Kim tarafından atıldıysa ceddin gözü kör olsun ancak daha faili bile aşikâr olmadan bunu Rusya’ya çullanma mazereti yapanlar fırsatı kaçırmadı. ABD ile Polonya, krizin birinci saatlerinde önemli ciddi NATO’yu, taarruza uğrayan bir üyesini, yani Polonya’yı korumak için harekete geçmeye çağırdılar, hatta Rusya’ya karşı askeri seçenekleri masaya koyup tartıştılar.
Kimin attığı belirli oldu
Neyse ki gerçeğin ortaya çıkması uzun sürmedi. Hem ABD’li yetkililer hem de Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda füzenin “Rusya topraklarından fırlatılmadığını” açıklamak zorunda kaldılar. Savaş bölgesinde biri KH-101 başkası de S-300 olmak üzere iki tip füze kullanılıyor. Biraz beklemeli, düşen füzenin S-300 olduğunu anladıklarında bunu hem Rusya’nın hem de Ukrayna’nın kullandığı bilindiğinden, kimin fırlattığı konusunda ivedi etmemeliydiler. Gerçekten Polonya’ya düşen füzenin yolunu şaşırmış bir Ukrayna füzesi olduğu anlaşıldı. Buna “dost ateşi” diyorlar bildiğiniz üzere. Hasebiyle olay kapandı.
Bizi ilgilendiren şu olmalı aslında: Kimin attığı/atacağı, kazayla olup olmadığı bir yana rastgele bir füze rotasından çıkar mı? Şu son olayla birlikte anlaşılıyor ki, evet çıkabilir. Daha evvel de olmuştu ayrıyeten, 15 Haziran’da da yeniden Polonya hududuna 15 km uzaklıktaki bir alana füze düşmüştü. Polonya topraklarına bir füzenin düşmesi, başkasının çok yaklaşması savaşın yatay olarak yayılabileceğinin de işareti. Bu cins “yoldan çıkmış” füzelerle karşılaşacağız kesinlikle.
Bundan sonra da düşebilir. Tehlike büyük. Zira Rusya’nın kara atak füzelerinin sayısında önemli bir azalma var, o nedenle hava atakları için üretilmiş S-300’leri kara akınlarında da kullanmaya başladı. Lakin şu yanlışsız; Rus füzelerinin güdüm sistemleri sıkıntılı. Bu nedenle atılan füze amaca ulaşmadan “yolunu şaşırabilir.”
Rusya atsaydı ne olurdu?
ABD ile Polonya’nın savları gerçek çıksaydı, Polonya topraklarına füzeyi Rusya atmış olsaydı ne olurdu pekala? NATO, bilhassa 5. unsuruna nazaran “saldırıya uğrayan üyesini” korumak için müdahale edebilirdi. Lakin bu mevzuda yanlış bildiğimiz bir şey var. NATO çabucak karar verip çullanamaz. Her bir NATO üyesinin kelam konusu akına nasıl karşılık vereceği kendi problemidir öncelikle.
Belki de ‘fırlatmadı’ dediler
Ancak yeniden de bir iki üyesiyle birlikte dilerse Rusya’yı vurabilir NATO. Bu noktada aklıma takılan şu; Polonya’ya düşen füze hakikaten Rus füzesi de olabilir. Bunun kabul edilmesi NATO’nun harekete geçmesi demek. Kısa bir müddet evvel “kısmi nükleer silah kullanırız” diyen bir Putin varken NATO bunu yapabilir miydi? Bunun güçle ilgisi yok. Sonuçları üye ülkeler için de makûs olacağından NATO tüm kışkırtıcı tavrına karşın Rusya’ya saldıracak kadar aklını yitirmiş değil.
Yani füzenin Rusya tarafından fırlatılmadığını kabul etmek şu anda başta NATO olmak üzere herkesin işine gelir. Füzeyi Rusya attı demiyorum, atsa bile, “attı” denmeyecekti diyorum. Bu güzel bir şey. ABD ile müttefikleri yiyecekleri haltın kendilerinin de sonu olacağını bildikleri için demeyeceklerdi.
Bu nedenle kriz çabuk bitti…
Bir sonraki krize kadar…
