Ülkede Covid-19 siyasetindeki taraf değişikliğinin akabinde test zorunluluğunun kaldırılması olayları tespit etmeyi zorlaştırırken mevt istatistiklerinin tutulmasında benimsenen yeni standartlar, virüse bağlı can kayıplarının büyük kısmının kayıt dışı kalmasına yol açıyor.
Salgın denetim önlemlerindeki ani değişim nedeniyle hastanelerde, kliniklerde, morglarda ve krematoryumlarda yoğunluk artarken, hadise, hasta ve mevt istatistikleri gerçek tabloyu yansıtmaktan uzak görünüyor.
Ülkenin kuzeyindeki Şandong eyaletinin Çingdao ile güneyindeki Guangdong eyaletinin Dongguan kentlerinin lokal sıhhat komitelerinin açıkladığı günlük olay sayısı iddiaları, Ulusal Sıhhat Komitesinin açıkladığı resmi sayılar ile alandaki durum ortasındaki çarpıcı farkı ortaya koydu.
Amerika Birleşik Devletleri merkezli CNN’de yer alan habere nazaran, Aralık’ın birinci 20 gününde Covid-19’a yakalanan insan sayısının 250 milyonu aştığı kaydedildi.
CNN’in Financial Times ve Bloomberg News’e dayandırdığı lakin 250 milyon hadiseyi “doğrulayamadıkları” yazılan haberde sözkonusu sayıların gerçek olması halinde, Çin’in 1,4 milyar nüfusunun yaklaşık yüzde 18’ini oluşturan, global çapta bugüne kadarki en büyük Covid-19 salgınını temsil edeceği söz edildi.
Bir günde yüzbinlerce yeni vaka
Çingdao Sıhhat Komitesi Lideri Bo Tao, yaklaşık 9 milyon nüfuslu kentte günde 490 bin ila 530 bin kişinin enfekte olduğunu kestirim ettiklerini bildirdi. Bo, hastane ve kliniklere başvuran hastalar ve öteki bilgilerin, kentteki salgın tablosunun “tepe noktasına ulaşmadan evvelki ani yayılmaya” işaret ettiğini belirtti.
Komisyon, nüfusu 10 milyonu aşan kentteki günlük olay sayısının süratle arttığı, sıhhat kurumlarının ve işçisinin büyük baskı ve zorluklarla karşı karşıya bulunduğunu aktardı.
Resmi sayılara nazaran ‘virüse bağlı vefat yok’
Öte yandan Ulusal Sıhhat Kurulun açıkladığı resmi sayılara nazaran, Çin anakarasında son 24 saatte 4 bin 128 olay tespit edilirken virüse bağlı vefat görülmedi. Komite, Dongguan’ın bağlı olduğu Guangdong eyaletinde 1737, Çingdao’nun bağlı olduğu Şandong eyaletinde ise 31 olay kaydedildiği bildirdi.
Test yapılmadığı için kayıtlara geçemiyor
Çin’de test zorunluluğunun kaldırılmasının akabinde çok sayıda hadisenin ve virüsün direkt yahut dolaylı tesirinin olduğu ölümlerin test yapılmadığı için kayıtlara geçmediği varsayım ediliyor. Ülkede hastaneler, morglar ve krematoryumlarda yoğunluğun arttığı gözlenirken, hayatını kaybedenlerin yakınları, ölenlerin son anlarında teneffüs zorluğu üzere kimi Covid-19 semptomlarının görüldüğünü aktarıyor.
Ne olmuştu?
Ulusal Sıhhat Kurulu, 20 Aralık’ta Covid-19 istatistiklerinin tutulmasına yeni standartların getirildiğini açıklamıştı. Buna nazaran, bundan bu türlü yalnızca virüse bağlı zatürre ve teneffüs yetmezliğinin sebep olduğu ölümlerin kayda geçirileceği, Kovid-19 testi olumlu olduğu halde kronik hastalıklar yahut kalp krizi üzere komplikasyonlardan hayatını kaybedenlerin istatistiklere dahil edilmeyeceğini bildirilmişti.
Çin, daha evvel Kovid-19’dan vefatları daha geniş tanımlıyordu. Kronik rahatsızlığı bulunan yaşlı hastalar, kalp krizinden hayatını kaybedenler şayet test sonucu olumluysa Kovid-19’dan ölmüş sayılıyordu.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), Kovid-19’dan kaynaklandığı “varsayılan” yahut “olası görülen” ölümlerin de kayda geçirilmesini öneriyor. Çok sayıda ülke, kendi istatistiklerinde hala bu geniş tarifi benimsiyor.
