Bitlis’te köpeğin ısırdığı 2 çocuk Ankara’ya sevk edildi. Burada Hacettepe Hastanesi’nde tedavi altına alınan çocuklardan birinin kuduz olduğu tespit edildi. Kuduz olan çocuğun köpek ısırdıktan sonra ailesine söylemediği ve daha sonra semptomların ortaya çıkmasıyla birlikte durumu açıkladığı öğrenilirken hayati riskinin de yüksek olduğu tabir edildi.
Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, “Çocuklarımızdan biri dün taburcu edildi. Kuduz hastalığına ilişkin bir bulgu çıkmadı, temas sonrası aşıyla müdafaa sürecini tamamlamak üzereyiz, bir aşısı kaldı” dedi.
‘Durumu çok kritik’
10 yaşındaki öbür çocuğun ise ısırıldığının geç fark edildiğini ve hastaneye geldiğinde ısırılma yerinde yanma, karıncalanma, karın ağrısı, su korkusu üzere kuduz hastalığı bulgularının başladığını vurgulayan Cengiz, “Çocuğumuz 21 Ekim’den beri ağır bakım ünitesinde takip ediliyor, teneffüs aygıtına bağlı. Sıvı tedavisiyle destekleniyor, kan basıncındaki yükselme ve düşüşler engellenmeye çalışılıyor. Uyutularak ağrı kesici veriliyor. Beynin etkilendiğine dair değerli bulgular var, durumu çok kritik” diye konuştu.
‘Mucize gerekli’
Prof. Dr. Cengiz, dünya literatüründe şu ana kadar kuduz olup yaşayan 15-17 ortasında hadise bulunduğuna ve bu bireylerin bir kısmında aşı olurken kuduz geliştiğine dikkati çekerek, “Bu nedenle kuduz, gelişen şahıslarda yaşamaları için mucizelere ihtiyaç duyulan bir hastalık, ne yazık ki” sözünü kullandı.
Erken müdahale vurgusu
Kuduzun erken müdahale edildiğinde önlenebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Cengiz, şöyle konuştu:
Kuduz hastalığı, ısırılmadan çabucak sonra başlamıyor, kuluçka dediğimiz bir mühlet var. Virüs evvel ısırılma yerindeki kas dokusunun içinden hudut uçlarına giriyor ve oradan günde 1-2 santim kadar ilerleyerek beyne, omuriliğe ulaşıyor. Beyefendisine ulaşmasıyla birlikte tekrar bedendeki tüm hudutlara iletiliyor ve dokuları, organları etkiliyor, felç durumu gelişebiliyor. Bu nedenle hastalık hudutlar içinde yayılmadan, virüs orada çoğalmaya başlamadan sürecini durdurabilirsek hastalığı önleyebiliyoruz.
İlk müdahale nasıl yapılmalı?
Prof. Dr. Cengiz, köpekler tarafından ısırılma, nadiren kedi tarafından tırmalanma yahut kuduz bir hayvanın salyasının bir insanın göz, ağız bölgesine, derisinde yara yahut çizik olan bir bölgesine temas etmesi üzere risklerde, ailelerin izlemeleri gereken adımları şu sözlerle anlattı:
Böyle bir durumda yara yerinin çok âlâ temizlenmesi lazım. Bilhassa basınçlı, tazyikli su ve sabunla yara bölgesinin temizlenmesi gerekiyor. Akabinde meskende bulunan alkol içeren antiseptikle o bölge tekrar temizlenmeli ve en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı.
Tüm bunlar ne kadar erken yapılırsa o kadar düzgün. Hastalık bedene girdikten genelde 1-3 ay sonra gelişiyor lakin birkaç gün içinde semptom gösterenler olabildiği üzere 19 yıl sonra gelişen hastalığı da görebiliyoruz. Bu nedenle kuduz riskinin önlenmesi için ısırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması ve mümkün olan en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor.
‘Aileler dikkatli olmalı’
Kuduz riski bulunup sıhhat kuruluşlarına başvuran bireylere, virüsün hudutlara ulaşmasını engellemek için süratle aşı uygulamasının yapıldığını anlatan Cengiz, birebir vakitte ısıran hayvanın izlenmesinin de değer taşıdığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Cengiz, kuduzun tedavisinde aşının yanı sıra doku kayıpları, deri yaralanmalarında “immunoglobulin” denilen hazır antikorların da hastaya verildiğini belirterek, “Aileler, çocuklarının bedenindeki diş izlerine, ısırıklara ve sıyrıklara karşı dikkatli olmalı. Zira bazen çocuklar yaşadığı durumu anlatamayabiliyor. Aile bir kuşku yaşıyorsa bile sıhhat kurumuna başvurmalı” diye konuştu.
‘Ülkemizde yaklaşık 250 bin riskli temas oluyor’
Türkiye ve dünyadaki kuduz görülme sıklıklarına ait de bilgileri paylaşan Cengiz, şunları kaydetti:
Ülkemizde yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas oluyor. Sıhhat Bakanlığımız bu aşıları ve serumları fiyatsız olarak uyguluyor, hastaların takipleri yapılıyor. Dünyada yılda yaklaşık 36 bin kişi kuduz nedeniyle kaybediliyor, bunlar Asya ve Afrika ülkelerinde. Sıhhat Bakanlığı datalarına nazaran, ülkemizde de yılda 1 yahut 2 kuduz olayı görülüyor. Kuduz virüsü bedene girmiş olsa bile erken uygulanacak tedbirlerle, aşı ve serumla bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Bu açıdan dikkatli olunması ehemmiyet taşıyor.
‘Hayvanlara olumsuz hareketlerin karşısındayız’
Cengiz, kuduzla gayretin hayvanlara berbat davranılması manasına gelmemesi gerektiğini de vurgulayarak, “Hayvanlara makûs davranılması, eziyet, azap yapılmasına katiyetle karşıyız. Biz insan sıhhati üzerinden korunma sistemlerini anlatıyoruz, hayvanlara olumsuz aksiyonların ise karşısındayız” sözlerini kullandı.
