun artmasında ise sanıldığı üzere din değiştirmenin tesiri yok. Aslında olan, gelen Müslüman göçmenlerin kimlik muhafaza derdiyle daha da dindarlaşması.
Ancak şu da var; tüm çağdaşlaşma tekliflerine karşı İngiltere’deki cemaatlerle din adamları dişe diş bir çaba veriyor. Birtakım din adamları ise umudunu yitirmiş değil. Hıristiyanlığın seküler toplumda kıymetli bir rol oynamaya devam ettiğini, bilhassa de mevcut hayat pahalılığı krizi sırasında, umutsuzca gereksinim içinde olan insanların, yalnızca manevi umut için değil, birebir vakitte pratik yardım için de lokal kiliselere döneceklerine inanan din adamları da var.
Hıristiyanlık için gelecekte İngiltere’de işler yeterli gitmeyecek üzere görünüyor. Bu dinsizleşme bilhassa temelsiz bir Hıristiyan mezhebi olan, İngiltere’ye has Anglikan Kilisesi’nin sonunu getirebilir.
Yani din İngiltere’de nitekim elden gidiyor.
