2021 Aralık ayında döviz kurlarındaki yükselişin önüne geçmek için iktisat idaresi tarafından başlatılan kur muhafazalı mevduat (KKM) birinci yılını doldurdu. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin “Küresel ve bölgesel zorlukların kıymetli ölçüde arttığı 2022 yılında KKM uygulaması finansal istikrarın güçlendirilmesine, döviz talebinin sonlandırılmasına ve Türk lirası mevduatın vadesinin uzamasına değerli katkılar sağladı. Uygulama birebir vakitte makroekonomik dengelerimize de olumlu katkı yaptı ve ekonomik aktivitenin sağlam temeller üzerinde büyümesinde değerli rol oynadı” kelamlarıyla tanımladığı KKM, planlananın tam aksine iktisat idaresi için pimi çekilmiş bir bomba haline dönüştü. “Arka kapıdan” satışlarla döviz kurlarının son 2 aydır stabil hale getirilmesi nedeniyle KKM yıllık yüzde 12’ye düşen faiziyle yüzde 26-30’a kadar çıkan TL mevduat faizinin bile gerisine düşerek eski cazibesini yitirdi. Artık 9 Aralık prestijiyle hesapta biriken 1 trilyon 464 milyar liranın (78.8 milyar dolar) nereye yöneleceği kaygıyla bekleniyor. Şu anda parayı enflasyona karşı muhafazanın tek yolunun borsa olduğunu düşünenler kadar, inançlı liman olarak gördüğü yatırım enstrümanlarından kopmak istemeyen bir kitle de azımsanmayacak çoğunlukta.
‘Dövize yönelmeyeceğini söylemek gerçekçi değil’
Bankacılık uzmanı Erol Taşdelen, 11 Kasım’dan bu yana KKM’de biriken paranın 9.9 milyar lira düştüğüne dikkat çekerek, “KKM’de toplanan para toplam gerçek kişi ve ticari vadeli mevduat olan 5.1 trilyon TL’nin yüzde 28 düzeyini aşmış durumda. KKM’deki beklenen çözülmenin ‘dövize yönelmeyeceğini’ söylemek gerçekçi değil. KKM aslında 78.8 milyar USD’lik pimi çekilmiş bomba haline geldi” dedi.
‘Döviz kurları artmazsa kur şoklarına hazır olalım’
Çözülmeyi durdurmanın tek yolunun yeni kur düzeltmesi ile döviz kurlarında artışın yapılması olduğunu vurgulayan Taşdelen, “KKM’den gelecek döviz talebinin önünde durulması mümkün değil. Döviz kurunu artırmama tarafında direnme olursa ve KKM çözülürse kur şokunun önünde durulması mümkün değil. Tek sorun, bu yavaş yavaş mı olacak yoksa ani mi, daima birlikte göreceğiz” diye konuştu.
